mercoledì 6 luglio 2016

Som-ne ‘d magister a tiré fòra ‘d scuse? [Duminica 10/7/2016)


I vorerìa ancheuj tut d’amblé ëd prinsipié costa riflession con la letura ‘d na paràbola famosa ‘d Gesù. cola dël Bon Samaritan. A l’é na conta ch’a l’é dovrà ‘d soens coma esempi e model dël dovèj ch’i l’oma ‘d pratiché la solidarietà anvers a coj ch’a son “meno fortunà ‘d nojàutri. Costa paràbola, contut, a l’é motobin da pì che lòn: a conten quajcòsa ch’a-i é stërmà e che nen tuti a lo vëddo. Lesomla.
“Na vòta un magister ëd la lej a l’é levasse për buté Gesù a la preuva, e a l’ha ciamaje: “Magister, còsa ch’i l’hai da fé për avèj la vita eterna?” E Gesù a-j dis: “Còs é-lo ch’a l’é scrit ant la lej? Còsa i leses-to?”.  A l’ha rësponduje: “It l’has da vorèj bin a Nosgnor tò Dé ëd tut tò cheur, ëd tuta toa ànima, ëd tute toe fòrse e ‘d tut tò pensament; e tò pròssim tanme ti medésim”. E Gesù a l’ha dije: “Bin dit! It l’has rëspondù bin! Fà lolì e it vivras!”. Ma chiel, për giustifiché lòn ch’a fasìa, a-j ciama a Gesù: “E chi ch’a son j’àutri ch’i l’hai da voleje bin?”. Gesù antlora a-j rëspond con na conta: “N’òm, ch’a l’era n’Israelita, a calava da Gerusalem a Gerico, e a l’é tombà ant le man dij brigant. A l’han dëspojalo, a l’han daje ‘d bòte e a son andass-ne lassandlo mes mòrt. Combinassion, un sacerdòt a calava për l’istessa stra, ma quand ch’a l’ha vëddulo a l’é staje a la larga an passand da l’àutra banda dla stra. N’ëstant dël Templ essend ëdcò chiel rivà an col pòst-lì, quand ch’a l’ha vëddù col òm a tèra, a l’ha fàit l’istess dël sacerdòt: a l’é passà da l’àutra banda. Peuj a l’é rivà un samaritan, che j’Israelita a lo dëspresio. Quand ch’a l’ha vëddù col òm a tèra, a l’é vnù da chiel e a l’é state tocà da la compassion. E avzinandsje, a l’ha vërsà dzura ‘d soe piaghe d’euli e ‘d vin e a l’ha bindaje. Peuj a l’ha butalo an sù soa montura e a l’ha mnalo ant n’obergi e a l’ha avune soen. A l’indoman, anans ëd parte, a l’ha tirà fòra doi dné, a l’ha daje a l’obergista an disandje: ‘Pijete soen ëd chiel-lì, e tut lòn ch’it të spenderas ëd pì, it lo rendrai a mè artòrn’. Dime ‘n pò, “a l’ha seguità a dì Gesù, “Col ch’a l’é ‘d coj tre ch’a l’é portasse coma ‘l pròssim ëd l’òm ch’a l’era tombà ant le man dij brigant?”. Ël magìster ëd la lej a l’ha rësponduje: “A l’é col ch’a l’ha avune misericòrdia”. Antlora Gesù a-j dis: “Va, e fà ‘dcò ti l’istess” (Luca 10:25-37).
Vàire ch’a-i na son ch’a son ëstrach dla vita, ch’a l’é veuida e pien-a mach ëd sagrin! Na vita che përdabon a na vala la pen-a ‘d vive, ch’a-j daga ‘d sodisfassion ancreuse, për lor a l’é na chimera, n’ilusion, na fantasìa, un seugn. L’idèja midèma ‘d “vita eterna” a-j paress veuida ‘d sens, assurda, përchè për lor a sarìa mach un torment ch’a finiss mai, un suplissi sensa pietà.

Col ch’a l’avìa ciamaje a Gesù “Magister, còsa ch’i l’hai da fé për avèj la vita eterna?”, contut, a savìa che la “vita eterna”, na vita ‘d sodisfassion ch’a finisso mai, a l’é cola ch’as viv an comunion con Nosgnor Dé, la sorgiss ëd tut lòn ch’a l’é bon e bel. Col òm a l’era “un magister ëd la Lej”, n’espert ëd la Lej che Nosgnor a l’avìa daje al pòpol d’Israel. Chiel a savìa che ‘l mej dla vita a l’é na vita ch’a sìa an conformità con la Lej ëd Nosgnor, na vita vivùa an aleansa con Nosgnor, ant l’obidiensa pien-a ‘d fiusa e fidelità a Chiel. Col òm a savìa che mach parèj j’uman a l’avrìo podù gòde cola shalom, cola pas génita e ancreusa che tuti a n’han anvìa.

Përchè, antlora, col òm-lì a-j ciama a Gesù: “Magister, còsa ch’i l’hai da fé për avèj la vita eterna?”. A lo dis ël vangel, për “buté a la preuva” Gesù, për vëdde se Gesù a l’era un bon israelita, e nen un rivolussionari ch’a l’avrìa mach bolversà la fej d’Israel. Gesù a-j na dà la conferma quand ch’a-j dis: “Còs é-lo ch’a l’é scrit ant la lej? Còsa i leses-to?”.  A l’ha rësponduje: “It l’has da vorèj bin a Nosgnor tò Dé ëd tut tò cheur, ëd tuta toa ànima, ëd tute toe fòrse e ‘d tut tò pensament; e tò pròssim tanme ti medésim”. E Gesù a l’ha dije: “Bin dit! It l’has rëspondù bin! Fà lolì e it vivras!”.

Vera, ël giuss, l’essensa dla conformità a la lej ëd Nosgnor a l’é l’amor, l’amor al 100% anvers a Nosgnor e al 100% anvers a j’àutri, nòst pròssim: “ Fà lolì e it vivras!”, a dis d’autorità Nosgnor Gesù Crist. Ambelessi i l’oma “un pcit problema”, nen vera? As na rend bin cont col “magister ëd la lej” ch’a-j fà a Gesù n’àutra domanda: “për giustifiché lòn ch’a fasìa”. Coma ch’i soma bon a tiré sèmper fòra ‘d giustificassion! Pura, se lòn ch’a dis Gesù a l’é vera - e a l’é bin vera, cola speransa podrìo-ne maj avèj d’oten-e la vita eterna, na vita compìa ch’a daga pien-a sodisfassion an përfeta conformità con Nosgnor Dé e con soa Lej ëd vita, na lej bon-a, giusta e santa? Éh, gnun, bele che gnun! Gnun-e ilusion! Fin-a ij nòstri mej ësfors a sarìo nen pro. I lo savoma bin ëdcò nojàutri lòn ch’i l’oma da fé. S’a l’é già malfé d’esse ‘d bon samaritan an ësto mond, pensé mach chi podrìa mai voleje bin a Nosgnor “ëd tut tò cheur, ëd tuta toa ànima, ëd tute toe fòrse e ‘d tut tò pensament”!

Ëd voleje bin a sò pròssim a l’avìa dimostralo ‘d fé col ëstrangé, col samaritan, ch’a l’avìa fàit pì ‘d lòn ch’a sarìo stàit dispòst a fé tùit j’àutri. Ëd sicur, col Samaritan a l’avìa fàit lòn ch’a l’avìo arfudassé ‘d fé coj israelita che, quand ch’a l’han vëddù col òm, cola vitima ‘d violense, ch’a l’era restà lì a tèra tut sagnant, a l’han tirà fòra dë scuse për nen giutelo e ch’a j’ero passaje bin a la larga.

Costa conta a l’é n’acusa sensa remission nen mach per col “magister ëd la lej”, ma ‘dcò për nojàutri ch’i soma ‘d “magister ëd giustificassion”, ëd scuse, për nen fé lòn ch’i lo savoma bin ch’i l’avrìo da felo, anvers a Nosgnor e anvers a nòst pròssim. Contut, la paràbola dël Bon Samaritan a l’ha na significassion stërmà ch’an dà ‘d speransa.  Cola paràbola a l’é nen fàita për dene d’ilusion o pés, per fé vnì pì granda nòstra disperassion. Vardomla mej.

L’òm ch’a cala da Gerusalem a l’é na figura dl’istessa creatura uman-a ch’a së slontan-a da la sità santa (da la comunion con Nosgnor) e ch’a përcor na stra an dissèisa (soa decadensa moral e spiritual). Slontanand-ne da la comunion e da la protession che mach Nosgnor a peul dene, i n’anandiomne inevitàbil ans na stra motobin arzigosa. Col senté a va ant un desert, na region malgrassiosa e servaja, coma ch’a l’é sèch e pien ëd privo mortaj ël senté ch’a mën-a da leugn da Nosgnor an cost mond-sì.  D’arlongh a cost senté i foma l’ancòntr dël nemis ëd Nosgnor e ‘d minca bin. Sàtana, con ij sò serv, a l’é ‘l làder, ël rapinator ch’a në dëspeuja ‘d tute le prerogatìve e dij bin che Nosgnor a l’ha acordane. A l’é chiel ch’an feriss, ch’an dà ‘d bòte e as na va lassandne mes mòrt. An efet, Sàtana apress d’avèj ambrojane, a fà ravagi sensa pietà ‘d nòstra vita. Ël sacerdòt e ‘l Levita dla paràbola, ch’a passo da lì, a l’é figura dla religion e dla polìtica che, con tute soe sirimònie, tradission, moralism e bej dëscors, a peudo fé gnente për la gent e varila da sò mal përfond: ël pecà. A peudo pa varilo, salvelo, rendje na vita ‘d sodisfassion ch’a vala la pen-a d’esse vivùa.  Ël Samaritan ch’a l’é ‘n viagi, a l’é figura ‘d Gesù Crist, che, për cost mond-sì a l’é “lë strangé”, ël bastian-contrari, l’anticonformista.A l’é Gesù che, quand ch’a vëd ël pecator, sbatù lì e lassalo mes-mòrt, a n’ha compassion përdabon. A l’é ‘l Crist ch’as na pija soen, ch’as na fà càrich, ch’a lo meisin-a e ch’a l’anfassa. L’obergi andova ch’a lo pòrta e ch’a-j dà d’ospitalità a soe spèise, a l’é figura dla cesa cristian-a, andova che ‘l pecator a séguita soa “cura” fin-a ch’el Crist a l’é d’artorn, coma ch’a l’ha promëttulo.

Ël cristian ancheuj, ch’a l’ha fàit l’esperiensa d’esse stàit liberà dai sò pecà grassie a l’euvra ‘d Gesù Crist, as na rend cont d’esse stàit un “fugitiv”, në scapadacà, arviros e nemis ëd Nosgnor. L’esperiensa a l’é che quand ch’a l’era stàit ësbatù a tèra e tradì da col istess Sàtana ch’a l’avìa prometuje ‘d gran profit, a l’ha vëddù riveje davzin, combin ch’a lo meritèissa pa, Gesù ant l’anunsi dl’Evangel. A l’era n’anunsi ëd grassia e ‘d përdon, l’anunsi che Nosgnor a l’avìa sernulo për deje la grassia dla salvëssa, ch’a-j vorìa bin malgré tut e ch’a l’avrìa giutalo a arfesse na vita coma ‘n dissépol ëd Gesù. A l’é peuj coma ‘n dissépol ëd Gesù che Gesù a-j mostra e ch’a na dà la motivassion e la fòrsa ‘d vnì ëdcò chiel ël “prossim” ëd tuti coj ch’a son ësbatù a tèra e ch’a l’han perdù ‘l sens dla vita, e parèj ëd giuteje përdabon.

Antlora a sarà pròpi grassie a costa esperiensa, a cost rëscontr salutar con ël Salvator Gesù Crist ch’i podoma esse na testimoniansa viva d’una vita ch’a l’ha ‘d sens e ch’a mérita d’esse eterna. sensa fin. Cost-sì a l’é l’anunsi dl’Evangel ch’a riva ‘dcò a vojàutri ancheuj e ch’av ciama al pentiment e a fé che Gesù Crist a vnissa vòstr Salvator e Signor. Ch’a peuda esse parèj për vojàutri ch’i më scote.

10 ëd Luj - Duminica apress Pascòsta ch'a fà eut Amos 7:7-17Salm 82Colossèis 1:1-14Luca 10:25-37

Orassion: Nosgnor! Arsèiv con misericòrdia le preghiere che Tò pòpol a àussa anvers a Ti, e acòrda che lor a peudo conòsse e comprende lòn ch'a l'han da fé, e ch'a peudo 'dcò avèj la grassia e la fòrsa 'd compìlo fedel. Për Gesù Crist, nòst Signor, ch'a viv e ch'a regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, pr' ij sécol dij sécoj.Amen.

Nessun commento:

Posta un commento