Ël bòrgno a l'ha dije: "Mè magister, fa ch'i vëdda" (Duminica 25 d'Otober 2015)

Check this out on Chirbit

An tra le leture bibliche dë sta Duminica as podrìa bin comensé da cola dël Vangel. A l'é l'episòdi andoa che March an conta 'd coma Gesù a l'ha varì nòm ch'a l'era bòrgno. A l'era sensa speransa. Për chiel a j'era gnente d'àutr da fé che adressesse a la compassion ëd la gent e ciamé la limòsna. Contut, a l'avìa sentì che queidun ch'a l'avrìa podulo giuté përdabon a l'era Gesù 'd Nasaret. Col òm, ch'as ciamava Bartimé, a l'avìa la përfonda persuasion che Gesù a l'era nen un dij tanti ciarlatan ch'a chërdo d'esse chissà chi e ch'a na profito. Nò, Gesù, për chiel a l'era motobin divers da tuti j'àutri. Ma a l'era da leugn e a l'avrìa mai anteressasse 'd chiel. Quand che però a ven a savèj che Gesù a sarìa passà da cole part-là, a perd nen l'ocasion e as buta a crijé: "Gesù, fieul ëd David, àbie compassion ëd mi!". Scotoma lòn ch'a càpita:

"Peui a son rivà a Gerico, e coma ch'a partìa da Gerico con ij sò dissépoj e 'n grand ëstrop ëd gent, n'òm ch'a l'era bòrgno, për nòm Bartimé, fieul ëd Timé, a l'era setà an sla stra e a ciamava la limòsna. Quand ch'a l'ha sentì ch'a-i passava Gesù 'd Nazareth, a l'é butasse a crijé e a dì: "Gesù, fieul ëd David, àbie compassion ëd mi!". E diversi a-j trovavo da dì përchè a stèissa ciuto, ma chiel a crijava 'ncora pì fòrt: "Fieul ëd David, àbie compassion ëd mi!". Gesù, antlora, a l'é fërmasse e a l'ha mandalo a ciamé. A l'han donca ciamalo disandje: "Pija 'd coragi, àuss-te, Gesù at manda a ciamé!". E campand a tèra sò mantel, a l'é aussasse e a l'é vnù da Gesù.  Gesù a l'ha domandaje: "Còsa veus-to ch'it fasa?". E 'l bòrgno a l'ha dije: "Mè magister, fa ch'i s-ciàira". Gesù a l'ha dije: "Va, toa fej a l'ha salvate". E 'd colp la vista a l'é artornaje e a l'é 'ndaje dapress a Gesù për la stra" [March 10 (46-52)].

A-i é tante manere d'esse bòrgno: nen mach con j'euj, ma 'dcò con la ment: a-i é 'd gent ch'a-i s-ciàira bin, ma ch'a vëd nen an ësto mond le còse coma ch'a stan e 'l sens ëd le còse ch'a capito e dova ch'a podrìa butesse Nosgnor an tut lòn. Giòb, ël personagi 'd n'àutra letura për costa dominica, a l'era rivà a comprende. Ij sò euj, për la grassia 'd Nosgnor, as doverto e a ringreta d'esse stàit teston e presontos. Scotoma la letura, ciapà dal capìtol 42 dël liber ëd Giòb.

La confëssion ëd Giòb. "Giòb a l'ha adressà a Nosgnor costa rispòsta: "I arconòsso che ti 't peude fé tut lòn ch'it veule, che gnun proget ch'it fase a peul ess-te impedì. Ti 't l'has dit: "Chi ch'a l'é col-lì ch'as përmet ëd trové da dì 'd mie decision con paròle da gnorant?". A l'é vera: i l'hai parlà con gnoransa 'd còse ch'i podìo nen comprende. Ti 't l'has ancora dit: "Ch'a ven-a anans coma n'òm, përchè i l'hai 'd ròbe da ciameje e i veuj na rispòsta!".  Mie orije a l'avìo sentì parlé 'd ti, ma adess ij mè euj a l'han vëddute.  A l'é për lòn ch'adess mi i m'armangio tut lòn ch'i l'avìa dit, pentì an sla póer e la sënner" (...)  Apress d'avèj pregà pr' ij sò amis, ël Signor a l'ha daje andarera lòn ch'a l'era staje gavà; pì 'd lòn, ël Signor a l'ha ardobiaje lòn ch'a l'avìa anans.  Tùit ij sò frej e seur e soa veje conossense a son riunisse për mangé con chiel a soa ca.  A l'han confortalo e consolalo 'd tùit ij sagrin che Nosgnor a l'avìa mandaje, e mincadun ëd lor a l'han regalaje 'n pess d'argent e n'anel d'òr. Ël Signor a l'ha benedì j'ùltim agn ëd la vita 'd Giòb motobin da pì ch'ij prim. Giòb a l'é rivà a esse padron ëd quatòrdes mila fèje, ses mila gamej, mila cobie 'd beu e mila sòme. A l'ha avù ancora set fieuj e tre fije. A la fija granda a l'ha daje 'l nòm ëd Colombin-a, la sconda a l'ha ciamala Fior ëd Canela, e la pì cita Ombra dj'Euj. An tut ël paìs a-i ero gnun-e d'àutre fije pì bele che lor, e sò pare a l'ha daje l'istessa part d'ardità ch' a l'ha daje a sò fieuj. Apress ëd sossì, Giòb a l'ha vivù ancora sent quaranta agn. A l'ha vëddù sò fieuj e ij sò novod fin-a a la quarta generassion" [Giob 42 (1-6; 10-17)].

Giòb a l'é la prefigurassion ëd l'òm ch'a l'ha da amprende na lession ëd pèis ant la vita e ch'a la trova nen ant na religion fabricà da l'òm, ma ant l'unich sacerdòt chi l'oma da manca: Gesù Crist. A l'é lòn ch'an dis la tersa letura biblica, ciapà, ant ël Testament Neuv, da la litra a j'Ebreo. Scotomla,

"A j'ero tanti ij sacerdòt sota 'l sistema vej, përchè a l'era la mòrt che a j'ampedìa 'd porté anans soe funsion. Tutun, dàit che Gesù a viv për sèmper, ëdcò sò sacerdòssi a dura për sèmper. A l'é për lòn che chiel a peul, na vòlta e për sèmper, salvé coj ch'a s'avzin-o a Dé për sò mojen. Chiel a viv për sèmper për antërcede a pro 'd lor. A l'é pròpi chiel ël géner ëd grand sacerdòt ch'i l'oma da manca, përchè chiel a l'é sant, nossent, nen antamnà dal pecà. Chiel a l'é stàit separà dai pecator e a l'ha arseivù ant ël cél ël pòst d'onor pì àut. A diferensa da j'àutri grand sacerdòt, chiel a l'ha nen da manca 'd smon-e tùit ij dì 'd sacrifissi, prima pr' ij sò pecà e peui për coj dël pòpol, përchè a l'ha fàit lolì na vòlta për sèmper, essend-se smonà chiel istess coma 'l sacrifissi ùltim. La lej a stabilìa coma 'd grand sacerdòt dj'òm limità da le debolësse uman-e. Ma la paròla dël sarament ch'a l'é stàita prononsià da Dé apress ëd la lej, a l'ha stabilì sò Fieul ël përfèt Gran Sacerdòt për sèmper" [Ebreo 7 (23-28)].

A la fin, an resta mach ëd preghé che nojàutri i peussa vëdde përdabon le còse coma ch'a stan. Për lòn a-i é gnente 'd mej che preghé con un Salm, ch'a l'é la quarta letura dë sta Duminica. A l'é 'l Salm 34.  A l'é un càntich ëd arconossensa andoa l'autor a làuda Nosgnor për avèjlo liberà dai sò sagrin. A ancoragia d'àutri a la fidelità a Dé, a-j dis coma fé piasì a Dé, e a-j conferma ch' ël Signor a goerna ij sò sërvent.

"I laudrai Nosgnor an tùit ij temp; soe làude a saran sèmper an mia boca. Mè vant a sarà mach Nosgnor; ch'as faso coragi j'ùmil quand ch'a lo sento. Vnì, contoma a tuti dla grandëssa 'd Nosgnor; magnificoma tùit ansema sò Nòm!  I l'hai pregà Nosgnor, e chiel a l'ha scotame; a l'ha liberame da tute le paure ch'i l'avìa. Tuti coj ch'a lo serco pr' esse giutà a 'rtornaran con la facia anrajant ëd gòj; gnun-a ombra 'd vërgògna a rendrà scura soa facia. Quand ch'i j'ero dësperà, i l'hai pregà, e 'l Signor a l'ha scotame. Chiel a l'ha salvame da tùit ij mè sagrin. Përché l'àngel dël Signor a l'é na vardia: a sta dantorn e dësfend tùit coj ch'a l'han timor ëd chiel. Tasté e vëdreve coma ch' a l'é bon ël Signor. A son beà coj ch'as buto a la sosta 'd chiel. (...)  A son tanti ij sagrin ëd n'òm giust, ma Nosgnor sèmper a-j ven ancontra con sò agiùt. Përchè 'l Signor a goerna j'òss dël giust: gnanca un ëd lor a sarà s-ciapà!  Ëd sicur al malfasent la dësgrassia a-j tombrà a còl e coj ch'a l'han ël giust an ghignon a saran castigà. Ma 'l Signor a riscata coj ch'a lo servo. Gnun ch'as buta a la sosta 'd chiel a sarà condanà" [Salm 34 (1-8; 19-22)].

Giontumje cost'àutra preghiera e fomla nòstra ancheuj:

Tut-potent e etern Dé, it pregoma, fà vnì pì grand an nojàutri ij don dla fej, dla speransa e dl'amor e, parèj ch'i otenoma lòn ch'it promëtte, fà ch'i nojàutri i veuloma bin a lòn ch'it comande; për Gesù Crist, ch'a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé për sèmper e sèmper. Amen.

Leture bìbliche dël lessionari pr' ël 25 d'Otòber 2015 - Duminica dòp Pancòsta ch'a fà vintedoi - Giob 42 (1-6; 10-17); Salm 34 (1-8; 19-22); Ebreo 7 (23-28); March 10 (46-52). Predicassion an italian "Un incontro decisivo".