mercoledì 25 aprile 2018

At lasserà mai an pas: gnun-e ilusion! (31. March 6:14-29).

La vicenda ‘d Gioann ël batesator (Gioann Batista) a l’ha sèmper anviscà l’interesse ‘d tanti: d’artista a l’han arpresentala ant soe piture, dë scritor a l’han scrivune ‘d lìber e ‘d regista a l’han fane ‘d film. Gioann Batista a l’era l’ùltim dij profeta e a nunsiava la vnùa ‘d Gesù Crist, ël Mëssia d’Israel, ël Salvator dël mond. Contut, lòn che Gioann a predicava, ai pòlitich ëd sò temp a-j piasìa pròpi nen, tant ch’a l’han falo buté an përzon e, a la fin, a l’han falo massé. A l’é capità soens, lolì, ai profeta.

Ij vangej la stòria ‘d Gioann Batista a la conto bin. Lesomla.
"La mòrt ëd Gioann Batista. “Ora, ël re Eròd ëd Gesù a l'avìa sentine parlé, përchè ël nòm ëd Gesù a l'era dventà motobin famos. Antlora Eròd e a l'ha dit: "As trata d' Gioann, col ch'a batesava e ch'a l'é arsussità d'ij mòrt; a l'é për lòn che la virtù ëd fé ‘d miràcoj a l'è bin fòrta an col-lì". D'àutri a disìo: As trata d'Elìa; e d’àutri ancora a disìo: ‘A l'é un profeta’, o ‘l'istess che un dij profeta’. Parèj, quand quand che Eròd a l'ha savulo, a l'ha dit: "Col òm a l'é Gioann, ch’i l’avìa faje tajé la testa e che adess a l'é arsussità d'ij mòrt". Përchè Eròd a l'avìa mandà a pijé Gioann, e a l'avìa falo gropé ant na përzon, për via d'Eròdiade, fomna ëd Flip, so frel, përchè ch’a l'avìa mariala. Gioann, an efet, a disìa a Eròd: “It peudes nen pijete la fomna ëd tò frel”. A l'é për lòn che Eròdiade a l'avìa ël fot contra 'd chiel, e a vorìa felo meuire; ma a podìa nen përchè Eròd a l’avìa tëmma ‘d Gioann, savenda ch'a l'era n'òm giust e sant, e a l'avìa 'd rëspet për chiel; e quand ch'a l'avìa sentilo, a fasìa vàire còse che Gioann a l'avìa dit ëd fé, përchè a lo scotava volonté. Un dì a l'é rivaje l'ocasion che Eròd a dasìa na festa për l'aniversari ëd soa nassensa, na festa për ij grand, ij capitani e ij prinsipaj ‘d Galilea. La fija d'Eròdiade a l'é intrà, e a l'ha fàit ëdnans a tuti na dansa; e a Eròd e a coj ch'a-i ero a tàula con chiel chila lolì a l’era bin piasuje. Parèj ël rè a l'ha dije a la giovnòta: “Ciam-me lòn ch'it veule, e it lo darai”. E a l'ha giuraje, disend: “Tut lòn ch'it am ciameras, it lo darai, fin-a s’a fussa la mità ‘d mè regn”. E chila, essend surtìa, a l'ha dije a soa mare: “Lòn ch'i l’hai da ciamèje?” E soa mare a l'ha dije: “Ciamje la testa ëd Gioann Batista”. E peui, essend donca tornà an pressa dal rè, a l'ha faje soa arcesta, disendje: “I vorërìa ch'it ëm dèisse dun-a la testa ëd Gioann Batista ant un piat”. Ël rè a l'é restane motobin nech; ma a l'ha nen vorsù arfudejlo për via dël sarament ch’a l’avìa faje che coj ch'a j'ero a tàula con chiel a n’ero stàit ij testimòni. Antlora a l'ha mandà dlongh un ëd soa guardia, e a l'ha comandaje ëd porté la testa ëd Gioann; la guardia a l'é andàita, e a l'ha tajà la testa ëd Gioann ant la përzon. A l'ha portajla ant un piat e a l'ha dajla a la giovnòta, e la giovnòta a l'ha dajla a soa mare. Ij dissépoj ëd Gioann, avend-lo savù, a son ëvnuit e a l'han portà via sò còrp e a l'han butalo ant na tomba" (Marco 6:14-29).
La stòria ‘d Gioann Batista a smija a cole ‘d tanti predicator fedej ant el cors ëd la stòria, sìa dël pòpol antich ëd Nosgnor, Israel, che dla Cesa cristian-a. A l’é la preuva, la testimoniansa, che la Paròla ‘d Nosgnor, quand ch’a l’é nunsià con fidelità, a toca le cossiense e a brusa, a brusa tant da dventé quaicòsa che tanti a la peudo pì nen soporté ‘d sente. A la mira ‘d fela sté ciuto, ij predicator ëd cola paròla, soens a riesso a masseje. Tutun, lolì a l’é n’ilusion: gnanca da mòrt soa vos a riussiran a fela tase: cola vos ësconvenienta a seguiterà a ‘rsoné e a-j farà nen ësté an pas com a vorìo. A l’é tanme la vos d’Abel che, për nen sentla, Cain a l’avìa massalo. La Scritura, a sto riguard a dis: “A l’é grassie a la fej che Abel a l’ha smonù a Nosgnor un sacrifissi ch’a l’era mej che col ëd Cain. Për costa fej Abel a l’ha dàit preuva ch’a l’era n’òm giust, dàit che Nosgnor a l’ha acetà coj present ch’a smonìa. Bele se Abel a l’é mòrt da tant, chiel ancora an parla për sò esempi ëd fej” (Ebreo 11:4).

Lolì a l’é pròpi dròlo, nen vera? Tanti a fan l’ilusion ch’a sia possibil fé tase la Paròla ‘d Nosgnor. Cola paròla, contut, as la peul nen crasé, sofoché, fela sté ciuto. At lasserà pa “an pas” fin-a tant ch’a riva a sò propòsit, a sò but, l’é a dì condané ‘l pëccà e salvene ‘l pecator. An efet: “La paròla 'd Nosgnor a l'é viva e d'efet. A l'é arfilà e a taja motobin ëd pì che la pì arfilà dlë spa a dobia trancia. Tanme 'n bisturin as fà stra an tra l'ànima e lë spirit, an tra le gionture e le miole. A buta a la bela vista fin-a nòstri pensé e desideri pì ancreus. A-i é gnente an tut ël creà ch'a peussa esse stërmà da Nosgnor. Dëdnans a Nosgnor tut a l'é patanù e dël tut dovert, e a chiel i dovroma rende cont ëd tut” (Ebreo 4:12-13).

Gioann, quand ch’a l’era viv, a sburdiva Eròd, e Gioann a lo sburdìva fin-a ‘d pì quand ch’a l’é mòrt. Eròd a l’avìa bin acetà tant ëd lòn che Gioann a disìa. A l’é nen pro, contut, d’aceté mach “quaicòsa” dla Paròla ‘d Nosgnor, magara lòn che, për nojàutri a l’é pì belfé. A venta andeje dapress, a cola paròla, an soa integrità, ‘dcò ant lòn ch’a l’é për nojàutri pì dësconvenient. Eròd a rispetava Gioann fin-a tant ch’a l’avìa nen butaje an question sò rapòrt anterdì con Erodìade. L’istess a càpita për tanti ch’a-j pias la bon-a predicassion, basta ch’a-j toca nen sò pëccà favorì! Col pëccà nen confëssà e chità, contut, a-j rusierà andrinta fin-a a la mòrt! Sofoché, crasé j’arciam dla cossiensa a l’é possibil, ma mach fin-a a na certa mira...

Gioann povròm! Coma ch’a disìa ‘n comentator: “A l’é mej che ij pecator a rangio ‘d përsecussion contra ij ministr ëd Nosgnor për soa fidelità ‘d lor, che tireje adòss ëd maledission për l’eternità, për càusa ‘d soa infidelità ‘d lor”. An tùit ij cas, bele s’as peul nen sèmper comprende le vie ‘d Nosgnor, lòn che chiel a l’ha determinà ch’a l’ha da rivé, i podoma esse sicur che Chiel a darà sèmper n’arcompensa ai sò servitor për lòn ch’a l’han da soporté, o ch’a përdo, për amor ëd Chiel.

PREGHIERA

Nosgnor! I confësso che tante vire toa Paròla am dà d’incòmod e a l’é malfé d’aceté. Soens am toca an sël viv e am cissa a cangé. I veuj pì nen trové dë scuse, o, lòn ch’a l’é pes, serché ‘d crasé toa vos ch’am ciama. Bele s’a peul feme mal, a l’é për mè bin. It prego, a la fin, pr’ ij predicator fedej, përchè tì a-j daga fòrsa e a-j benedissa. It prego ‘dcò pr’ ij predicator infidej, përchè as arpentisso e at servo përdabon. Amen.

29 d’Avril 2018 - Dumenica apress Pasqua ch’a fà sinch

Atti 8:26-40; 1 Giovanni 4:7-21; Giovanni 15:1-8; Salmi 22:24-30
Nosgnor tut-potent! Conòsse Ti përdabon a l'é vita eterna! Acòrdane 'd conòsse Tò Fieul ëd manera tant përfeta ch'a peussa esse për noi ël senté, la vrità e la vita, e che nojàutri i séguito Soe pianà arlongh la vìa ch'a mën-a a la vita eterna; për Gesù Crist, Tò Fieul, nòst Signor, ch'a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, pr' ij sécoj dij sécoj. Amen.

http://telegra.ph/At-lasserà-mai-an-pas-gnun-e-ilusion-04-24

sabato 21 aprile 2018

Chiel a l’é l’Magister e noi ij sò amprendiss (30. March 6:7-13)

Nosgnor Gesù Crist i lo ciamoma “ël Magister” pr’ ecelensa e nojàutri cristian i soma ij sò scolé, o, disomlo mej, ij sò amprendiss, ij sò praticant. Pròpi parèj: soe lession a son nen mach teòriche, ma ‘dcò pràtiche. I l’oma da buteje an pràtica pass për pass, sensa tëmma. Ij sò prim dissépoj Gesù a l’avìa butaje sùbit a l’euvra. A l’é lòn ch’i vëddoma ant ël pass dl’evangel ch’i lesoma sta sman-a.
Gesù a manda ij sò dissépoj an mission. “Antlora Gesù a l'ha ciamà ij dódes, e a l'ha ancaminasse a mandeje doi për doi. A lor a l'ha daje la potensa dë scassé jë spìrit maléfich. A l'ha comandaje ëd pijé gnente për ël viage, mach un baston, e ëd porté ni 'd sach, ni 'd pan, ni ‘d sòld ant la sëntura; ma ëd caussesse dë scarpe, e ‘d nen portesse 'n cambi 'd vestimenta. A l'ha 'dcò dije: “Quand ch’i intrereve ant na ca, steje fin-a ch'i parte dal col pais. Tuti coj ch'av arseivran nen, e ch'a vë scotran nen, quand ch'i parte da lì, sopaté la póer dai vòstri pé. Lolì a sarà na testimoniansa contra 'd lor. An vrità iv diso, che, ant ël Dì dël Giudissi, j’abitant ëd Sòdoma e ëd Gomora a l’avran un castigh pì leger che la gent ëd cola sità-là. Essenda donca partì, ij sò dissépoj as son butasse a prediché che tut ch'as arpentisso dij sò pëccà 'd lor. A l'han taparà via vàire demòni da j'ampossessà, a l'han onzù d’euli vàire malavi e a l'han varije" (Marco 6:7-13).

Tanme d’amprendiss, ëd praticant d’un mèistr da bòsch, ij dissépoj ‘d Gesù a dvento ‘mbelessì “dj’apòstoj”, visadì “coj ch’a son mandà”, ëd mëssagé, d’ambassador. Le lession dël magister Gesù a son nen mach teòriche, ma ‘dcò “pràtiche”. Ij dissépoj ëd Gesù ch’i-j trovoma ‘n cost’episòdi dël vangel, a l’han pa ‘ncora “completà ij sò studi”. An efet, a l’avrìo ‘ncora tant da ‘mprende: an col temp-là a l’avìo ‘ncora nen arseivù soa qualificassion la pì granda: la consacrassion dlë Spirit Sant, ch’a sarìa rivaje mach ant ël dì dla Pancòsta, quaranta dì apress l’arsurression ëd Gesù Crist. A l’é antlora ch’a sarìo partì con fòrsa, corage e pien-a competensa për spantié ‘nt ël mond antregh ël vangel ëd Gesù Crist. Bele s’ a l’ero ancora dë scolé, ant ël temp ch’i-j trovoma an nòst episòdi dël vangel, Gesù a-j cissa a “fé pràtica”, sota soa supervision direta, an cola ch’a sarìa stàita për lor la mission ch’i l’avrìo avù ant l’avnì coma ‘d minìster ëd l vangel.

Bele se nen tùit ij cristian a sio ciamà a dventé ‘d mëssagé, ëd predicator - an efet a-i é diverse sòrt ëd servissi, ëd ministeri ch’ij cristian a son ciamane - tùit ij cristian a l’han da esse ant l’istess temp dë scolé e ‘d praticant përchè - as podrìa dì che ant la scòla ‘d Gesù Crist as finiss mai d’amprende!

A venta ‘dcò dì che ant ël test ch’i consideroma ancheuj i l’oma pa da tiré fòra dai sò detaj ëd régole universaj për tute j’atività cristian-e - ant la stòria dël cristianèsim a-i é, e a-i son ancora, coj ch’a l’han falo “a la létera”, ma col-lì a l’é pròpi nen ël cas.

Coj dissépoj, Gesù a l’avìa mandaje doi për doi. Costa-sì a l’é na régola ‘d saviëssa përchè esse ansema ai nòstri frej e seur ant la fej a ‘nrichiss. I podoma parèj sustnisse e integresse l’un l’àutr e lòn ch’a podrìa nen savèj o savèj fé un, a podrìa bin savèjlo fé l’àutr. Ij dissépoj ëd Gesù Crist a son un còrp anté che minca un mèmber a l’ha na funsion e tuti ansema i doma nòstra contribussion a la midèma càusa. Loràutri a l’avìo da fé na gira d’un pàira dë sman-e ant la region dantorn, an tra ij sò compatrióta. Ant ël nòm e con la potensa ‘d Gesù, a l’avrìo dovù ciamé la gent al pentiment dai sò pëccà e a la fej an Gesù, ël Salvator dël mond, ël Mëssìa. A l’avrìo dovù dësfidé e taché dirèt le fòrse dël mal. Antlora a l’avrìo avù nen da manca ‘d valis da portesse dré, nì ‘d proviande: a l’avrìo podù gòde, pr’ ël moment, e con discression, dla generosa ospitalità dij simpatisant ëd Gesù

Ël mëssagi ch’a pòrto, la bon-a neuva ‘d Gesù, a l’é nen na propòsta ‘d bele teorìe, o na reclam ëd ròba da catesse, ma n’ambassada, un comand dël Rè dij rè. Coj ch’a lo sento a peudrìo bin fé finta ‘d gnente o arfudelo, ma la còsa a sarìa nen për lor sensa conseguense. An tùit ij cas, lor, ij mëssagé, a l’avran fàit ël sò dover e la responsabilità d’avèj arpossà ‘n mëssage tant ëd pèis a sarà na colpa che ij sò destinatari mischërdent a dovran porté. L’assion simbòlica ‘d sopaté la póer dai pé (che antlora la gent a na capìa bin llòn ch’a vorìa dì) a sarìa stàita na ciàira testimoniansa contra 'd lor.

Spantié ant ël mond l’Evangeli ‘d Gesù Crist, con la paròla e l’esempi, a l’é na responsabilità permanenta dla comunità cristian-a che parèj a ubidiss al mandat arseivù da Nosgnor Gesù Crist, ch’a dis: “A l'é stàit dàit a mi tùit ël podèj an cél e an sla tèra. Andé, donch, e fé ‘d dissépoj ‘d tute le nassion, bateseje ant ël Nòm dël Pare, e dël Fieul e dlë Spìrit Sant, e mostreje a scoté tut lòn ch’ i l’hai comandave. E arcordeve ch’i son sèmper con vojàutri fin-a ‘l compiment dij temp” (Maté 28:18-20).

Ël comentator Matthew Henry (1662-1714) an ës test, a fà costa oservassion: “Bele se j’apòstoj as na rendèisso cont ëd vàire che lor a fusso déboj e ch’a së spetèisso gnun vantagi an ësto mond, lor a ubidisso a sò Magister e a parto an mission fidandse ‘d chiel. A l’avrìo pa nen antërtnì la gent con dij spetàcoj o con ëd ròbe dròle për cissé soa curiosità ‘d lor, ma a l’avrìo ciamà la gent a ‘rpentisse dai sò pëccà e a torné a Nosgnor Dé. Ij servitor ëd Crist a l’han la ferma përsuasion che tanti a sarìo bin virasse da lë scur dl’incredulità a ‘l ciàir ëd Nosgnor e ch’a l’avrìo varì d’ànime e ‘d còrp grassie a la potensa dlë Spirit Sant” (Matthew Henry, Concise Commentary on the Bible" Mark 6:7-13). Sossì a l’é bin amportant: trasmëtte la bon-a neuva ‘d Gesù Crist a veul nen dì artërtnì la gent an cissand soa curiosità ‘d lor con “d’efet foravìa”, a l’avrìo nen dàit a la gent sèmper lòn ch’a veul (përchè tanti as na rendo nen cont d’avèj da manca ‘d Gesù ant soa vita ‘d lor). A l’avrio pa fàit ëd discussion an s’ ëd teorìe o ‘d polémiche, ma, an fasend dël bin, a l’avrìo butà le fondamenta dla liberassion da tut lòn ch’a guasta e spòrca la vita e la dignità uman-a. A l’avrìo “predicà la conversion”, visadì, a l’avrìo ciamà la gent a fé na revision ancreusa ‘d soa manera ‘d pensé e ‘d fé, e lolì a la mira dla vnùa dël regn ëd Nosgnor. A l’avrìo dimostrà che con Gesù, ël Crist, tut lolì a l’é desiderabil e possibil.

Fé d’evangelisassion, a l’é nen tant dì a la gent “Nosgnor at veul bin” o fé dj’euvre ‘d solidarietà, ma ciamé la gent a ‘rpentisse dai sò pëccà e ‘d fidesse al Crist, coma la sola stra ch’a-i é për seurte da le conseguense - ant ël temp e ant l’eternità - dij sò pëccà.

Preghiera

Nosgnor! It diso mersì che l’Evangeli, la bon-a neuva dla grassia an Gesù Crist, a l’é rivà fin-a ami grassie a l’euvra fedel ëd coj che ti it l’has mandaje. I l’hai arseivù ij tò mëssagé con arconossensa e, dzurtut, i l’hai arseivù con fiusa la përson-a e l’euvra ‘d tò Fieul Gesù Crist. It prego ‘d giuteme a vince la tëmma e, sensa gnun-a onta, fé conòsse ‘dcò mi a d’àutri ‘l mëssagi ëd Gesù Crist, tò Evangeli. Amen.

22 d’Avril 2018 - Quarta Duminica ‘d Pasqua

At 4:5-12; 1 Giann 3:16-24; Gioann 10:11-18; Salm 23

Nosgnor! Tò Fieul Gesù Crist a l'é 'l bon bërgé 'd tò pòpol! Acòrdane che quand ch'i sentoma Soa vos nojàutri i peuda conòsse col ch'an ciama mincadun për nòm e ch'a lo séguito andova ch' an pòrta; Chiel che con Ti e con lë Spirit Sant a viv e a regna, un sol Dé, pr' ij sécoj dij sécoj. Amen.

martedì 10 aprile 2018

A l’é na question ëd fiusa (29. March 5:1-6)

A l’é nen belfé podèj avèj fiusa ‘d quajdun an ësto mond ëd busiard e ‘d sassin ch’a fan tut për sò anteresse. Fé fiusa ‘d quaidun e sté an sla fiusa a son ‘d còse bin ràire. La fiusa as la deuv merité - as dis. S’i pensoma ch’a sia mach ël mond modern a d’esse sétich e sensa fej anvers ëd Gesù, a lòn ch’a dis, a fà e a l’é, i soma an eror. Ant l’episodi dl’evangel ch’i lesoma ancheuj i trovoma che a j’ero tanti an sò pais medésim ch’a-j chërdìo pa. Còsa pensene?
Gesù dëspresià a Nàsaret. “Apress ch'a l'é partì da là, a l'é vnù an sò pais; e ij sò dissépoj a son andaje dapress. Essend rivà ël dì ‘d Saba, a l'é butasse a mostré ant la sinagòga; e vàire ëd coj ch'a lo sentìo a savìo pì nen còsa disse. A disìo an tra 'd lor: "Da 'ndoa ch’a-j ven-o ste còse a chiel-sì? E cò a l'é sta saviëssa ch'a l'han daje, che fin-a ‘d prodis përparèj as faso da soe man? Chiel-sì, é-lo nen ël mèistr da bòsch, fieul ëd Marìa, frel ëd Giaco, e ëd Giose, e ëd Giudé, e ëd Simon? E soe seur, son-ne pa sì, ansem a nojàutri?" E lolì a trovavo ch’a l’era në scandol. Ma Gesù a l'ha dije: "Un profeta a l'é disonorà mach an sò pais, e an mes ai sò parent, e ‘d coj ëd soa famija". Parèj, ambelelà a l'ha podù pa fé ‘d miràcoj, gavà ch'a l'ha varì dontré malavi, an amponendje le man. E a së stupìa motobin ëd l’incredulità ‘d cola gent, e a girava le borgià dj'anviron, an dotrinanda" (Marco 6:1-6).
Për tanti, a l’é sèmper ëstàit malfé ‘d comprende e d’aceté cola ch’i podrìo ciamé “la dopia identità ‘d Gesù”, chi ch’a l’era Gesù. Gesù, anans ëd tut, a l’é ‘n përsonagi dla stòria, quaidun ch’a l’é vivù ant un precis lugh e temp. La gent dël pòst a lo conossìa e a podìo rendne na testimoniansa: “Chiel-sì, é-lo pa nen ël mèistr da bòsch, fieul ëd Marìa, frel ëd Giaco, e ëd Giose, e ëd Giudé, e ëd Simon? E soe seur, son-ne pa sì, ansem a nojàutri?”

Gesù ‘d Nasaret, contut, a stërma na realità dzornatural, na realità ch’a l’é arvelà a coj ch’a l’han arseivù “d’euj për ës-ciairé”. Ëdcò ancheuj, a-i é tanti ch’a son dispòst a d’amëtte che Gesù ‘d Nasareth a l’era na përsona strasordinaria, coma ch’a na seurt da tant an tant, ma mach n’òm coma tuti. A l’é parèj ch’a lo liquido… A l’han magara d’apresiament da feje për soe virtù, a diso ch’a l’é “d’esempi”, ma lolì a-j bogia nen pì ‘d tant. S’as dis a lor che an Gesù a së stërma Nosgnor Dé medésim che, an chiel, ant na manera ùnica ch’as arpetrà mai pì, a l’é fasse n’òm, a diso che lolì a l’é n’esagerassion, un mit, na fàula. Për lor a l’é n’esagerassion ëdcò dì che an Gesù Nosgnor Dé a travaja an tùit ij temp për la trasformassion e la salvëssa eterna ‘d coj ch’as fido an chiel, a fà nen anté ch’a sìo o chi ch’a sìo, e che cole-lì a son mach ëd “teorìe” montà e dësfrutà da “la religion”. Nò: a l’é nen coma che tanti a penso. L’Apòstol Pàul a dis riguard a Gesù: “La bon-a neuva a trata 'd Sò Fieul. Scond Soa dissendensa uman-a, Chiel a ven da David, ma conform a lë Spìrit ëd santificassion, për Soa arsurression dai mòrt, a l'é stàit diciarà con potensa che chiel a l’é 'l Fieul ëd Dé: Nosgnor Gesù Crist. Për Sò mojen i l'hai arseivù 'l privilegi e l'autorità d'apòstol për mné 'd gent ëd tute le nassion a l'ubidiensa ch'a ven da la fèj an chiel” (Roman 1:3-5).

L’identità ancreusa ‘d Gesù, ch’a l’era al prinsipi mach na question “d’intuission” pr’ ij sò dissépoj, a dventa per lor, pòch a pòch sèmper pì ciàira.

Nojàutri cristian i podrìo bin insiste e dimostré coma che Nosgnor Gesù Crist a l’àbia dàit tante preuve ‘d nen esse “un tra ij tanti”, ma d’esse, an manera ùnica e ch’as arpetrà mai pì, Nosgnor Dé vnùit an mes a nojàutri uman për nòstra salvessa. I podrìo multipliché d’evidense e ‘d preuve për përsuade coj ch’a-j chërdo nen, ma a l’avrìa bin pòch efet. La pì part ëd la gent a trovrìa sèmper ëd manere për ëscapé e për giustifiché soa incredulità e mischërdensa. A l’é mach lë Spirit ëd Nosgnor ch’a peul brisé sò arfud ëd chërde, ch’a l’é dzurtut l’evidensa ‘d l’arvira ostinà ‘d gent ch’a veul esse padron-a ‘d chila medésima e fé lòn ch’a veul, sensa gnun Dé “tra ij pé”...

An presensa ‘d seticism, d’incredulità e ‘d pregiudissi, l’euvra ‘d Gesù a sarà sèmper, bele ancheuj, pitòst limità, nen përchè ch’a peussa rendla inùtile e sensa fòrsa, ma përchè la fej, la fiusa an chiel, a sta a la base ‘d minca na “transassion” an tra nojàutri e chiel ch’a l’abia ‘d bon ésit. A Nasaret Gesù: “a l'ha podù pa fé ‘d miràcoj, gavà ch'a l'ha varì dontré malavi” (5). A l’é l’istess ancheuj. Le còse a stan pròpi al contrari ‘d lòn ch’as dis. Nen “vëdde për chërde”, ma “chërde për vëdde”. La Scritura a dis: “La fej a l’é 'l fondament ëd nostra speransa; a l’é la certëssa dl’esistensa ‘d ròbe ch’a-i son, bele s’i podoma nen vëddje. A l’é për la fej che j’antich a l’han meritasse la bon-a reputassion[4] ch’a l’han ancheuj” (Ebreo 11:6).

PREGHIERA
Nosgnor Dé! It arsèivo an mia vita con fiusa, nen ant la speransa d’avèjne ‘d benefissi o ‘d vantagi, ma për chi chi ‘t ses. Dame ‘d podèj onoré toa glòria e toa majestà con n’ubidiensa pien-a ‘d fiusa e ‘d chërse ant la conossensa ‘d toa person-a e d’amor. Amen.

15 d’Avril 2018 - Tersa Duminica ‘d Pasqua

At 3:12-19; 1 Gioann 3:1-7; Luca 24:36-48; Salm 4

Nosgnor! Che tò benedì Fieul a l'ha fane conòsse ai sò dissépoj quand ch'a l'ha rompù 'l pan e fane part: Duverta j'euj ëd nòstra fèj përch' i podoma contemplelo an tuta soa euvra 'd redension; ch'a viv e regna con Ti ant l'unità dlë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.

Version blòg: http://telegra.ph/A-lé-na-question-ëd-fiusa-04-10

giovedì 5 aprile 2018

Trasfusion ëd sangh (28. March 5:25-34)

Ancheuj a-i é tant da manca ‘d sangh e coj ch’a son dispòst a dene ‘d sò sangh a son ancora tròp pòchi. La donassion ëd sangh a l’é la pì bela ròba ch’i podrìo mai fé. A ‘d gent ch’a n’ha da manca i doma parèj un pò ‘d nòstra vita. A-i é gnente ch’a sìa pì cristian che dé un pò ‘d nòst sangh përché quaidun, ch’a l’ha perdune, a peussa ‘rcuperé la salute e la vita. Ancheuj i lesoma n’episòdi dël vangel andoa ch’i trovoma na fomna ch’a l’avìa ‘d pérdite greve ‘d sangh e ch’a savìa pi nen lòn ch’a podèissa fé për varì. Tutun, chila a treuva Gesù ch’a l’avrìa nen daje na delusion. Lesoma.
"Antlora na fomna ch'a l'avìa 'n fluss ëd sang da dódes agn, ch'a l'avìa tant patì ant le man ëd vàire médich, e ch'a l'avìa spendù tut lòn ch'a l'avìa, ma sensa gnun profit, ansi, andasenda viaman fin-a pes, quand ch’a l’ha sentì parlé ëd Gesù, a l'é vnùita ant la furfa për daré, e a l'ha tocà ‘l mantel ëd Gesù. A disìa: ‘A sarìa mach pro ch'i tochèissa sò mantel e i sarai varìa’. E pròpi an col moment-lì ch’a l’ha tocalo, ël fluss ëd sangh a l'é fërmasse e a l'ha sentì an sò còrp ch'a l'era stàita varìa da sò flagel. Dlongh Gesù, rendendse cont dla fòrsa ch'a l'era surtìa da chiel, a l'é virasse vers la gent e a l'ha dit: "Chi é-lo ch'a l'ha tocà mè mantel?". Contut, ij sò dissìpoj a l'han dije: ‘Vëddes-to nen che la furfa at sara tut dantorn, e it dise: Chi é-lo ch'a l'ha tocame?'". Ma Gesù a vardava tut dantorn a chiel për vëdde cola ch'a l'avìa fàit lòn. Antlora la fomna, sbaruvà e tramblanda tuta, savenda lòn ch'a l'era rivaje an soa përson-a, a ven e as campa ai sò pé, e a-j diciara tuta la vrità. Gesù a-j dis: ‘Fija mia, toa féj a l'ha salvate; vat-ne an pas, e sie varìa da tò flagel’" (March 5:25-34).
Ant ij vangej a-i é soens ëd provocassion. I vëddoma Nosgnor Gesù Crist o ‘d gent ch’a-j sta dantorn, ch’a trasgrediss a pòsta le régole dla tradission religiosa ch’a-i era antlora, o lòn che ij binpensant a diso ch’a sia da fesse o da nen fesse, e lolì pr’ artrové ij valor génit ëd l’umanità. Gesù soens a dasìa scàndol o a dasìa l’aprovassion a ‘d gent ch’a lo fasìa, dzurtut për combate l’ipocrisìa ch’a càusa mach ëd patiment.

A fé ‘d trasgression ëd régole, ant ël cas dla conta ch’i tratoma ancheuj, a l’é nen Gesù ma na fomna, che për tanti agn a patìa ‘d pérdite ‘d sangh, ch’a l’avìa ‘n fluss ëd sangh, d’emoragìe. I la trovoma ch’a pija l’inissiativa d’andé a toché Gesù për “s-ciancheje” cola varision che gnun a riussìa ‘d procureje. Sti fluss ëd sangh (ch’a-i ero bin da pì dle mëstruassion normaj, che già a rendìo na fomna, “impura” da la mira religiosa, ch’as podìa nen tochela), a l’ero tan grande che la gent a la tnisìa bin a distansa. La gent a l’avìa da fé atension, scond le costume ‘d coj temp-là, a nen tochela, dësnò a l’avrìa avù da sogetesse a ‘d sirimònie ‘d purificassion pitòst complicà. Cola fomna gnun a l’avrìa pì tocala e gnanca sfiorala, e lolì për la tëmma superstissiosa e ij pregiudissi. Gnanca sò marì, an cola condission-lì a l’avrìa tocala. Nojàutri is rendoma bin cont vàire ch’a sìa dolorosa la “deprivassion dij sens”, la mancansa ‘d contàt fìsich! Për cola fomna sta situassion a l’era durà për bin dódes agn - coma s’a fussa nen ëstàit pro sò fluss ëd sangh! A l’é sicur che sta situassion a l’avrìa fela “dventé mata”. Ëd sicur a-i son ëd përson-e ch’a l’han d’artegn e ch’a son nen “calorose” tanme d’àutre, ma nojàutri fomje nen manché, a j’àutri, nòst ambrass d’amicissia, nòst ancoragiament. La Bibia an dis: “Saluteve j’un j’àutri con ël basin dla pas” (1 Corint 16:20), o “basin sant”.

La fomna dont i parloma, a l’avìa ‘dcò d’àutre fustrassion: a l’avìa bin tentà ‘d varì an tute le manere possibij. A l’avìa ‘d sòld, ma, “a l'avìa tant patì ant le man ëd vàire médich, e ch'a l'avìa spendù tut lòn ch'a l'avìa, ma sensa gnun profit, ansi, andasenda viaman fin-a pes” (26). Ant coj temp-là, ëd sicur la medisin-a a l’era ‘ndaré, aretrà. Ël vangel a veul ambelessì buté an evidensa le tante delusion dë sta fomna. A l’avìa la delusion për la sossietà anté ch’a stasì, la delusion për la religion ch’a la giutava pròpi nen, ansi, ch’a-i dasìa ‘ncora pì ‘d pèis da porté; la delusion pr’ ij dotor ch’a riussìo nen a varìla; la delusion pr’ ij meisinor. A l’é bin vera che soens “ij meisor” dë sto mond a dan gnun-a vera varision, ma mach at dësfruto pr’ ij sò anteresse ‘d lor - e a l’han gnun ëscrupoj a felo. Parèj, cola fomna a l’era pròpi sensa speransa. La dësperassion uman-a, contut, a l’é ‘n limit ch’a peul esse travërsà con Crist e an Crist. Cola fomna a l’avìa mach sentì parlé ‘d Gesù, n’òm ch’a dasìa gnun-e delusion a coj ch’as adressavo a chiel con fej. Gesù antlora a l’era ‘d passagi da cole bande. A-i era gnun temp da perde! A l’avìa da avzinesse a Gesù e da ciameje agiùt. Coma fé, se già tanta era la gent ch’a-j stasìa dantorn? Chila a pensava, antlora, ch’a sarìa stait prò toché dë scondion la vestimenta ‘d Gesù e chila a sarìa stàita varìa!

A l’é parèj che sta fomna a pija l’inissiativa ‘d dësfidé le régole stabilìe, dë probé ‘l tut për tut e ...a sarìa anfilasse tra la furfa për toché Gesù. Chila a l’avìa ‘d sicur pensà: “Che ‘m anfà dle régole? I veuj varì. I chërdo che Gesù a peussa felo. An tuit ij cas, i chërdo che Gesù a l’avrìa mai ancalasse a toché na fomna coma mi. I vado e a-j s-cianco na varision!”. E-lo che la soa a l’era mach ed superstission, o na folairà cissà da la disperassion? O n’autosugestion? I lo savoma ne, A càpita, contut, che Gesù: “...rendendse cont dla fòrsa ch'a l'era surtìa da chiel, a l'é virasse vers la gent e a l'ha dit: "Chi é-lo ch'a l'ha tocà mè mantel?" (30). Për cola fomna ‘l contat ëd fej con Gesù a dventa decisiv. Tuta cola gent a stasìa dantòrn a Gesù ma “a lo toca nen”. Bele ancheuj a-i son tanti ch’as anteresso ‘d Gesù o ch’a fan tanti bej discurs riguard a chiel, ma ch’a lo conòsso nen përdabon, perchè a l’han ancora pa “tocalo” con la man ëd na fèj génita. A l’han gnun-a vera relassion personal con Gesù: për lon ch’a son ancora “malavi” ant lë spirit!

Ambelessì i l’oma na fomna ch’a perdìa ‘d sangh, ch’a përdìa l’energìa dla vita, ma che da Gesù a ‘rsèiv na sort ëd “trasfusion ed sangh”. La Sacra Scritura, nen për asard, a dis: “s'i vivoma ant la lus tanme chiel a l'é 'nt la lus, i soma 'n comunion l'un con l'àutr, e 'l sangh ëd Gesù, sò Fieul, an purifica d'ògni pëccà” (1 Gioann 1:7). Lòn ch’a dis ës pass dla Paròla ‘d Nosgnor a l’é pròpi parèj e ‘d lolì la conta riguard ëd la fomna con un fluss ëd sangh a podrìa esse na figura. Për nòstre tante maladìe a-i é mach un ch’a podrìa varine: Gesù Crist. Sossì a val ancora ‘ncheuj. Prové për chërde!

Preghiera

Nosgnor! I ven-o dacant a ti con màssima fiusa. It ringrassio ch’it ses dispòst d’arsèive pròpi mi con n’ambrass d’amor. It ringrassio ch’it l’has vërsà tò sangh pressios an sla cros për ch’i fussa përdona dai tanti mè pëccà e varì. It prego ch’i peussa porté ‘n contàt ëd varision, ch’a smija al tò, a tante përson-e ch’a l’han da manca ‘d mè amor e ‘d mia solidarietà. It lo ciamo për amor ëd Gesù Crist, mè Signor e Salvator. Amen.

8 d’Avril 2018 - Sconda Duminica ‘d Pasqua

At 4:32-35; 1 Gioann 1:1-2:2; Gioann 20:19-31; Salm 133

Nosgnor, tut-potent e etern, che ant ël misteri dla Pasqua it l'has ëstabilì la Neuva Aleansa d'arconciliassion: Acòrda che tuti coj ch'a son ëstàit argenerà ant la comunion del còrp dël Crist a peudo manifesté and soa vita 'd lor lòn ch'a professo për soa fej; për Gesù Crist, nòst Signor, ch'a viv e ch'a regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé pr'ij sécoj dij sécoj. Amen.