Vëdde le còse mach da na mira uman-a e nen coma ch'a jë vëd Dé (Duminica 13/9/2015)

Leture bìbliche dël lessionari: 13 dë Stèmber 2015 - Duminica dòp Pancòsta ch'a fà sëddes

Preghiera: Ò Dé, pròpi përchè sensa 'd ti i soma nen in condission ëd fete piasì, acòrdane, për Toa misericòrdia, che Tò Spirit Sant a peuda, an tute le còse, guidene e governene 'l cheur. Për Gesù Crist, nòst Signor, ch'a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.

Prima letura: Arciam dla saviëssa (Proverbi 1)

La saviëssa a crija për le stra, ant la publica piassa a fà sentì fòrta soa vos. A ciama la gent ch'a stà arlongh la stra gròssa e coj ch'a son assamblà press a l'intrade dla sità. A dis:  "Fin-a a quand, vojàutri ò ij bonomeri, i restreve tacà a vòstra bonomerìa? Fin-a a quand, vojàutri, ij schergnitor, i pijereve piasì a fé 'd schergne? Fin-a a quand vojàutri fòj i l'avreve an òdio la conossensa? Vnì-sì da mi e fé cas ai mè consèj: i dovertrai 'l cheur dëdnans a voi e iv rendrai 'd gent sàvia. I l'hai ciamave già tante vòte, ma i l'eve mai vorsù vnì; i l'hai soens dëstendù ij me brass anvers a voi, e i l'eve fàit finta 'd nen. Quand ch'i son butame a vòstra disposission, I l'eve fàit j'ignorant e i l'eve arfudà j'arpròcc ch'iv fasìa. Contut, quand ch'av tocherà la dësgrassia, maravijeve peui nen ch'i sarai mi a rije. I sarai mi a feve 'd schergne quand ch' ël dësastr av tombrà adòss; quand che 'l maleur av ciaprà 'n pien tanme n'orissi con la tempesta; quand ch' ëd brut l'angossa e ij sagrin as antrucran contra 'd voi . Antlora i crijereve agiùt, ma mi i rëspondrai nen; im sercreve, ma im trovreve nen. A sarà parèj përchè a l'han avù an òdio la conossensa e a l'han soasì d'avèj gnun-a tëmma 'd Nosgnor, A l'han arfudà ij mè consej e a l'han fàit nen cas ai mè rimpròcc. Për lòn a dovran mangé ij frut amèr d'avèj vorsù vive coma lor a vorìo e a l'avràn da gumité lòn che prima a-j piasìa tant. A l'é pròpi për motiv ch'a l'han nen scotame ch' ij bonomeri a marcio lest anvers la mòrt. A l'é për soa testardàgin che jë stupid a trovran mach la ruin-a a speteje. Contut, tuti coj ch'a më scoto a vivran an pas e a l'avran gnun sagrin da patì" (Proverbi 1 (20-33).

Salm 19

Ël poeta a lauda Nosgnor perché Chiel a l'ha 'rvelasse tant ant ij cej quant ant la Lej 'd Mosè. Peuj a na tira le some con na preghiera, anté ch'a ciama al Signor ëd guernelo dal pecà e d'aprové ij sò pensé e le soe paròle.
Ij cej a nunsio la glòria 'd De, la vòlta del cel an fà conòsse l'euvra 'd soe man. Un dì a fà passé 'd conossensa a l'àutr dì, e na neuit a 'rvela la grandëssa 'd De a n'àutra neuit. A l'é pa na lenga, a son pa 'd paròle ch'as peusso nen antende. Soa vos a 'rsona da part a part dla tèra, soe paròle a viagio fin-a a l'orisont pì lontan.  Ant ël cel Dé a l'ha piantà na tenda për ël sol. Tanme në spos, ël sol a seurt da soa stansia da let. A l'é tanme n'òm fòrt ch'a l'ha gòj 'd fé soa cursa. Chiel a ven fòra da l'orisont ël pì lontan e a va da na part a l'àutra dël cel; a-i é gnente ch'a peussa scapé da sò calor.

La lej dël Signor a l'é përfeta e a guerna la vita 'd coj ch'a l'osservo. Dle régole ch' ël Signor a l'ha stabilì as peul fidesse. A dan ëd sapiensa a coj ch'a l'han nen d'esperiensa. Ij precet dël Signor a son giust e a rendo gioios ël cheur. Ij comandament dël Signor a son pur e a 'nlumino j'euj. Ij comand ëd tëmme 'l Signor a son giust e a duro për sèmper. Ij giudissi ch'a l'ha dàit ël Signor a son degn ëd fiusa e dël tut giust.  A l'han un valor pi grand che l'òr, fin-a da na granda quantità d'òr. A son pì doss che l'amel, fin-a pì doss dl'amel ch'a ven diret da 'n cotel d'avije. A l'é pròpi vera: tò servitur a trova ambelelà na guida moral sicura. Coj ch'a-j scoto a trovo na grand' arcompensa.

Chi é-lo ch'a podrìa comprende tùit ij sò eror? Përdon-me ij pecà ch'i l'hai fàit për fala. An pì, ten lontan tò servitor dal comëtte dij pecà 'd presunsion, parèj che la faso nen da padron an mia vita. Antlora i saraj sensa rimpròcc, nossent ëd trasgression grossere. Che le paròle 'd mia bòca e la meditassion ëd mè cheur a sio agreàbil dëdnans a Ti, o Signor, mia fòrsa e mè Redentor! (Salm 19).

Letura da le litre apostòliche: Domëstiché la lenga (Giaco 3)

Mè frej e seur, chërde nen ëd podèj tuti fé1 ij magister ant la cesa: rendve cont che nojàutri ch'i mostro i saroma an efet giudicà con un rigor pì grand. A l'é fòra 'd dubi ch'a son tanti j'eror ch'an capita 'd fé. Përchè s'i podèisso avèj un control complet ëd nòstra lenga, i sarìo përfet, bon ëdcò a dominè nòst còrp antregh. Quand chi butoma 'l mòrs dla brila an boca ai cavaj për ch'an ubidisso, a l'é 'ntlora ch'i podoma guideje për feje andé 'ndoa ch'i voloma nojàutri. Vardé 'dcò le nav: combin ch'a sio tan gròsse, a basta 'n cit timon për feje andé andoa che 'l pilòta a veul, bele se ij vent a bufo fòrt. A l'é l'istess ëd la lenga: a l'é 'n pcit mèmber dël còrp, ma a l'ha 'd gran' pretèise. Pensé mach a coma na fiamela a peussa da chila sola de 'l feu a 'n bòsch antregh! La lenga a l'é 'dcò na fiama 'd feu, tut un mond ëd malissia ch'a peul guasté 'l còrp antregh. A peul dé 'l feu a tuta vòstra vita, përchè a l'é anviscà da l'infern medésim. J'uman a l'han domëstià e a domëstio ògni sòrt ëd bestie, osej, serpent e pess, ma gnun a peul domëstié la lenga: a l'é 'n mal ch'arpòsa mai, a l'é pien-a 'd tòssi mortal. Quajvòlta a làuda nòst Dé e Pare, e quajvòlta a malediss ëd gent fàit a l'imagine 'd Dé. Da l'istessa boca a seurto benedission e maledission. Mè frej e seur: a l'ha nen da esse parèj. Podrìa mai l'istessa sorgiss d'eva campé fòra tant d'eva dossa che d'eva amèra? Podria mai un fié produve d'olive o na vis produve 'd fìj? D'eva dossa a peul nen seurte da na sorgiss salà. (Giaco 3 (1-12)).

L'evangeli: March 8: La confession ëd Pé, soa

E Gesù e ij Sò dissépoj, partì da là, a son vnù a le borgià 'd Cesarea 'd Filippi e a l'ha interogà ij Sò dissépoj për stra, disandje: "Chi é-lo che la gent a dis che mi i son?". A l'han risponduje: "J'un a diso che ti 't ses Gioan, ël batesator; d'àutri Elìa, e d'àutri ancora un dij profeta". Antlora a l'ha dije: "E vojàutri, chi é-lo ch'i dise che mi i son?". Pé rispondendje, a-j dis: "Ti 't ses ël Crist". E sever a l'ha proibije 'd felo savèj an gir. E a l'ha comensà a mostreje ch'a l'era necessari che 'l Fieul ëd l'Òm a sufrissa tant, e ch'a fussa arnegà da j'ansian, dai càp dij sacerdòt e da jë scriba, ch'a-j dèisso la mòrt, e ch' arsusitèissa tre dì apress. E a tenìa coj discors ëd manera franca e ciàira, tant che, an sù lòn, Pé a l'ha ciapalo da banda e a l'é butasse a 'rprocelo 'd nen dì 'd còse parèj. Gesù, però, virandse e vardand ij Sò dissépoj, a l'ha 'rprocià Pé e l'ha dije: "Stame lontan, Sàtana! Ti 't vëdde le còse mach da na mira uman-a e nen coma ch'a jë vëd Dé". Peuj avend ciamà la gent ch'as avzinèissa ansema ai Sò dissépoj, a l'ha dije: "Chionque a veul vnime dapress, ch'arnonsia a chiel istess, ch'as caria 'd soa cros e ch'am séguita, përchè chionque as ambranca a soa vita a la përdrà, ma chionque a l'é dispòst a 'rnunsié a soa vita pr' amor ëd mi e dla Bon-a Neuva chiel-lì a la salvrà. Dabon, còsa a-j profitrìa-lo a n'òm ëd vagné 'l mond antregh, se peuj a perd soa ànima?  Opura, còsa podrìa-lo dé l'òm an cambi 'd soa ànima? Përché chionque a l'ha onta 'd mi e 'd mie paròle ant sti dì-sì pien d'adultèri e 'd pecà, ël Fieul ëd l'Òm a l'avrà 'dcò onta 'd chiel, quand ch'a sarà vnù anvlupà dla glòria 'd Sò Pare con j'àngej sant. (March 8 (27-38)).