venerdì 4 aprile 2014

Dësvejèsse a na vita neuva

Le leture bibliche dla quinta domìnica ëd Quarèsima (6 Avrìl 2014), ambelessì an piemontèis, a son coma n'anticipassio dël anonsi dl'Arsurression. Ël Signor Gesù, con l'arsurression Ëd Lazaro (Gioann 11:1-45) a fa 'l segn miracolos pì grand e as smon-a Chiel medesim coma l'arsurression e la vita. Però as trata nen mach ëd cheicòs ch'a rësguarda ël "dëdlà". La potensa arvivanta dël "fià" ëd Nosgnor a l'é l'istèssa ch'a dësvija ancheuj coj ch'a deurmo dal pont ëd vista dlë spirit, coma an mostra la vision dël profeta Ezechiel dla Val dj'òss sech (Ezechiel 37:1-14). Dësvijà ëd manera spiritual, ora nojàutri a soma pì nen concentrà mach an sle còse ëd cost mond (Roman 8:6-11). Për finì, ant ël Salm 130 un òm dësvijà a esprim l'anvìa ch'a l'ha për Nosgnor, "tanme le guardie a speto l'albadòr".

-----------------------------------------------------------------

L'arsurression ëd Lazaro (Gioann 11:1-45)

(rispartission an vers ambelessì)

Àor, ant la borgià ëd Marìa e 'd soa seur Marta, a-i era n'òm malavi ch'as ciamava Lazaro. Marìa a l'era cola ch'a l'avìa onzù Nosgnor con n'euli përfumà e ch'a l'avìa suvaje ij pé con ij sò cavèj. A l'era sò frel ch'a l'era malavi. Per lòn, coste seur a l'han mandà n'ambassada a Gesù për dije: "Signor, col ch'it veule bin a l'é malavi (an manera grav)". E Gesù, an avend sentù lòn, a dis: "Sta maladìa a l'é nen për felo meuire, ma për la gloria 'd Dé, e për ché 'l Fieul ëd l'òm a në sia glorificà. Àor Gesù a vorìa bin a Marta e a Marìa soa sorela e a Lazaro. Dòp che a l'avìa sentù che Lazaro a l'era malavi, Gesù a l'é ancora fërmasse doi dì andoa ch'a stasìa. Apress ëd lòn, a dis ai sò dissépoj "Artornoma an Giudea". Ij dissépoj a l'han replicaje: "Rabbi, j'autorità a sercavo giusta pòchi dì fa ëd prassete a mòrt e ti't veule torné là?". Gesù a l'ha rësponduje: "I é-lo nen dòdes ore al dì? Cand quajdun a va an gir ëd dì, a s'antrapa nen, përché a vëdd la lus ëd cost mond, ma se quajdun a va an gir ëd neuit, col-lì a s'antrapa, përché a l'ha nen la lus. Dòp che a l'avìa dìt ste paròle, Gesù a l'ha 'dcò dit: "Nòstr amìs Lazaro a deurm, ma i vad ansilà a dësvijelo". E ij sò dissépoj a l'han dije: "S'a deurm, Signor, a sarà varì". Adèss Gesù a l'avìa dìt lòn ëd soa mòrt, e loràutri a pensavo ch'a l'avìa parlà dël deurme d'un ch'a l'ha seugn. Antlora Gesù a l'ha dije ciàir e nèt: "Lazaro a l'é mòrt e i l'hai gòj për vojàutri d'esse nen stàit là, përchè parèj la vòstra fèj a vnirà pì granda, ma adèss andoma da chiel". Anlora Tomà, ch'a l'avìa 'dcò lë stranòm ëd Dìdim, a dis a j'àutri dissépoj: "Andoma 'dcò nojàutri a meuire con chiel". 

Cand che Gesù a l'é rivà, a l'ha savù che a l'era già quatr dì che Lazaro a l'era stàit sotrà. Ora, Betània a l'era distanta anviron tre kilométer da Gerusalem, parèj che vàire dij Giudé a j'ero vnù da Marta e Marìa për consoleje riguard a sò frel. Marta, però, sùbit che a l'avìa sentù che Gesù a l'era 'n camìn ch'a vnisìa, a l'é andaje a l'ancontra, ma Marìa a l'era stasne a cà. Marta a l'ha dìt a Gesù: "Se ti 't fusse stàit sì, Nosgnor, mé frel a sarìa nen mòrt. Ma i sai ancora che adèss cola ch'a sìa la còsa che 't ciamëras a Dé, Chiel at la acordrà. Gesù a l'ha dije: "Tò frel a tornërà a esse viv". Marta a-j rëspond: "I lo sai che chiel a tornërà a esse viv cand a-i sarà l'arzoression, al dì darié". Gesù a-j dìs: "Mi i son l'arsuression e la vita: col ch'a chërd an mi, conbin ch'a sìa mòrt, a vivrà". E col ch'a viv e chërd an mi a meuirërà pa për sèmper; chërdës-to lòn?". Chila a-j rëspond: "È, Signor, mi i chërdo che ti't ses ël Crist, col ch'a dovìa ven-e al mond". Dòp ch'a l'avìa dìt lòn, Marta a l'é 'ndàita an manera privà a ciamé sua sorela Marìa, an disendje: "Ël magìster a l'é sì e at ciama". Dun-a ch'a l'ha sentù lòn, Marìa a s'é levasse an pressa e a l'é andàita da Chiel. An col moment Gesù a l'era ancora nen intrà ant la borgià, ma a l'era ant ël pòst andoa Marta a l'avìa 'ncontralo. Antlora la gent ch'a j'ero fërmasse a soa cà con Maria e ch'a la consolavo, cand ch'a l'han vëddù che chila a l'era levasse tant prest e che a l'era sortìa, a son andaje dapress, e a disìo: "A va ëd sigura a la tomba për pioré". Ma sùbit che Marìa a l'é rivà andoa ch'a l'era Gesù, a l'é campasse ai sò pé, disendje: "Signor, se ti 't fusse stàit ambelessì, mè frel a sarìa nen mòrt". Cand che Gesù a l'ha vëddùla pioré, e la gent ch'a l'era vnùa belelì con chila, a l'é sentùsse s-cianché 'l cheur, e a l'era motobin comovù. E peuj a l'ha dìt: "Andoa ch'i l'eve butalo?". A-j han rëspondù: "Ven a vëdde". E Gesù a l'é butasse a pioré.

Antlora la gent ch'a j'ero vnù a fé le condolianse a disìo: "Ma varda 'n pò coma ch'a-j vorìa bin!".  Quajdun ëd lor, però, a disìa: "E-lo che cost'òm ch'a l'ha podù deurbe j'euj al bòrgno, podia-lo 'cò fé che cost òm a meurèissa nen?". Antlora Gesù, ch'a l'era ancora tut comovù, a l'é avzinasse a la tomba (ch'a l'era na gròta sarà con na lòsa). Gesù a-j dìs: "Sposté la lòsa". Marta, sorela dël mòrt, a dìs a Gesù: "Signor, a manda già 'd gram odor, përché a-i son già quat dì ch'a l'é ambelelà". Gesù a l'ha rëspondùje: "E-lo ch'i l'hai nen dite che se ti't has la féj, it vëdras la glòria 'd Nosgnor?". A l'han donch spostà la lòsa ch'a sarava la gròta. Gesù, an vardand sù an cel, a dìs: "Pare, it ringrassio che ti t'has scotame. Ora i lo savìa pro bin che ti 'm esaudisse sèmper, ma i l'hai dilo për rason dla gent ch'a më sta dantorn, përché a chërdo che ti t'has mandame". Dòp coste paròle, Gesù, an crijànd fòrt, a l'ha dìt: "Lazaro: ven fòra!". E sùbit col ch'a l'era mòrt a l'é surtì, le man e ij pé fassà, e la facia coatà con ën sudari. E Gesù a l'ha dit a coj ch'a stasìo lì dantorn: "Dësfasselo e lasselo andé". Antlora tanti ëd coj ch'a l'ero rivà con Marìa e ch'a l'avìo vëddù lòn che Gesù a l'avìa fàit a l'han chërdù an Chiel. (Gioann 11:1-45).

Predicazione in italiano su questo testo

-----------------------------------------------------------------

La val dj'òss sèch (Ezechiel 37:1-14)

(rispartission an vers ambelessì)

Un dì Nosgnor a l'ha ambrancame e a l'ha portame fòra an ëspirit an mes a na val ch'a l'era tuta coatà d'òss ëd mòrt. A l'ha fame marcé an trames a coj òss e i son visame che ant cola val a-i ero pròpe tanti òss e ch'a l'ero motobin sèch. Chiel a l'ha dime: "Fieul d'òm, a podrìo-ne coj òss-là arvive?", e i l'hai rësponduje: "Ti't lo sas, sovran Signor!". Antlora a l'ha dime: "Profetisa an sù costi òss e dijë: "Vojàutri, òss sèch, scoté la paròla ëd Nosgnor. Coste a son le paròle che ël sovran Signor a dressa a sti òss: 'Vardé-sì, i son an camìn ëd sofié 'l fià an vojàutri, e i vivré. I butrà an vojàutri dij téndin e dij mùscol e i vë quatrà 'd pel, i butrà 'l respir an vojàutri e i vivré. Antlora i savreve ch'i son ël Signor". Parèj i l'hai profetisà conforma lòn ch'a l'avia comandame. Quand che mi i profetisava i l'hai sentù n'armor, e j'òss a son butasse ansema, òss a òss. I vardava e i vëddìa che an sj'òss as formavo ëd tèndin e 'dcò dij mùscol, e dla pel a l'era 'n camìn ëd coateje da l'àut. An lor, però, a-i era gnun respir. Chiel antlora a l'ha dime: "Profetisa al fià - profetisa, ò fieul d'òm, e dis al fià: 'Costa a l'é la paròla dël sovran Signor: 'Ven daj quatr vent, ò fià, e sofia an sù sti mòrt ëd manera che lor a vivo. Parèj i l'hai profetisà conform a lòn ch'a l'avia comandame, e 'l fià a l'é vnù ant lor. Parèj che a l'han arcomensà a vive, a son ausasse 'n pé e a-i ero coma na grand' armada. 

Antlora a l'ha dime: "Fieul d'òm, sti òss a son tuta la cà d'Israel. Varda, lor a diso: 'Nòstri òss a son sèch, nòstra speransa a l'è mòrta, i soma stàit tajà vìa'. Per lòn, profetisa e dije: 'Coste a son le paròle dël sovran Signor: 'Vardé-sì, i son an camìn ëd duverté vòstre tombe e iv faraj arsussité da vòstre tombe, ò mè pòpol. Iv faraj artorné a la tèra d'Israel. Antlora i savreve ch'i son ël Signor, quand che mi i duvertraj vòste tombe e iv faraj arsussitè da vòstre tombe, ò mè pòpol. Mi i butrà mè fià an vojàutri e i vivreve; iv daraj arpòs pròpi an vòstra tèra. Antlora i savreve ch'i son ël Signor. I l'hai parlà e im daraj da fé.

-----------------------------------------------------------------

Coj ch'a vivo conform a la carn a piaso nen a Dé. (Roman 8:5-11)

(rispartission an vers ambelessì)

Përché coj ch'a vivo conforma la carn, a dan da ment a le còse dla carn; ma coj ch'a vivo conforma l'Ëspìrit, a dan da ment a le còse dl'Ëspìrit. Ora, dé da ment a la carn a l'ha për risultà mach la mòrt, ma dé da ment a l'Ëspìrit a l'ha për arzultà vita e pas, përché dé da ment a la carn a smon che un a l'é un nemis ëd Dé, da già che col-lì as sogeta nen a la lege ëd Dé e a lo peul gnanca.  Coj ch'a vivo conform a la carn a piaso nen a Dé.  Ora vojàutri i vive nen conforma la carn ma conforma l'Ëspìrit, se dabon l'Ëspìrit a viv an vojàutri. Àora, se quaidun a l'ha nen l'Ëspìrit ëd Crist, col-lì a l'é nen dij sò. Ma se Crist a l'é an vojàutri, vòst còrp a l'é (coma s'a fussa) mòrt për colpa dël pecà, ma l'Ëspìrit a l'é vòsta vita për motiv dla giustìssia. Donch se l'Ëspìrit ëd col ch'a l'ha arsussità Gesù dai mòrt a viv an vojàutri, col ch'a l'ha arsussità Crist dai mòrt a arvivrà ëdcò ij vòst còrp mortal për sò Spirit ch'a viv an vojàutri.

-----------------------------------------------------------------

Dal përfond i crijo a Ti, ò Signor (Salm 130) 

(rispartission an vers ambelessì)

Cant dla montà. Dal përfond i crijo a Ti, ò Signor. 
Ò Signor, scot-me! Dame da ment. It suplico: Misericòrdia!
S'It visèisse 'd tùit ij pecà, gnun a podrìa presentesse dnans Ti.
Ma Ti it ses bin dispòst a përdoné për che Ti it peusse esse onorà.
I l'haj fiusa an Nosgnor, l'haj fiusa an chiel con tut me cheur. I speto soe paròle ëd compassion.
I l'haj anvìa 'd Nosgnor, tanme le guardie a speto l'albadòr.
Ò Israel, susnìss Nosgnor, përché Nosgnor a l'ha për nojàutri n'amor sensa fin e a l'è pì che dispòst a livrene.
Chiel a delivrà Israel da tute le conseguense 'd sòj pecà.

Nessun commento:

Posta un commento