lunedì 24 giugno 2019

A conven dila la vrità, opura nò? (92. March 14:53-65).



Ancheuj a diso che la vrità a sìa relativa. "Lòn ch'a l'é vrità për ti, për mi a l'é n'àutra e a va bin l'istess"! ...e guaj a dì ch'a sia nen parèj! Dì la vrità a dventa soens na question ëd conveniensa o cola che 'l pì fòrt a l'impon coma vrità. A l'é ciàir che ìl mond d'ancheuj a l'ha 'd problema con la rassionalità e la lògica... Tut ël process ch'a-j fan a Gesù a l'é basà an sla faussarìa, ma chiel a l'é l'ùnich che quand ch'a parla, la vrità a la dis bin, ma ij sò acusator a la veulo nen sente. Vardoma 'n pò da lòn ch'an conta l'evangeli 'd March.
Condanà dal Consistòri . "E a l'han mnà Gesù dë 'dnans al gran' sacerdòt e lì a son radunasse tùit ij cap dij sacerdòt, j'ansian e ij magister ëd la Lej. E Pero a-j andasìa dapress da lontan an rivand fin-a ant la cort dël gran' sacerdòt. Ansilà a l'era setasse an compania dle guardie, e a së scaodava arand' al feu. Ora, ij cap dij sacerdòt e 'l Consistòri antregh a sercavo 'd quaj testimonianse contra Gesù për felo meuire, ma a na trovavo pa, përchè diversi a dasìo 'd fàusse testimonianse contra 'd chiel, ma soe diciarassion ëd lor a concordavo nen. A la fin quajdun a l'é aussasse e a l'ha portà costa fàussa testimoniansa: "I l'oma sentì ch'a disìa: 'I camperai giù stò Templ ch'a l'é fàit con ëd man d'òmo e in tre dì i na butrai 'n pé n'àutr, ch'a l'é nen fàit con ëd man d'òmo". Ma 'dcò 'ntlora soe testimonianse 'd lor a concordavo nen. A l'é 'ntlora ch' ël gran sacerdòt a l'é ausasse dë 'dnans a tùit j'àutri e a l'ha 'nterogà Gesù disandje: "Rispondes-tu nen? Còs é-lo che sti-sì a diciaro contra 'd ti?". Ma Gesù a stava ciuto e a rëspondìa pa. Ël gran' sacerdòt a l'ha 'ncora interogalo, e a l'ha dije: "Ses-tu 'l Mëssìa, ël Fieul dël Benedet?". E Gesù a l'ha dije: "I lo son, e i vëdreve ël Fieul ëd l'òm astà a la drita dla potensa 'd Nosgnor, e ch'a ven an sle nivole dël cél". Antlora 'l gran sacerdòt a l'ha s-ciancasse con oror sue vestimente e a l'ha dit: "I l'oma pì nen da manca 'd testimòni. I l'eve sentì la bëstëmmia! Còsa vë smija-lo? Cola ch'a l'é 'l vòstr verdet?". Antlora tuti a l'han crijà "Colpèivol! A mérita 'd meuire!". E quajdun a son butasse a scracèje adòss e a quateje la facia e deje 'd pugnatà, e a-j disìo: "Profetisa e dine chi ch'a l'ha patlate!". Le guardie, peui, dasendje dë s-ciaf, a l'han portalo via" (March 14:53-65).
Gesù a ven arestà e mnà - peul esse antorn a mesaneuit, ant la cà dël gran sacerdòt andoa ch'a l'avìo organisà 'n process somari për s-ciairì 'd lòn ch'a l'avrìo acusalo. Tuta la facenda a l'é dël tut ëspòrca, contraria a la lege, përversa. A vorìo mach trové na scusa, un rampin, për dësbarassesse a la fin ëd Gesù. A vorìo vardé s'a l'era possibil rivé an na quaj manera a na sentensa 'd mòrt d'un tribunal, e për lòn a vorìo trové dj'acuse për giustifichela. Tut a l'avìa d'avèj n'aparensa, na visa 'd legalità. Për cola gramissia a l'avìo bin da giustifichesse dnans al pòpol. Ant soa ipocrisìa 'd lor, ij cap dij Giudé a vorìo smijé pì giust che j'ocupant roman, che d'ingiustissie, lor, as n'antendìo pro! Ij roman, an efet, a governavo con la lògica del pì fòrt e as fasìo scrùpol ëd gnente. A fasìo patì la gent e s'a-j convnìa, a massavo sensa tante stòrie... Ma lor, ij cap dij Giudé as vantavo d'esse giust e a deuvìo dé la testimoniansa 'd fidelità a le lege 'd Nosgnor coma vajant aministrator dla giustissia. Imaginomje, antlora, a scartablé 'd lege e 'd cavij: quajcosa pr' acusé Gesù a l'avìo bin da trovela! A penso, peuj, ëd trové 'd testimoni fàuss da pagheje la cativèria: a l'era nen malfé trové quajdun parèj. Le testimonianse 'd coj-lì, contut, as contradisìo: ch'a l'avèisso almanch ëd butesse d'acòrd anans an 's lòn ch'a l'avìo da dì! Parèj a va nen bin. Gesù a dis gnanca na paròla. A valìa nen la pen-a dësfendse da cole acuse fàusse: a stasìo gnanca 'n pé da daspërlor!

A la domanda direta, però, "Ses-tu 'l Mëssìa, ël Fieul dël Benedet?", Gesù a-j rëspond. Mach chiel a l'é 'n testimòni sincer. La conveniensa përsonal a l'é pa 'l criteri për determiné se dì o nen dì lòn ch'a l'é vrità. A l'é parèj che Gesù, ciàir e net, a diciara d'esse 'l Mëssìa che ij Giudé da tant a spetavo. Për fé cola diciarassion, Gesù a dovra fin-a l'antica professia 'd Daniel ch'a preanunsia l'esaltassion pì àuta dël Mëssìa: "I lo son, e i vëdreve ël Fieul ëd l'òm astà a la drita dla potensa 'd Nosgnor, e ch'a ven an sle nivole dël cél". 'Dnans a na tal afermassion ël gran sacerdòt a reagiss con ij gest che antlora a fasìo për dé a vëdde tuta soa indignassion e scandol. Gesù "a l'ha dila tròp grossa". Cola 'd Gesù a l'era "na bëstëmmia" ch'as podìa pa toleresse. A la fin, quajcòsa për condané Gesù a l'avìo bin trovala. La lege d'Israel a parlava ciàir: "Chi ch’a l’avrà bëstëmmià contra ‘l nòm dël Signor a sarà condanà a mòrt. Tuta la comunità a lo farà meuire a prassà. As farà meuire tant ël foresté che col ch’a l’é nà ant ël pais; a l’avrà da meuire përchè a l’ha bëstëmmià contra ‘l nòm dël Signor" (Levìtich 24:16). An efet, Gesù a l'avìa përnunsìa "a spropòsit" - scond lor - ël nòm che gnun a podìa mai përnunsié: "Mi i son" , visadì Javé, ël nòm che Nosgnor Dé a l'avìa arvelà per chiel, e Gesù a lo àplica a soa përson-a! A-i era, antlora, pì gnun-a alternativa possibil: o Gesù a l'era 'l Mëssìa - an col cas-lì lora a l'avìo da sogetesse a soa autorità, opura Gesù a l'era n'impostor, n'ambrojon dësvisà ch'as dovìa arneghé e gavé ël pì tòst possibil da la sircolassion. L'antegrità dël pòpol d'Israel "a l'avìa da esse guernà" da 'd personagi coma Gesù che, scond lor, a l'era 'n ciarlatan pericolos!

Anvers n'òm tant "presuntos" e "da rije", "degn mach ëd la mòrt", tanti ch'a j'ero lì cola neuit a dan espression a tut ël dëspressi ch'a l'avìo 'ndrinta: a-j dan dë s-giaf e 'd pugnatà, a-j scracio adòss, a-j fan le svergne për tanta "sfaciarìa" e "impudensa". Për lor, a l'é sicur che Gesù a sàpia nen "coma së stà 'l mond". Pieghesse 'dnans a "j'autorità costituìje" e conformessje nen, a l'é "pròpi da fòl", coma ch'a sarìa "da fòl" butesse la vita a l'arzigh disand ëd ròbe ch'a son pa "politicament corete". Scond lor, se Gesù a fussa 'l Mëssìa përdabon, a dovrìa 'dcò esse sensa scrupoj e a l'avrìa da dovré j'istess métod ch'a dovra cost mond për impon-e soa supremassìa. Ed sicur "a mérita la mòrt" col ch'a l'é tansipòch "anteligent" da dì la vrità ant na manera tant dësconvenienta. E peui, còs é-la la vrità se nen mach lòn ch'a conven, da vira an vira? Costa "mancansa 'd furbissia", për lor a l'é già assé për discredité minca na pretèisa 'd Gesù...

Da cola banda stas-to? Da cola dij confusionari che për soa conveniensa la vrità lor a la stòrzo për sò còmod, o da cola 'd Gesù, ch'a l'é ogetiva, ch'a piasa o ch'a piasa pa, ch'a conven-a o a conven-a nen? Che ti 't peuda dì an preghiera a Nosgnor lòn ch'a dis ël Salm 86: "Përchè ti ‘t ses grand, Nosgnor, e it fas ëd maravije! Mach ti 't ses Dé. Mostrame toe vie e mi 'm ancaminrai an toa vrita. Acòrd-me la purëssa dël cheur parèj ch’it daga onor! Nosgnor, mè Dé! Con tut mè cheur it laudrai, i darai glòria a tò nòm për sèmper. L’amor ch’it l’has për mi a l’é bin grand: it l’has salvame da la tèra dij mòrt" (Salm 86:10-12).

PREGHIERA

Nosgnor Dé! I l'hai squasi onta 'd fé part ëd cost' umanità ch'a fà scheur fin-a a la nàusia. An tante 'd coste reassion i treuvo quajvòta lòn che pròpi mi i faso. A l'é nen tò Fieul Gesù Crist ch'a mérita na condan-a sens' apel, ma a l'é cost'umanità-sì, dont i na faso part, ch'a mérita d'esse eliminà tanme n'insolensa, n'ofèisa a toa santità. Pura, Nosgnor, ëd cost'umanità grama, ti 't l'has vorsù salvene na part an acordandje toa grassia. An tra costa part dl'umanità che ti 't l'has acordaje la grassia dla salvassion, ti 't l'has vorsù pijé 'dcò mia përson-a. It prego, fà 'n pressa a dësreisé da mi tut lòn ch'at pias nen e fame sèmper ëd pì un ch'a smija a la santità 'd tò Fieul Gesù Crist. A l'é an sò nòm ch'i àusso 'nvers ëd tì costa mia preghiera. Amen.

Dominica 30 'd giugn 2019 - Tersa Duminica apress Pancòsta

Test bìblich:
2 Re 2:1-14; Salm 78; Galat 5:1,13-25; Luca 9:51-62

Preghiera: Nosgnor tutpotent! Ti't l'has fabricà toa Gesia an sle fondassion dj'apòstoj e dij profeta, dont Gesù a l'é la pera la pì amportanta. Acordane d'esse tant gropà ansema ant l'unità dlë spirit con soa dotrin-a 'd lor, da podèj dventé nojàutri un templ ch'at sia acetèivol. Për Gesù Crist, nòst Signor, ch'a viv e ch'a regna con ti e con lë Spirit sant, un Dé sol, ora e per sèmper. Amen.

mercoledì 19 giugno 2019

Che 'd brute figure! (91. March 14:43-52)



El basin ipòcrita 'd Giuda ch'a tradiss Gesù... ij dissépol ch'a scapo... un giovnòt ch'a riva 'nt ël Getsemani mach për vardé lë spetacol dij patiment ëd Gesù... ël vangel an dà n'ilustrassion bin realìstica dl'umanità. Malgré tut, a-i é dë speransa. Lesoma lòn ch'an dis l'evangeli ancheuj.
Ël tradiment e l'arest ëd Gesù. "E sùbit, mentre ch'a parlava 'ncora, Giuda, un dij Dòdes, a l'é vnù, e con chiel na gran tropa armà dë spa e 'd baston. A l'ero stàit mandà dai cap dij sacerdòt, dai magister ëd la Lej e da j'ansian. Ora, col ch'a lo tradìa, a l'avìa daje 'n segn, disand: 'Col ch'i darai un basin ëd salùt a l'é col ch'i l'eve da aresté: ciapelo e portelo via bin guardà'". Donca, quand ch'a l'é vnù, a l'é avzinasse sùbit a chiel e a l'ha dije: "Rabbi!" e a l'ha daje 'n basin. Antlora a l'han butaje le man a còl a Gesù, e a l'han pijalo. E un ëd coj ch'a l'ero lì present, a l'ha tirà fòra soa spa e a l'ha ciapà 'l servitor dël gran' sacerdòt dëstacandje n'orìa. Antlora Gesù a l'ha dije: 'I seve sortì për pijeme coma s'i fusse dapress a 'n brigant, con ëd spa e 'd baston. Mi i j'era tùit ij dì an mes a vojàutri a mostré ant ël Templ e i l'eve nen pijame, ma tut sossì a l'é rivà përchè le Scriture a sìo compìe'. Antlora tùit ij Sò dissépoj a l'han abandonalo e a son scapà via. Ora, a-i era lì 'n cert giovnòt ch'a-j andasìa dapress, vestì mach con con un linseul ëd lin. A l'han sercà 'd pijelo cò chiel, ma a l'é rieussì a scapeje dësfandse dël linseul e a core via tut patanù" (March 14:43-52).
A l'era rivà pr' ij sò nemis 'l moment pì bon për ciapé Gesù. A l'era 'd neuit e Gesù, con ij sò dissépoj, a l'era ant ël verzé anté che 'd sòlit a-i 'ndasìo për preghé: në spassi dovert.

Ij nemis ëd Gesù, për ciapelo, a-j mando fin-a na gran trupa armà. Un pò esagerà, ma lor a savìo nen còsa spetess-ne, magara ma reassion violenta: la prudensa a l'é mai tròpa... An efet, quajdun dij dissépoj, a tenta na reassion ëd difèisa. A l'ha 'dcò chiel na spa. Lolì a podrìa smijene dròlo, ma Gesù la difèisa legìtima a l'ha mai proibila. Ant la version ëd cost episòdi ëd Gioann, i trovoma a cost riguard d'àutri detaj: "Ora Simon Pero, ch'a l'avìa na spa, a l'ha gavala fòra e con un colp a l'ha ciapà un servitor dël Grand Sacerdòt dëstacandje l'orija drita. Col servitor as ciamava Malco. Ma Gesù a l'ha dije a Pero: 'Torna a buté toa spa ant ël feuder. È-lo chi l'avrìa nen da bèive da la san-a ch'ël Pare a l'ha dame?'" (Gioann 18:10-11). Lòn che Gesù a proibiss ambelessì ai sò dissépoj a l'é buté d'antrap a lòn ch'a l'ha da compisse, visadì ij sò patiment e mòrt, che, ant ij propòsit ëd Dé a l'han valòr ëd sacrifissi d'espiassion dij pëccà, e pa nen ël prinsipi dla difèisa legìtima. An tùit ij cas soa reassion a l'avrìa avù gnun bon ésit ëdnans a la trupa ch'a l'era vnùa për ciapelo: tròpa disproporsion ëd fòrse.

Tùit ij Sò dissépoj a l'han abandonalo e a son scapà via. Tut a càpita precis coma ch'a l'era stàit preanunsià dai profeta. Lolì a giustìfica, contut, nì j'aversari 'd Gesù, nì ij sò dissépoj, coma se a l'avèisso podù nen fé d'àutr. Le cose a l'han da esse considerà a doi pian, col ëd Dé e col uman. Tut a càpita precis coma ch'a l'é stàit preordinà da Nosgnor, ma j'ator uman a son dël tut responsabij ëd lòn ch'a fan.

Ël "basin ëd Giuda" a l'é dventà famos. Ël termin ch'a l'é dovrà an grech për arferiss-ne a ìndica quajcòsa 'd pì che mach n'avzinesse dle ciafele. A l'é 'n basin, ma 'n basin da sfacià ch'a fà vnì 'l ghignon. I podrìo pensé che, malgré 'l tradiment, a-i fussa 'n Giuda 'n moment ëd pentiment? Coma s'a l'avèissa pensà: "A Gesù i son bin afessionà, ma lòn ch'i l'hai fàit a l'era pròpi da fesse!". Peul desse, ma tut an lassa pensé che 'd col tradiment Giuda a l'avèissa mach pensà a sò tornacont, dàit che ai sòld a-j podìa pa arzistje... A-i é 'd coj ch'a penso che 'l tradiment ëd Giuda a fussa, per chiel, mach na manera për "socrolé" un pò Gesù e cisselo a n'assion violenta contra j'autorità, magari na manera për anvisché na rivolussion, lòn ch'a-j sarìa piasuje 'd pì a Giuda. lolì, contut, a diminuiss nen soa colpa: s'a fussa stàita mach na question ed profit o na bugià polìtica, Giuda a rason-a mach confor ai criteri 'd cost mond. A smijo d'esse saviëssa, ma a la fin, as arvelo sèmper disastros, un faliment. A son tante le vire che ij moviment polìtich a pijo 'd decision ch'a smija ch'a sio ispirà da bon sens, ma che dòp as arvelo svantà, malprudent. A la fin Giuda as rendrà cont che Gesù a l'avìa bin rason, ma për Giuda a sarà tròp tard. Për la dësperassion e l'onta Giuda as gavrà la vita.

Ant ël racont ëd March i trovoma 'dcò 'n cert giovnòt ch'a-j andasìa dapress, vestì mach con con un linseul ëd lin. A l'avìo sercà 'd pijelo cò chiel, ma a l'era rieussì a scapeje dësfandse dël linseul e a core via tut patanù. Chi er-lo? I savoma nen ëd precis. Peul desse ch'a l'avèissa soa ca lì davzin, che cola neuit a fussa stàit dësvijà da tut col bordel e ch'a fussa andàit a vëdde lòn ch'a capitava pròpi coma ch'as trovava con un linseul campà a còl? Ancheuj, tanta a l'é la curiosità 'd vëdde j'arzultà 'd na dësgrassia an sla stra, ch'as fermo fin-a an sl'autostrada për vardé e che parèj a dvento càusa d'àutre dësgrassie! A veulo vëdde 'l sangh, la tragèdia uman-a - as fermo nen për giuté... La curiosità për la sòrt ëd Gesù a salva nen daspërchila, coma andé a vëdde un dj'ùltim film sù Gesù andoa ch'a scor ël sangh e ij patiment a-i son mostrà con realismo. Ij patiment ch'a dvento në spetacol, n'antërteniment? A capitava 'dcò ant l'antichità, a Roma, ant ël Colossèo, andova la gent a 'ndasìa a amusesse vardand la mòrt (dj'àutri, e sovens dij cristian medésim) an fàcia. Lolì a l'é un-a dle dimostrassion ëd la corussion e la përversità dl'ànim ëd l'òm. Col giovnòt ch'a l'era 'ndàit a vardé lòn ch'a capitava cola neuit a l'é na figura 'd n'anteresse për Gesù e ij sò patiment ch'a l'era nen për soa salvëssa. A sarìa nen dventà 'n dissépol ëd Gesù, mach në spetator. Cost episòdi a l'é na lession për coj ch'a vorìo tiré la gent ant na gesia mach con dë spetacol. Ëd cola gent-li as peul pa fidess-ne: gnun-e ilusion. A son pa vnù për sente la predicassion dl'Evangeli, ch'a l'é cola ch'a pì conta.

PREGHIERA

Nosgnor! Lòn ch'i l'oma lesù ancheuj am fà dësperé dl'umanità ch'a-i é rapresentà! Ël tradiment ëd Giuda, ij dissépoj ch'a scapo, la curiosità sensa sust d'un giovnòt! Mi i podrìa esse nen tant mej che lor! Dame la fòrsa, it na prego, d'esse 'n tò dissépol fedel ch'a të scota e ch'at va dapress sémper, përché cola-lì a l'é l'ùnica salvëssa. Amen.

Dumìnica 23 'd Giugn 2019 - Sconda duminica apress Pancòsta

Leture bibliche: 1 Re 19:1-15; Salm 42,43; Galat 3:23-29; Luca 8:26-39

Nosgnor! Ti che mai it falisse ‘d giuté e ‘d governé coj ch’it anleves përch’ a l’abio ‘d timor costant e amor anvers ëd ti, goernëne, it na pregoma, sota la protession ëd toa bon-a providensa, e fà ch’i l’abio sèmper timor e amor ëd tò Nòm sant; për Gesù Crist, nòst Signor. Amen.

martedì 11 giugno 2019

La fòrsa ch'a dà la preghiera (90. March 14:32-42)



Quand ch'as perd ël sens dla presensa 'd Dé, as perd ëdcò 'l sens ëd la preghiera. A son tanti, ancheuj, ch'a prego mai, ch'a san pì nen preghé, e che fin-a a mepriso la preghiera coma s'a fussa na marca 'd debolëssa. An efet déboj i lo soma bin: a l'é për lòn ch'i l'oma da manca dla preghiera! A l'é la preghiera, an efet, ch'an dà le fòrse e j'arsorse për soporté ij sagrin ëd la vita e, dzurtut, le dësfide dla vita cristian-a. Cola-lì a l'é la lession che ij dissépoj 'd Gesù a 'mprendo l'ora che chiel a prega, con sudor e lerme, ant ël Getsemani. Vardoma 'n pò.
"Antlora a son andàit ant un pòst ch'as ciama Getsemani, e Gesù a l'ha dije ai sò dissépoj: "Asteve ansissì fin-a ch'i l'abia pregà". E a l'ha pijà con chiel Pero, Giaco e Gioann, e a l'ha comensà a sagrinesse e a agitesse fòrt. E a l'ha dije: "Mia ànima a l'é crasà da ‘n crussi e da na tristëssa mortal. Sté sì con mi e vijé". Peui a l'é 'ndàit un pò pì an là, a l'é campasse për tèra e a pregava che, s'a fussa possibil, col' ora afrosa ch'a lo spetava a passèissa lontan da chiel. A disìa: "Abbà, Pare, tut a l'é possibil a Ti. It suplico, fame nen bèive da sta copa 'd patiment; contut, ch'a sìa nen lòn ch'i veuj mi, ma lòn ch' it veule Ti!". Peui a l'é tornà e a l'ha trovaje ch'a dormìo; e a l'ha dije a Pero: "Simon, deurmes tu? Has-tu nen podù vijé gnanca pr' un'ora? Vijé e preghé ch' i intre nen an tentassion, përché lë spirit a l'ha bon-a veuja, ma 'l còrp a l'é débol". Antlora a l'é tornà andré e a l'ha pregà con j'istèsse paròle. Quand ch'a l'é tornà da lor na sconda vira, a l'ha torna trovaje ch'a dormìo, përchè ch' a podìo nen ten-e j'euj dovert, e a savìo nen còsa rëspondje. Quand ch'a l'é tornà da lor për la tersa vòlta, a l'ha dije: "Adess deurme pura e arposeve. Nò, i l'eve deurmì assè: l'ora a l'é rivà. Ël Fieul ëd l'òm a va esse dàit ant le man ëd gent grama. Ausseve, andoma. Vardé, col ch'am tradiss as avzin-a" (March 14:32-42).
Gesù a l'avìa sèmper avù cossiensa d'andova ch'a l'avrìa 'd sicur portalo lòn ch'a fasìa e disìa. A l'era butasse contra j'istitussion polìtiche e religiose, l'establishment, j'elit, coma ch'as dis ancheuj. Con lor Gesù a fasìa gnun compërmess e a stasìa da la banda dla gent ch'a l'avìa gnun podèj. As podìa bin spetess-lo che j'autorità a l'avìo fàit ëd tut për gavess-lo dai pé, col Gesù, e, dàit che gnun àutr sistema a l'avìa funsionà, për felo dësparì a l'avrìo dovrà ij métod ij pì fòrt. Lor as proponìo, an efet, nen mach ëd dësblé soa arputassion, ma 'dcò sò còrp e sò spirit: a l'avrìo falo condané dla manera che antlora a l'era la pì vërgognosa e dai patiment ij pì grand: cola d'un delinquent da fé meuire anciovà patanù a na cros. L'istess sistema j'autorità a l'avrìo dovralo con ël moviment ëd coj ch'a-j andasìo dapress a Gesù: demoralisé ij sò partisan, feje comprende che butesse contra "le potense e j'autorità" 'd cost mond a l'avrìo mai podù speré 'd vince, e parèj l'intension a l'era 'd dësbergiaireje e anienteje. Ch'a na tornèisso chiet a fé sò travaj ëd pëscador, ch'a l'era mej, ch'as sogetèisso a tut lòn che lor, j'autorità, a l'avrìo dije 'd fé; ch'as përmetèisso pì nen d'aussé la testa, s'a l'han cara la vita...

A l'é sèmper ëstàit ël but ëd Sàtana col ëd fé andé an van e dësblé tut lòn che Gesù e ij sò dissépoj as propon-o 'd fé, e lolì ant tute le manere possibij. Quajvòta Sàtana as intrufola 'nt la gesia coma n'agent ëd corussion da 'ndrinta, d'àutre vòte, con la përsecussion, a fà 'd ravagi dij cristian fin-a a feje buté an përzon e a masseje. Tutun, malgré tut, ij propòsit ëd Nosgnor Dé an Gesù Crist a ven-o tuti a compiment. Che gnun a l'abia d'ilusion ch'a sarà nen parèj. Ij sò aversari a peudo bin fé tut lòn ch'a veulo ma a reussiran pa a fermeje. Ij patiment dël Crist e dij cristian, gnentemeno, a 'rzulto fin-a a giuté l'afermassion dël Regn ëd Nosgnor. Nosgnor a-j cambia da darmagi a mojen për rinforsé la fede midema dij cristian e 'l pì grand ëspantiament dla Gesia. Dij sò aversari Nosgnor as na fà dë sbefie: pì ch'ël moviment cristian a l'é crasà e përseguità, pì a chërs e a së stabiliss.

Coma fé, contut, a 'rziste a ste smisurà pression fìsiche, mentaj e spirituaj? Andoa trové la fòrsa për soporté costi patiment? As peul trovela për ël mojen ëd la preghiera. A l'é mach pr' ël mojen ëd la preghiera, na preghiera costant e determinà, che 'l cristian a pràtica soa comunion con Nosgnor Dé, ch'a l'é l'adoss dle fòrse ch'a l'ha da manca për arziste e përsiste. Ëd sossì Gesù a lo mostra ciàir ant lòn ch'a fà ant ël vërzé dël Getsemani - e cola-lì a l'era certo nen l'ùnica ocasion ch'a pregava pr' arsèive 'd fòrse! Lòn ch'a fan, contut, ij sò? A deurmo! A l'é parèj che Gesù a-j dis: "Vijé e preghé ch' i intre nen an tentassion, përché lë spirit a l'ha bon-a veuja, ma 'l còrp a l'é débol".

Vera, ij dissépoj 'd Gesù a son ëstrach e a deuv arposesse. Deurme, contut, a peul esse 'dcò na scapada da la realità. A-i é 'd coj che, për càusa dij sagrin ch'a l'han, a riesso pì nen a deurme, ma d'àutri a treuvo ant la seugn na scapada dai crussi e dai fastidi ch'a l'han. Deurme, perde cossiensa, për lor a l'é na sòrt d'anestétich. Ëd sicur la seugn a l'ha na funsion positiva, ma cola seugn, la seugn coma scapada, a l'é squasi parèj a coj ch'a vorio nié ij sò crussi 'd lor ant l'àlcol o an d'àutre sostanse, o pes, trové ant la mòrt midema "la solussion" ai sò problema! Costa scapada, contut, a 'rzòlvrà pa ij problema. A podrà dé, fòrse, ant la seugn, n'arlass temporari, ma a venta sté dësvij, vijé, për arziste e përsiste con la fòrsa che Nosgnor a dà për ël mojen ëd la preghiera. "Sté dësvij", "vijé" an certe situassion a podrìa significhé në sfòrs terìbil: sangh, sudor e lerme... a l'é na lòta për resté ciàir ëd ment, për resté padron ëd nojàutri medésim, për dësfidé l'aversari ch'at vorìa abate, campé giù. A l'é mach con la preghiera, contut, ch'a l'é possibil realisé tut sossì. Gesù ambelessì an na dà l'esempi.

La solitùdin ëd Gesù, ambelessì, a fà pròpi 'ndé giù ij brass. Gesù a l'avrìa da manca 'd compagn ëd preghiera, d'òm ch'a jë stago dacant e ch'a-j mostro 'd solidarietà, d'òm ch'a pijo part a soa angossa e a la lòta ch'a l'ha 'ndrinta. Dij ver amis! Për bin tre vire Gesù va a serché ij sò dissépoj për aveje dacant an coj moment teribij. E lor, còs fan-ne? A deurmo!

Ëd sicur a-i é 'n sens che Gesù a l'abia da fé daspërchiel quacòsa che gnun d'àutri a podrìa fé. Mach Gesù, an efet, a peul fé l'euvra dla redension dal pëccà - ant lolì gnun d'àutri a podrìo pijene part, gnanca an mìnima part. Le Scriture Sante an fan comprende ciàir ël prinsipi dël "Solus Christus", mach ël Crist. Ant n'àutr sens, contut, Gesù a l'ha "da manca" che ij sò dissépoj a jë stago dacant e l'acompagno a la cros, an portand magara soe cros përsonaj... La cros dël Crist a podrà portela, mach për un tòch dla stra, quajdun d'àutri, ma mach Gesù a peul compì, sensa la colaborasion d'àutri, l'euvra dla salvëssa.

PREGHIERA

Nosgnor Dé! It diso mersì për la determinassion ëd tò Fieul Gesù Crist a porté a compiment l'euvra 'd mia salvassion. A l'é costaje sangh, sudor e lerme, ëd patiment teribij. I veuj mostreje mè apressiament sèmper pì grand e porté mia cros con le fòrse ch'i podrai trové an comunion ëd preghiera con ti. Che gnente, gnanca mia strachëssa, as peussa butesse d'antrap për ambarasseme dal coltivé mia comunion con ti, ch'a l'é bin necessària! Amen.

Duminica 16 'd giugn 2019 - Prima duminica apress Pancòsta - Duminica dla Trinità

Leture: Proverbi 8:1-4, 22-31; Roman 5:1-5; Gioann 16:12-15; Salm 8

Preghiera: Nosgnor tut-potent e etern! It l'has dàit a nojàutri, ij tò sërvent, për la confession ëd na vera fej, la grassia d'arconòsse la glòria dla Trinità eterna e, ant ël podèj ëd toa divin-a maestà, ëd adoré l'unità: Ten-ne costant an costa fej e adorassion e pòrt-ne a la fin a vëdd-te an Toa ùnica e eterna glòria, ò Pare; che con ël Fieul e lë Spirit Sant a viv e regna, un sol Dé, pr' ij sécoj dij sécoj. Amen.

mercoledì 5 giugno 2019

Quand ch'i sente 'l gal ch'a canta (89. March 14:27-31)



Ant le sità, a sente 'l gal ch'a canta i soma pi nen costumà. Ël gal a dà 'l bin-ëvnù a la matin. A cissa a l'assion - che a deurme as combin-a gnente! Na vira, l'ora che l'apòstol Pero a l'ha sentì 'n gal ch'a cantava, a l'ha sopataje la cossiensa, përchè a l'ha 'rciamaje a la ment che Gesù a l'avìa rason e che chiel a l'avìa 'rnegalo Gesù. Grassie a Nosgnor, Pero a sarìa stàit peui përdonà. Còsa a l'avìa dije Gesù? Lesoma.
La predission ëd l'arnegament ëd Pero. "...E dòp d'avèj cantà 'd Salm, a son andass-ne al Mont ëd j'Ulivé. Për la via, Gesù a l'ha dije: 'Tuti vojàutri i vë slontanreve da mi, përchè a l'é scrit: 'I patlerai 'l bërgé e le feje a saran tute dësbërgiairà, ma apress ch'i sarai arsussità dai mòrt, i andrai 'dnans a voi an Galilea e iv rëscontrerai ansilà. Pero a l'ha dije: 'Tuti a podrio cò slontanesse da ti, ma mi nò: mi i lo farai mai!'. E Gesù a l'ha dije: 'In vrità it diso che ancheuj, pròpi sta neuit, prima ch' ël gal a l'àbia cantà doi vòlte, ti 't l'avras negà tre vòlte fin-a 'd conòss-me!'. Ma Pero a-j disìa ancora pì fòrt 'Nò! Bele s'i dovèissa meuire ansema a ti, mi it arnegrai mai!', e tuti a l'han dije l'istèss" (Marco 14:27-31).
La sin-a dariera 'd Gesù a finiss con ël cant ëd lòn ch'a va sota 'l nòm ëd Hallel (na càntica ch'a buta 'nsema ij Salm dal 113 al 118) coma ch'a l'era la costuma 'd fé apress la sin-a 'd Pasqua. As peul disse che dabon canté ij Salm ëd la Bibia a vada bin an minca circostansa. A l'é l'istess ancheuj për tuti coj ch'a-j dan ël valor ch'a mérito. Cola sin-a, për Gesù e ij sò dissépoj, a l'era na bela ocasion për sté ansema, ma 'dcò un moment dramàtich. A l'era nen pro, an efet, che Gesù a l'avèissa già dije lòn ch'a-j sarìa capitaje, e fin-a che un ëd lor a l'avrìa tradilo, ma 'dcò che Pero a l'avrìa bin tòst arnegalo publicament! La tràgica sòrt ëd Gesù, an efet, malgré tute le spiegassion ch'a l'avìo arseivù da chiel, e le ciàire predission ëd Gesù a riguard a soa mòrt e arsurression, a l'avrìo fàit strabiché e tombè soa fede 'd lor. Grassie a Nosgnor, a sarìa nen semper ëstàit parèj, ma as peul bin comprende soa situassion ëd lor. Dòp la mòrt ëd Gesù, sò magister, a l'avrìo dovù soporté le svergne dla gent ch'a dis: "I l'avìo bin avertive ch'a sarìa andài a finì mal. Che beté ch'i seve stàit a 'ndé dapress a col Gesù!".

Quand che Gesù a-j dis: 'Tuti vojàutri i vë slontanreve da mi', lor a peudo nen chërdje a na ròba parèj. Lor a chërdìo ch'a l'avrio mai bandonalo e ch'a sarìo stàit fin-a dispòst a 'ndé a la mort con chiel. Gesù, contut, a conossìa bin la natura uman-a e che le Scriture antiche a l'avìo fin-a fane la predission ed lor arnegament! Cola 'd Gesù, contut, a l'era nen un rimpròcc e na condan-a dij sò dissépoj. Ch'as fèisso coragi: Gesù a sarìa arsussità e a sarìa andàit ëdnans ëd lor an Galilea për seguité soa euvra, e lor con chiel. Gesù a l'avrìa rëscontraje ansilà. A-i era 'ncora 'd travaj da fé! A-i sarìo stàite per lor tante àutre esperiense ch'a l'avrìo faje maturé ant la fede.

Col "gal ch'a canta" a deuv esse 'dcò për nojàutri na memòria, un mement, për avisesse che le paròle 'd Gesù a son sèmper la vrità, nen mach a riguard ëd la mission che chiel a l'avìa da compì, ma 'dcò an sla natura uman-a. La significassion dël simbol dël gal, che soens a l'é butà an sla cò dël cioché 'd tante gesie a l'é debatù, ma nojàutri fasomlo esse la memòria che tut lòn ch'a dis la Paròla 'd Nosgnor a l'é vera, fin-a ant el cas che j'aparense a podrìo sugerine 'l contrari. Fidomse, fomse nen "scandalisé" da lòn che quajvòta i trovoma e ch'a podrìa smijene 'mpossibil: le Scriture Sante a diso la vrità sèmper, perchè Nosgnor a l'ha mai dit, a dis e a dirà mai ëd busiardarìe. A vnirà l'ora ch'i n'avroma la conferma pien-a e antlora i comprendroma 'l sens che quajvòta a në scapa.

Dzurtut, fomse gnun-e ilusion an sla natura uman-a. Nosgnor an dis: "Ël cheur ëd l’òm! A-i é gnente ch’a fasa pijé ‘d bàilo pì che ‘l cheur ëd l’òm: a l’é pròpi sensa rimedi! Chi ch’a podrìa mai conòss-lo? Mach mi, ël Signor, i peudo fongheje ‘ndrinta e feje na vera disànima. A l’é parèj che i peudo arpaghé mincadun precis coma ch’a mérita, conform al frut ëd soe euvre " (Geremìa 17:9-10). Nòst cheur an pòrta a 'ntrapesse nen mach un-a ma tre vire! A l'é nen un bon consèj dì a quajdun: "Chërd an ti medésim! Và 'ndoa ch'at pòrta 'l cheur!". Dël cheur as peul nen fidess-ne: ël pì dle vòlte an pòrta a la përdission! A l'é l'istess che deje compléta fiusa a la gent. Nosgnor an na buta bin an guardia: "A l'é mej trové n'arfugi an Nosgnor che fidesse dla gent. A l'é mej trové n'arfugi an Nosgnor che fidesse dij prinsi" (Salm 118:8-9). A l'é mej fidesse dla grassia 'd Nosgnor, ëd soe promësse, ëd soe arsorse.

Coj che Gesù a l'avìa sernù coma ij sà dissépoj e apòstoj, ëd sicura a l'ero nen ij mej ch'a-i fussa a disposission (vistje le vòlte ch'a l'avìo falì), ma a-i na j'ero pa 'd mej, ant ël sens che nojàutri uman, al fond ëd le còse, i soma tuti j'istess. Se ti 't sente d'esse pa degn, pa a l'autëssa 'd compì lòn che Nosgnor at dà da fé, dësperte nen! Bèica ij dissépoj ëd Nosgnor: a l'ero bin déboj. Che delusion ch'a l'ero tante vòte! Pura, la passiensa e l'amor ëd Nosgnor anvers ëd lor a l'ero strasordinàrie. "Abie gnun-e tëmme, përché mi i të stago dacant. Sagrinte nen, përché mi i son tò Dé. It dago fòrsa e d’agiùt. It sostnirai con mia man drita vitoriosa" (Isaìa 41:10).

PREGHIERA

Nosgnor! I veuj esse realista për lòn ch'im riguarda: nì presunsion, nì dësperassion. Ti 't l'has ciamame a 'ndete dapress, pa përchè i n'avèissa tìtol, mérit o capacità, ma për motiv ëd tò amor e malgré mia debolëssa e ch'i sia bon a nen. Ti'm compagneras fedel fin-a a la fin ëd lòn ch'it ses proponute 'd fé con mi: mia salvassion. Fà ch'i sia mai an dùbit dla vrità 'd toa paròla, la vrità 'd toe promësse, la vrità 'd lòn ch'it ses proponute 'd fé an Crist. Amen.

Dumìnica 9 'd giugn 2019 - Pancòsta

Letture bibliche: At 2:1-21; Genesi 11:1-9; Roman 8:14-17; Gioann 14:8-27; Salm 104:25- 37.

Preghiere

Nosgnor tut-potent! An ës dì-sì Ti 't l'has dovertà 'l senté dla vita eterna a minca rassa e nassion për ël don promëttù dlë Spirit Sant: Arvërsa con abondans, it pregoma, sto don për tut ël mond pr' ël mojen dla predicassion dl'Evangeli, parèj ch'a vagna fin-a ij confin pì da leugn dla tèra: për Gesù Crist, nòst Signor, ch'a viv e regna con Ti, ant l'unità dlë Spiri Sant, un son Dé, pr' ij sécoj dij sécoj. Amen.

Nosgnor! Che an ës temp it l’has dàite d’istrussion al cheur ëd tò pòpol fedel, mandandje ‘l ciàir dlë Spirit Sant, acòrdane për l’istess Ëspirit d’avèj un giudissi giust ëd tute le còse e d’arlegresse sèmper ëd pì për ësta santa consolassion; për ij mérit ëd Gesù Crist, nòst Salvator, ch’a viv e regna con ti, ant l’unità dl’istess Ëspirit, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.