venerdì 30 dicembre 2016

D'informassion an abondansa (Duminica 1.1.2017)


Lòn ch’a l’é scrit an vòstra carta d’identità? Ëd sicur nen tut lòn ch’a podrìa disse ‘d vojàutri, ma mach ël minim për podèj rivé a ‘n vòst arconossiment precis. Ëd la përson-a ‘d Gesù Crist i l’oma nen mach dontré indicassion, ma na plétora, n’abondansa d’anformassion ch’an diso precis chi ch’a l’é Gesù e përchè ch’a l’é d’importansa vital për nojàutri.

Leture bìbliche dël lessionari - Duminica ‘l prim ëd Gené - Ël Nòm sant
Nùmer 6:22-27;  Galat 4:4-7; o Filipèis 2:5-7; Luca 2:5-21Salm 8

Orassion: Pare etern, Ti tl’has daje a Tò Fieul ancarnà ‘l Nòm sant ëdd Gesù coma ‘n segn ëdd nòstra salvëdssa; pianta an minca cheur, it pregoma, l’amor ëdd col ch’a l’é ‘ò Salvator dël mond, Nosgnor Gesù Crist; ch’a viv e regna con Ti e con lëd Spirit Sant, un sol Dé, ant la glòria eterna. Amen.


venerdì 23 dicembre 2016

Lòn ch’a l’é stërmà an col nòm (Dì 'd Natal 25/12/2016)


Abresé: Përchè vojàutri l’evene arseivù ‘l nòm ch’i l'eve? Përché Nosgnor Gesù Crist a l’ha arseivù a soa nassensa pròpi ël nòm Gesù? Ant ël nòm “Gesù” a l’é stërmà quajcòsa ch’an parla ‘d soa mission, quajcòsa ch’a l’é important për mincadun ëd nojàutri uman. Vëddoma.
Përchè l’evene arseivù ‘l nòm ch’i l'eve? Vost pare e vostra mare a l’han dave ‘l nòm che pì a-j piasìa, o përchè ch’a l’era ‘l nòm ëd quaj sò parent ëd lor dont a vorìo codìne la memòria, o për na tradission ëd famija. La sernùa d’un nòm a l’é ‘d soens fàita për cas, sensa un motiv ëspecifich. Podrìa-la - la significassion d’un nòm - indiché ‘l caràter o la mission ch’a l’avrà cola përson-a ant la vita? Ëd ràir, bele s’a podrìa esse n’auspissi, un presagi. Collì a podrìa pitòst esse la funsion ëd në stranòm ch’as dà a na përson-a chërsùa, nen a na masnà. A l’era ‘l cas dl’apostol Pé, Pero. Chiel as ciamava nen parèj, ma Simon. “Pero” a l’era lë stranòm ch’a l’avìa daje Gesù për cisselo a dventé “tanme na pera”, visadì sòlid, fedel. përchè a l’era nen parèj! A podrìa ‘dcò desse, quaj vòta, che la significassion d’un nòm a rapresenta na sòrt ëd misteriosa professìa.

Tut sossì a l’é nen ël cas ëd Gesù. Ël nòm ch’a l’avìa arseivù ‘l Bambin, Gesù, a l’era l’arzultà dël comand ëspecifich che Giusèp, l’òm ëd Marìa, a l’era stàje dàit da Dio, quand che n’àngel a l’era comparije an seugn.
 Ël vangel scond Maté a dis: “N’àngel ëd Nosgnor a l’é comparije ant ël seugn e a l’ha dije: “Giusep, fieul ëd David, àbie nen tëmma d’arsèive Marìa coma toa fomna an toa ca, përchè lòn ch’a l’é stàit concepì an chila, a l’é da lë Spirit Sant. Chila a butrà al mond un fieul e ti tl’has da deje ‘l nòm Gesù, përchè chiel a salvërà sò pòpol dai sò pëccà” (Maté 1:20-21).
A Gesù a j’era stàje dàit col nòm përché “...chiel a salvërà sò pòpol dai sò pëccà”. Concentroma l’atension an su costa pressiosa vrità.

A l’é vnù për salvé

Ël nòm “Gesù” a ven da la lenga ebràica e a podria rendse an piemontèis con “Salvator”. Ës nòm a corispond a col dël përsonagi biblich ëd Giosué. Giosué a l’era col ch’a l’avìa guidà ‘l pòpol d’Israel a intré e a stabilisse ant la tèra che Nosgnor a l’avìa promëttuje. Gesù o Giosué a l’era antlora ‘n nom bin ëspantià. Mach për ël fieul ëd Marìa ‘d Nasaret, contut, ës nòm a l’avrìa avù ‘n valor ùnich.

Ël mëssagi dl’àngel a riguard dël nòm “Gesù” a fortiss che la mission ëd Gesù a sarìa stàita cola ‘d “salvé”. La significassion ëd salvé a l’é: liberé da ‘n perìcol, tiré fòra da na situassion arzigosa, asardosa, anté ch’a-i é ‘l privo ‘d fesse mal o ‘d meuire; salvé da la përzon, da na condan-a. A l’é lòn ch’a fà la squadra dël pront intervent o dla cros rossa, o ‘n bagnin dal nié: salvé na përson-a an perìcol.

Salvene da la përdission

La mission ëd Gesù, donca, a sarìa stàita cola ‘d salvé, ma da còsa? A lo dis ciàir ël test ch’i consideroma: Gesù a l’é vnù për salvé le creature uman-e dai sò pëccà. Lòn che la Bibia a ciama pëccà, o pecà, a sta a la rèis ëd tùit ij maj, ëd tute le dësfunsion dë sto mond, tant a livel përsonal che coletiv.

Ël pëccà a l’é lòn ch’a pregiudica, ch’a ruvin-a, ch’a vasta, ch’a compromèt, nòstra relassion con Nosgnor, ch’a l’é la sorgiss ëd nòstra vita e salute; a l’è lòn ch’an fà - nojàutri - meritèivol d’esse campà vìa, campà vìa, as podrìa disse, ant la mnisera d’univers. La Paròla ‘d Nosgnor a dis bin ciàir che ‘l pëccà a l’é lòn ch’a buta an rìsigh séri nen mach nòstra salute ‘d tute le manere, ma ‘dcò nòstra vita.

La question a l’é tant séria che fin-a l’espression “buté a risigh” a l’é ancora nen pro fòrta për fé la dëscrission dle tràgiche conseguense dël pëccà për nòstra esistensa. A l’é quajcòsa che la pì part ëd la gent as na rend pa nen bin cont e ch’a tend a sotvaluté, a sotëstimé. A l’é la condission che le Scriture Sante a dëscrivo coma ‘d perdission, ëd danassion. Ël fàit a l’é che nojàutri - parèj ch’an fà savèj l’arvelassion bìblica - i soma ‘d creature condanà sensa apel, përdùe, ch’as peudo pì nen arcuperesse, ch’a l’han pì gnun-a chance ëd riabilitassion, ëd reintegrassion, ëd salvesse.

A sarìa bin parèj, contut, s’a fussa nen che Nosgnor, për motiv ëd Soa misericòrdia, sensa che gnun a lo meritèissa, a l’ha pijà l’inissiativa d’anterven-e, diret, për buté armedi a nòstra situassion, për comodela. Pròpi sossì Nosgnor a l’ha falo quand ch’a l’ha mandà an ësto mond Sò Fieul ùnich, Gesù Crist, che soa mission a l’era e a resta cola ëd salvene dai nòstri pecà e da soe afrose conseguense.

La vrità dla situassion ëd condan-a ch’i na soma sogetà, contut, a tanti a smija nen vera e a l’arfudo. Për lòn a deuvro d’alegassion e dë scuse ‘d vària natura. An efet, l’idèja ch’a l’han dla giustissia ‘d Nosgnor e, dzurtut, l’idèja ch’a l’han ëd lòn ch’a sìa ‘l pëccà, a corespond nen a lòn che Nosgnor an dis ant la Bibia. A venta dislo ciàir, contut, ch’a l’é lòn ch’a dis Nosgnor ch’a conta, nen le idèje ch’i l’oma nojàutri. A l’é për lòn ch’i l’oma da arcuperé, da pijé an sël sério lòn che la Bibia an dis a propòsit ëd la giustissia ‘d Nosgnor e ‘d lòn ch’a l’é ‘l pëccà e chërdje. A l’é nen na question d’opinion, ma na question ëd vita e ‘d mòrt. A l’é mach quand ch’ i pijeroma an sël sério lòn ch’a dis la Paròla ‘d Nosgnor an rësguard ëd nòstra situassion ëd condan-a e ‘d perdission ch’i podroma apresié përdabon lòn che ‘l Salvator Gesù Crist a l’é e a l’ha fàit.

Na ròba ch’i podoma nen pijela për n’àutra

Ël concet ëd pëccà a l’ha da andé ansema a col dla lej moral che ‘l Creator, ch’a l’é sovran, a l’ha sogetà le creature uman-e. Le Scriture a fortisso: “Chionque a fà 'n pecà a contravniss a la lej 'd Nosgnor, përchè 'l pecà a l'é lòn ch'a l'é contra la lej” (1 Gioann 3:4). Pëccà a l’é tut lòn ch’as conforma nen a la lej ëd Nosgnor, ch’a l’é na lej ëd giustissia e vita, la lej compendià ant ij Des Comandament. Nen conformesse a la Lej ëd Nosgnor a càusa inevitàbil ëd dësfunsion e ‘d mòrt, “...përchè la paga ch’a dà ‘l pecà a l’é la mòrt” (Roman 6:23). La “mòrt” ambelessì i l’oma da comprendla an tute soe acession, an tùit ij sò significà.

Nòstra società e tuta nòstra esistensa, an efet, a l’é caraterisà da ‘d dësfunsion, ëd maladìe e mòrt a tùit ij livel. Ël pëccà, pì ‘d lòn, an fà dël tut incompatibij, intoleràbij, inacetàbij për Nosgnor. Nojàutri i j’ero stàit creà për Chiel, e s’ is ëslontanoma da Chiel, nòstra vita a vniss dël tut dësùtil. Nosgnor a l’ha an òdio tuti coj ch’a fan lòn ch’a l’é mal. A diso lë Scriture: “A l’é për lòn che j’arogant a peudo nen sté an toa presensa; it l’has an òdio tùti coj ch’a fan ël mal” (Salm 5:5). A l’é për lòn che j’uman a son sogetà a Sò giust giudissi ëd condan-a, lòn che la Scritura a ciama “l’ira” o “la flin-a” ëd Nosgnor,.

Ël vers ch’i l’oma mensionà anans da la letra ai Roman, contut, an l’arvers ëd la midaja, a dis, complet: “Përchè la paga ch’a dà ‘l pecà a l’é la mòrt, ma ‘l don che Nosgnor Dé an fà an Gesù Crist, nòst Signor, a l’é la vita eterna” (Roman 6:23). Nosgnor a l’é nen mach giustissia, ma ‘dcò amor e misericòrdia e a l’é dispòst a acordé la grassia dla salvëssa për ël mojen ëd la përson-a e l’euvra ‘d Gesù Crist - përchè ch’a l’ha mandalo coma col ch’a paga ‘l pressi ëd nòst riscat e ch’an buta an pas con Chiel. Ant Soa vita, mòrt e arsurression, Gesù “a salda ij débit” dël pecator pentì ch’as fida an Chiel e - sèmper për Sò mojen - dj’òm e ‘d fomne argenerà da la mira spiritual as ancamin-o për la stra dla santificassion, cola che a sò temp a rivrà ant l’eterna comunion ëd salvëssa con Nosgnor. Gesù a dis: “Iv diso la vrità: coj ch'a dan da ment a mia Paròla e ch'a chërdo a Col ch'a l'ha mandame, a l'han vita eterna e quand ch'a-i sarà 'l Giudissi a saran nen condanà, përchè già a son passà da la mòrt a la vita” (Gioann 5:24).

Ël mëssagi dël Testament Neuv a l’é ciàir e a fà nen ëd compërmess: “La salvëssa as peul trovesse an gnun d'àutri, përché, sota 'l cel, a l'é nen dàit a j'òm d'àutri nòm ch'a peusso salvene" (At 4:12), e ‘dcò: “Aringreteve e che mincadun ëd vojàutri as fasa batesé ant ël nòm ëd Gesù Crist për l'assolussion dai vòsti pecà e i arseivrè 'l don dlë Spìrit Sant” (At 2:38).

Sò pòpol

A-i é sì ancora n’ùltim punt da consideresse. Nòst test a fortiss: “Chila a butrà al mond un fieul e ti tl’has da deje ‘l nòm Gesù, përchè chiel a salvërà sò pòpol dai sò pëccà” (Maté 1:21). As dis ëd sòlit che ‘l Crist a l’é vnù për salvé ‘l mond, ma cost vers a dis che Chiel a l’é vnù për salvé “sò pòpol”, nen tut ël mond. Lòn ch’a veul dì sossi?

Con l’espression: “Sò pòpol” as s’ha da comprende nen ël pòpol ebràich coma ch’a stà. Vera, Gesù a l’era n’ebréo e a l’é nassù an mes al pòpol ebréo coma ‘l Messìa, ël Salvator che lor a spetavo. Contut, a l’é ciàir da tut lòn ch’a l’ha mostrà, che Chiel a l’é nen mach vnù për la nassion ebràica, ma për ëd gent ëd tut ël mond, gent ëd tute le nassion. Tanti ebréo a l’han chërduje, a son andaje dapress a Gesù, e a l’han arseivùne ‘l benefissi d’esse salvà dai sò pëccà ‘d lor, ma nen mach dj’ebreo! Për “sò pòpol” a l’é da comprende, pitòst, tuti coj ch’a son fidasse a Chiel për arsèive la grassia dla salvëssa, tuti coj ch’a lo séguito coma sò Signor e Salvator, a-i n’anfà nen ëd che nassion ch’a sìo! Gesù a l’ha predicà prima a dj’ebréo për la salvëssa ëd tuti coj ch’a l’han seguitalo, ma a l’ha ‘dcò dit: “I n’hai d’àutre fèje ch’a son nen dë sto strop. A venta ëdcò che mi i-j vada a sambleje e porteje ambelessì. Lor a scotran mia vos, e a-j sarà ‘n sol strop e ‘n sol bërgé” (Gioann 10:16).

Ël pòpol che Gesù a salva dai sò pëccà ‘d lor a l’é tuta la gent - a-i n’anfà nen ëd che nassion ch’a sìa - che da l’eternità Nosgnor Dé a l’ha fidà, dàit, a Sò Fieul Gesù Crist përchè ch’arsèiva la grassia dla salvëssa për ël mojen ëd soa euvra ‘d redension. Gesù a pregava parèj: “Pare, mè desideri për coj ch’it l’has dame a l’é che andoa ch’i son mi, a sio ‘dcò lor, parèj che lor a vëddo mia glòria, cola ch’it l’has dame motobin anans la creassion dël mond” (Gioann 17:24).

Ël pòpol ëd Gesù a son ëdcò ciamà “soe feje”, coj ch’a chërdo an chiel. Gesù a l’ha dit: “Ma vojàutri i-j chërde nen, për motiv ch’i seve nen dle mie fèje. Mie fèje a scoto mia vos, e mi i-j conòsso e lor am ven-o daprèss. I-j dago la vita eterna e mai a andran a perdse. Gnun a sarà bon a gavèmje d’ant le man” (Gioann 10:26-28). Ëd ësto pòpol l’apòstol pé a dis: “...ch’a son ëstàit sernù scond la preconossensa ‘d Dé ‘l Pare, butà da part da lë Spìrit për l’ubidiensa a Gesù Crist e për l’aspersion ëd sò sangh” (1 Pé 1:2). Ël pòpol che Gesù a l’é vnùit a salvé dai sò pëccà ‘d lor a son tuti coj ch’as fido an Chiel, “ànima e còrp”.

Un nòm pressios

Lòn ch’a-i é-lo ëd stërmà, donch, ant ël nòm ëd Gesù? A-i é stërmà ‘l don ël pì pressios ch’as peussa arsèive: për sò mojen i arseivoma da Nosgnor ël përdon dij nòstri pëccà e l’arconciliassion con Chiel, visadì na vita neuva. A l’é costa-sì la rason përchè i soma ciamà (mi e vojàutri) al pentiment e a la fej an Chiel. A l’é costa-sì la rason përchè ‘l mëssagi dl’Evangel, la Bon-a Neuva, a travërsa ij sécoj për cheuje ansema tuti coj che Nosgnor a veul ch’a faso part ëd Sò pòpol, apress d’avèje ciamà a seurte da l’umanità përdùa për acordeje la grassia dl’arconciliassion con Chiel. L’Apòstol a dis: “I soma donca dj'ambassador ëd Crist, e a l'é coma se Nosgnor medésim a fèissa n'apel për nòst mojen. A l’é për lòn ch’iv suplicoma da part dël Crist: sie arconcilià con Nosgnor.  Përché Nosgnor a l'ha fàit che 'l Crist, ch'a l'avìa gnun pecà, a fussa carià chiel dij nòstri pecà përché grassie a sò sacrifissi nojàutri i fusso butà ant la giusta relassion con chiel” (2 Corint 5:20-21).

Ch’a peussa esse parèj ëdcò për vojàutri ch’i më scote.

Duminica 25 'd Dzèmber 2016 - Dì 'd Natal

Leture bìbliche Isaia 9:2-7;  Tito 2:11-14; Luca 2:1-20;  Salm 96


Orassion: Nosgnor! Ti’t an fase content con la festa, ch’a ven tùti j’ann, dla nassensa ‘d tò Fieul ùnich Gesù Crist. Acòrda che nojàutri, ch’i l’arseivoma con gòj coma nòst Redentor, i peuda con fiusa frema contemplelo quand che chiel a artornerà për esse nòst Giudes; ch’a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.

giovedì 15 dicembre 2016

Lòn ch’a l’é stàit concepì an chila a l’é da lë Spirit Sant (Duminica 18/12/2016)



Leture bibliche për Duminica 18 ëd Dzèmber 2016 - Quarta Duminica d’Advent

Ant un temp coma ‘l nòst anté ch’as dùbita e ch’as fà dë schergne ‘d tut lòn ch’i l’oma gnun-a esperiensa e che an paress inpossibil, ël parlé dël concepiment ëd na masnà da part ëd na fomna ch’a sìa vèrgin, a l’é pitòst malfé da tratesse.Collì a l’é stàit ël cas ëd Marìa, la mare ëd, Nosgnor Gesù Crist. Për lòn a-i era na rason bin specìfica e i l’oma da considerela bin sensa ‘d pregiudissi. Le leture bibliche dë sta Duminica, quarta d’Advent an na parlo.

Leture bibliche: Isaia 7:10-16Roman 1:1-7Maté 1:18-25Salm 80:1-7, 16-18

Orassion: Nëttia nòstra cossiensa, ò Dé tut-potent, quand che Ti an fà vìsita minca dì, përchè Tò Fieul Gesù Crist, a soa vnùa, a peuda trovene ant na ca prontà për chiel; ch'a viv e regna con Ti, ant l'unità dlë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.

martedì 13 dicembre 2016

Sìe vajant, àbie gnun-a tëmma! (11/12/2016)



Leture për la Tersa Duminica d’Advent, - L’11 ëd Dzèmber 2016 - L’Advent a l’é un period dël calendari cristian andoa ch’as mës-cio, ant le leture bibliche, doe realità, cola dla prima vnùa dël Crist, e la sconda vnùa dël Crist. Tut’ e doe a l’han ëd professìe ch’a na parlo, le antiche e j’istèsse promësse fàite da Gesù medésim. Tute le doe vnùe a compòrto dj’efèt an sël mond, d’efèt spirituaj e d’efèt materiaj. A-i son d’efet, ëd rilevansa, për coj che ancheuj a arsèivo Gesù coma sò Signor e Salvator, ma coj-lì a saran sèmper d’efèt parsiaj, ëd conseguense ch’as compiran pien-e mach a la sconda vnùa ‘d Gesù. A l’é për lòn che as parla dël temp d’ancheuj coma dël “già e pa nen ancora”. Vëddoma.

Duminica 11 ëd Dzèmber 2016 - Tersa Duminica d’Advent

Leture bibliche Isaìa 35:1-10;  Giaco 5:7-10;  Maté 11:2-11Salm 146:4-9

Orassion: Nosgnor! Dësvija Tò podèj, e con gran potensa ve an tra ‘d nojàutri; e, përchè i soma tant ambarassà da nòstri pëccà, che Toa generosa grassia an giuta lesta e ch’an lìbera; për Gesù Crist, nòst Signor, che con Ti e con lë Spirit Sant sìa onor e glòria, ora e për sèmper. Amen.