Përché ij profeta ‘d sòlit a ven-o massà [Duminica 21/2/2016]

Check this out on Chirbit

As pitura ‘d sòlit l’imàgine ‘d Gesù coma na person-a brava, savia, dossa, chieta, un bravòm ch’a farìa mai ëd mal a gnun, ëd bon cheur. A l’é vera (con ij necessari “distinguo”). A l’é për lòn che Gesù ‘d Nàzaret a l’ha gnente da fé con ëd përsonagi cissaguère e violent tanme Maomet, ma gnanca tanme Boda, cicio e bonass, con ël soris sèmper stampà an sla fàcia.

Comsëssia, mach a Gesù “a l’han faje la pel”, a l’han falo meuire ciodà an sna cros, la mòrt la pì afrosa ch’a-i sìa. Le leture bibliche ‘d sta Duminica a armarco l’oposission meschin-a e violenta che Gesù e ij sò dissépoj génit a l’han sèmper avù: ciamonse ‘l përchè. Ant ël tòch dl’evangeli ch’i lesoma, ëd gent a ven a trové Gesù e a-i dis: “Artirte e vatne vìa da sì, përchè Eròd a veul massete!”. A l’era nen mach Eròde, “cola vòlp”, ma ‘dcò j’autorità religiose ‘d sò temp ch’a complotavo con l’istess but. I trovoma peuj Gesù ch’a piora për ël destin che a Gerusalem a-j arservo ai profeta: “Ò Gerusalem, Gerusalem, ch’it masse ij profeta e ch’it prasse a mòrt coj ch’at son mandà; quante vire ch’i l’hai vorsù raduné ij tò fieuj coma ch’a fà na ciossa con ij sò pipì sota soe ale, ma i l’eve nen vorsulo”. Chi ch’a son coj ch’a l’han nen vorsulo che Gesù a cheujèissa ansema ij fieuj e le fije ‘d Nosgnor? J’autorità politiche e religiose, përchè Chiel a l’era nen un ëd lor e a serviva nen ij sò anteresse ‘d lor, ma ch’a servìo né Nosgnor né ‘l pòpol, coma ch’a l’avrìa dovù esse. Përchè a-j ero parèj? Perché, com’a dis la sconda letura dal Testament Neuv, "a l'han për sò Dé la pansa. As vanto 'd lòn ch'a dovrìa pitòst esse soa onta e a penso mach a le còse dla tèra”. Gnun-e surprèise ch’a sìo ‘d nemis dël Crist, ch’a dis la vrità bele s’a l’é d’incòmod. Armarcoma ambelessì che cand l’Apòstol Paul a scrivìa së còse riguard ai “nemis ëd la cros ëd Crist”, chiel a parlava ‘d gent ch’a së stërmava ant la cesa e as fasìa passé për cristian, damentre ch’a l'ero nen. Costa-sì a l’é na realità dolorosa: nen tuti coj ch’a diso d’esse cristian a lo son përdabon, ma a porto na mascra. I podoma fé gnente con lòn. Gesù a l’avìa bin dilo e a l’ha avertine.

Nòstra tersa letura (dal Testament Vej) a parla d’Abraam, esempi ‘f fej génita ch’as fida ‘d Nosgnor bele cand che Soe promësse a parèisso inpossibil da realisesse. Ma Nosgnor a l’é fedel e a mantniss sèmper Soa paròla. A la fin ëd nòstre leture i l’oma ‘l Salm 27, andoa David, a nòm dij tùit ij chërdent a confessa soa fiusa an Nosgnor: lòn ch’i soma invità a fé ‘dcò nojàutri. Che Nosgnor a lo veuja per tuti coj ch’a sento o leso ste paròle-sì.

I. Eròd a veul fé massé Gesù. “Ant col istess moment, quàich farisé e son vnù da chiel e a l’han dije: “Artirte e vatne vìa da sì, përchè Eròd a veul massete!”. E chiel a l’ha rësponduje: “Andé a dì a cola vòlp che i seguitrai a taparé ‘d demòni e a fé ‘d varision ancheuj e doman, e che ‘l ters dì i compirai mè propòsit. Éh, ancheuj, doman e ‘l dì dòp a venta ch’i séguito mè senté, përchè a peul nen andé ch’ un profeta a meuira fòra ‘d Gerusalem!. Ò Gerusalem, Gerusalem, ch’it masse ij profeta e ch’it prasse a mòrt coj ch’at son mandà; quante vire ch’i l’hai vorsù raduné ij tò fieuj coma ch’a fà na ciossa con ij sò pipì sota soe ale, ma i l’eve nen vorsulo. E ora vardé lòn ch’av capità: vòstra ca a va resté bandonà. Iv diso an vrità ch’i më vëdreve pì nen fin-a ch’a riva ìl temp ch’i direve: Ch’a sia benedì col ch’a ven a nòm ëd Nosgnor!” [Luca 13:31-35].

II. “Procuré d'esse tùit ansema ij mè imitator, frej e seur, e vardé con atension coj ch'a vivo conforma 'l model ch'i troveve an nojàutri, përchè, coma i l'hai dive sovens e adèss iv diso torna con ëd larme, a son tanti coj ch'a vivo da nemis ëd la cros dël Crist. La fin ëd coj-lì a sarà la perdission. A l'han për sò Dé la pansa. As vanto 'd lòn ch'a dovrìa pitòst esse soa onta e a penso mach a le còse dla tèra. Nòstra sitadinansa, nopà, a l'é an cél e d' ansilà i spetoma 'dcò 'n Salvator: ël Signor Gesù Crist. Chiel a cambierà ‘l còrp ëd nòstra umiliassion e a lo rendrà conform a Sò còrp glorios, pr’ ël mojen ëd cola potensa che Chiel a dovra për sogetesse tute le còse. Për costa rason, mè car frej e seur, ch'i veuj bin e ch'i vorìa tant vëdde 'd përson-a, vojàutri, ch'i seve mia gòj e mia coron-a, sté ferm parej ant ël Signor - mè car amis!” [Filippèis 3, 4 (3.17-4:1)].

III. “Dòp ësti fàit, Nosgnor a l’ha adressà a Abraam costa paròla an vision: “Gnun-e tëmme Abraam! I son mi tò scù; toa arcompensa a sarà motobin granda”. Ma Abram a l’ha rësponduje: “Nosgnor, mè Dé, còs im daras-to? Mi im na vado sensa fieuj e l’ardité ‘d mia ca a l’é Elieser ëd Damasch”. Abram a l’ha seguità a dì: “Varda-lì, it l’has nen dame ‘d fijolansa e un dij mè domesti a sarà mè ardité”. E parèj Nosgnor a l’ha rësponduje con ësta paròla: “Nen costì a sarà tò ardité, ma un fieul nassù da ti a sarà tò ardité”. Peui a l’ha portalo fòra dla tenda e a l’ha dije: “Varda an cél e conta le stèile, s’it ses bon a conteje”, e a l’ha seguità: “Parèj a sarà toa dissendensa”. Abram a l’ha donca chërdù a Nosgnor, ch’a l’ha dàilo an crédit coma giustissia. Apress a l’ha dije: “Mi i son Nosgnor, ch’a l’ha fate seurte da Ur dij Caldé për dete an proprietà sto pais”. Ma Abram a l’ha rësponduje: “Nosgnor, mè Dé, coma podrai-ne savèj ch’i l’avrai da ess-ne padron?”. Nosgnor a l’ha dije: “Pijme na vailëtta ‘d tre agn, na crava ‘d tre agn, un moton ëd tre agn, na tortora e un colombòt”. Antlora Abram a l’é andàit a pijé tute cole bestie, a l’ha dividuje an doi metà e butà na part an facia a l’àutra; contut, a l’avìa nen dividù j’osej. J’osej ravass a calavo ansima a cole caròpe, ma Abram a-j parava vìa. Antant che ‘l sol a l’era darera a calé, un seugn përfond a l’é calà ansima a Abram, e sùbit në sparm ëscur a l’ha tacalo” (...) Cand ch’a l’é calà ‘l sol e a l’é fasse scur top, Abram a l’ha vëddù un forn fumos e un flambò afoà ch’a son passà an mes a cole bestie ch’a l’ero stàite dividùe. An col dì-lì Nosgnor a l’ha fàit costa aleansa con Abram: “A toa dissendensa mi i-j dago sto pais, dal Fium d’Egit fin-a al Fium gròss, ël fium Eufrat” [Génesi 15 (1-12; 17-18)].

Salm 27 Nosgnor a m'anlùmina e am salva. Un salm ëd David. Nosgnor a m'anlùmina e am salva: chi podria-lo mai feme tëmma? Nosgnor a l’é tanme na muraja ch’a guerna mia vita: chi podrìa-lo mai sbaruveme? Quand che ‘d gent grama am ven ancontra për feme ‘d mal, quand ch’ij mè nemis e rivaj am dan l’atach, a son lor a antrapesse e a tombé a gambe drite! Bele se n’armèja poderosa a s’acampèissa tut d’antorn a mi për feme guèra, mè cheur a l’avrìa gnun-a tëmma; bele s’am dèisso l’atach, im sentirìa al sicur. Na ròba sola i l’hai ciamaje a Nosgnor, e mach ëd cola-lì i l’hai anvìa: ëd podèj vive ant la ca ‘d Nosgnor tùit ij dì ‘d mia vita për gòde ‘d soa blëssa e vijé an meditassion ant sò Templ. A l’é chiel ch’am buta a la sosta quand ch’ij sagrin a rivo; chiel a më stërma ant sò santuari; am pòrta an sn’àuta ròca andova che gnun a podrìa mai rivé. A l’é parèj ch’i peudo aussé la testa fier dëdnans ai mè nemis. Ant sò santuari i-j smon-o ‘d sacrifissi ‘d vitòria, làude e cantich an onor ëd Nosgnor. Scota, Signor, scota mia preghiera; sie misericordios e rëspondme. Mè cheur a l’ha sentì ch’it disìe: “Ven e parla con mi”, e mè cheur a l'ha rësponduje: “Signor, varda ch’i ven-o”. Virme nen le spale. Manda nen vìa tò sërvent quand ti ‘t ses anrabià con mi. Ti ‘t l’has sèmper giutame. Chitme pa adess, bandon-me pa, ò mè Dé, mè salvator. Contut, i n’hai la certëssa: mè pare e mia mare a podrìo bin bandoneme, ma ti nò, ti ‘t m’abandonras mai, ti ‘t më staras sèmper dacant. Mostme coma vive, menme arlong ël senté giust, da leugn dai mè nemis. Lass-me nen tombé ant soe man: lor a m'acuso ‘d ròbe ch’i l’hai mai fàit; a më mnasso ‘d violensa con minca respir ch’a fan. Epura i l’hai fiusa: i vëdrai la bontà ‘d Nosgnor antramentre ch’i son sì an sla tèra dij viv. Spera an Nosgnor; sie fòrt, che tò cheur a vegna nen a manché. Èh, spera an Nosgnor, chiel at tradirà mai” [Salm 27].

Orassion: Nosgnor! Toa glòria a l'é sèmper cola d'avèj misericòrdia. Sie misericordios anvers tuti coj ch'a son scartà dai Tò senté e feje artorné con ëd cheur arpentì e con ëd fèj ferma a ambrassé e tense strèit a la vrità ch'a cambia mai ëd Toa Paròla, Gesù Crist, Tò Fieul; che con ti e con lë Spirit Sant, a viv e a regna, un sol Dé, pr' ij sécoj dij sécoj. Amen.

Duminica 21 Fervé 2016 - Sconda Duminica 'd Quarésima. Génesi 15 (1-12; 17-18); Filippèis 3, 4 (3.17-4:1); Luca 13:31-35; Salm 27.