An Gesù Crist Nosgnor a l'ha parlà nòstra lenga [Dumìnica 20/12/2015]

Check this out on Chirbit

Për fesse bin comprende da quejdun a venta parlèje an soa lenga. Nosgnor Dé a l'ha fàit pròpi lòn quand ch'a l'é vnùit an mes a nòjàutri uman ant la përson-a 'd Gesù 'd Nazareth, quand ch'a l'é "fasse carn" an chiel. Nosgnor Dé - o pr' esse pì precis, la sconda përson-a 'd Sò Esse trinitari, col che le Scriture a ciamo "ël Fieul ëd Dé", o "la Paròla" - a l'é nassù coma 'l cit ëd na giovnëtta për nòm Marìa. Gesù a l'era na përson-a ùnica 'nt sò géner, na person-a foravìa.

A venta 'dcò dì ch'as trata 'd n'arvelassion ùnica, ch'a l'é pa nen arpetusse an d'àutri e ch'as arpetrà mai pì; pijeve varda da j'imitassion! An Gesù Crist, Nosgnor Dé as arvela, as fà conòsse an manera definitiva "an parland nòssa lenga" e tut lòn Chiel a l'ha prontalo ant ël cors dij sécoj. An efet, ëdcò la stòria dl'umanità a l'é dividusse an doi part: anans ëd soa vnùa e apress ëd sòa vnùa, prima 'd la nàscita 'd Crist, e dòp ëd la nàscita 'd Crist, e sossì a l'é përchè i contoma j'agn tanme ch'i foma.

Vera, Nosgnor Dé a l'é piasùje 'd arvelene soa natura a travers la stòria antica 'd sò pòpol sernù, Israel e peuj pr' ël mojen ëd la dotrin-a dij scritor dël Testament Neuv. Për lòn la Bìbia a l'é d'importansa fondamental, ëd pèis: a l'é l'arvelassion ùnica ëd nòst Creator, ëd coj ch'a j'ero ij Sò proget al moment ëd la creassion, dël sens ëd nòstra stòria e vita, e peuj lòn ch'a-i rivrà ant l'avnì. Tut sossì a l'ha për sènter, sò segn, ant la përsona e ant l'euvra 'd Gesù Crist.

L'arvelassion ëd Nosgnor ant lòn ch'i ciamoma ël Testament Vej, a-i era bin, ma a l'era nen del tut ciàira coma ch'a podrìa esse na figura d'un ch'a sta ant la nebia e ch'a s'arconòss nen tant bin. Contut, a podrìa disse che ant ël Testament Neuv la nebia a l'é srairisse e che Nosgnor Dé a l'é arvelasse 'd manera motobin pì ciàira e definitiva an Gesù 'd Nazaret. La dotrin-a dël Testament Neuv an mostra tant ëd chi ch'a l'é Gesù 'd Nazaret: nen mach n'òm, ma "Dé con nojàutri", la Paròla 'd Dé ch'a l'é "fasse carn", ch'a l'é nassùa an tra 'd nojàutri uman për fesse comprende.

An Gesù Crist Dé "a parla nòstra lenga". Mè vòt, mè auspissi a l'é che coj ch'a ch'a lo vëddo nen përchè ch'a l'han j'euj ampedì, Nosgnor a-j doverta për ch'a vëddo Soa glòria; l'istess che coj ch'a l'han j'orije stopà, Nosgnòr a jë dëstopa për podèj sente e comprende Soa Paròla maravijosa.

Le leture bibliche dë sta Duminica d'Advent ch'a fà quatr a comenso da 'n test dël profeta Michèa ch'a fa la predission dël leugh anté ch'a l'avìa da nasse ël Salvator: Betlem, e peuj ëd soa origin ant l'eternità 'd Nosgnor:

"E ti, Betlem d'Efrata, la pì cita dle tribù 'd Giuda, a l'é da ti ch' a-i nassrà Col ch'a deuv regné dzura Israel: soe rèis a rivo dal temp ëd na vira, dai dì antich. A l'é për lòn che Dé a-j chitrà fin-a dal temp che cola ch' a deuv generé a l'avrà generà. Antlora lòn ch'a-i resta dij sò frej a tornerà ai fieuj d'Israel. Chiel a drisserà e a pasturerà sò strop con la potensa 'd Nosgnor, për la maestà dël nòm ëd sò Dé. A së stabiliran sicur, përché antlora Chiel a sarà grand fin-a a le borne estreme dël pais. Chiel a sarà la pas! Se l'Assir a l'avrà anvadù nòst pais, se a scarpisa ij nòstri palass, nojàutri i j'arviscoleroma contra set bërgé e eut cap d'òm" [Michèa 5 (2-5)].

La sconda letura a ven da la litra a j'Ebreo, andoa ch'a l'é scrit che 'l Fieul ëd Dé a l'é staje prontà 'n còrp an Gesù e ch'a lé vnùit për compì 'l volèj 'd Nosgnor.

"A l’é për lòn che, quand ch’a l’é intrà ant ël mond, Crist a l’ha dije a Dé: “Ti ‘t l’has nen vorsù ‘d sacrifissi nè d’oblassion, ma ti ‘t l’has adatame ‘n còrp da smon-e. At piasìo nen nì j’olocàust nì d’àutre oferte pr’ ël pecà. Peuj i l’hai dit: ‘Varda, i son ëvnù për fé tò volèj, ò Dé, coma ch’a l’é scrivù ‘d mi ant le Scriture’”. An prim leugh, Crist a l’ha dit: “Ëd sacrifissi, d’oblassion, d’olocàust e ‘d’àutre oferte pr’ ël pecà ti ‘t l’has nen pijane piasì (contut ch’a j’ero comandà da la lej ëd Mosè). Peui a l’ha dit: “Varda, i son ëvnù për fé tò volèj. Parèj, Dé a dëscancela la prima aleansa e a sò pòst a l’ha butane na sconda. Precis përchè chiel a l’ha compì ‘l volèj ‘d Nosgnor, nojàutri i soma stàit santificà pr’ ël mojen dl’oferta dël còrp ëd Gesù Crist, lòn che chiel a l’ha fàit na vòta për sèmper" [Ebreo 10 (5-10)].

La tersa letura a parla dël concepiment ëd Gesù ant ël còrp ed Marìa e 'd coma che chila a l'ha acetà 'd bon-a veuja 'l servissi ch'e Nosgnor a l'ha ciamaje. Ambelessì i l'oma 'dcò ël famos Cantich ëd Marìa, ch'i ciamoma ël Magnificat.

El cant ëd Làuda 'd Maria (Magnificat) - "Ora, an col temp-là, Marìa a l'é levasse e a l'é andàita 'n pressa an Giudea, fin-a a 'n paisòt an tra le colin-e. Là a l'é intrà ant la ca 'd Zacarìa e a l'ha salutà Elisabeta.  E a l'é rivà che giusta 'nt ël moment che Elisabeta a l'ha sentù 'l salut ëd Marìa, ël cit ch'a l'avìa 'n pansa a l'ha fàit coma 'n sàut e Elisabeta a l'é stàita 'mpinìa dë Spirit Sant.Elisabeta a l'ha sclamà a vos àuta: 'Dè a l'ha benedite ëd pì ch' ògni àutra fomna e benedìa a l'é toa masnà. Com' é-lo che la mare 'd mè Signor am fà l'onor ëd ven-e a feme na visita? Përchè tut sùbit che 'l son ëd toa vos a l'é rivà a mie orije, ël cit ch'i l'hai an pansa a l'é sautà 'd gòj! Ora, beata a l'é cola ch' a l'ha chërdù che lòn che 'l Signor a l'ha dije a l'é sicur ch'as compirà". E Marìa a l'ha dit: "L'ànima mia magnifica Nosgnor, e mè spìrit a l'é 'n camin a 'rlegresse an Dé, mè Salvator perchè Chiel a l'ha vardà con favor a l'ùmil condission ëd soa serva. D'adess anans tute le generassion am ciamran beata, përché 'l Potent a l'ha fame 'd grande còse e Sò Nòm a l'é sant. Da na generassion a l'àutra Nosgnor as mostra misericordios anvers coj ch'a l'han ëd riguard për Chiel. A l'ha dimostrà potensa con Sò bras: a l'ha sbërgiairà j'orgojos e j'arogant, a l'ha tirà giù ij prinsi dai sò tròno e a l'ha esaltà coj ch'a son ùmil. A l’ha gavà la fam a j’afamà, a l’ha mandà via jë sgnor a man veuide. A l'ha giutà Israel, Sò servitor, arcordandse ëd soa misericòrdia, cola ch'a l'avìa promettùa ai nòstri antich, a Abraam e a soa dissendensa për sèmper" [Luca 1 (39-55)].

A l'ultim, coma ch'i fasoma sèmper anbelessì, a-i son doe orassion, la prima dai Salm e la sconda da la liturgìa cristian-a.

"Ò bërgé d'Israel, fà atension, ti che 't men-e Israel tanme në strop ëd feje! Ti che t' ëstas setà dzora j'àngej alà, arvela tò splendor! Arvela toa potensa dëdnans a Efraim, Begnamin e Manasse! Ven a liberene! Che noi i sio ristabilì! Soridne! A sarà 'ntlora ch'i saroma liberà. Ò Signor Dé, guerié invincibil! Fin-a a quand resteras-to anrabià antant che tò pòpol at suplica? Ti 't las daje da mangé ëd lerme coma sa fusso d' pan, it l'has daje da bèive 'd lerme a gran' mzura. It l'has lassane a le dispute dij nòstri vzin e ij nòstri nemis an dàn ëd nòm. Ò Dé, guerié invincibil, che noi i sio ristabilì! Soridne! A sarà 'ntlora ch'i saroma liberà" [Salm 80 (1-7)].

Orassion: Nëttia nòstra cossiensa, ò Dé tut-potent, quand che Ti an fà vìsita minca dì, përchè Tò Fieul Gesù Crist, a soa vnùa, a peuda trovene ant na ca prontà për chiel; ch'a viv e regna con Ti, ant l'unità dlë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.

Che Nosgnor av daga da passé 'd bele feste 'd Natal con le benedission che Dé a l'ha arservarne an Gesù Crist.

Leture bìbliche dël lessionari - 20 Dzèmber 2015 - Quarta Duminica d'Advent: Michèa 5 (2-5); Salm 80 (1-7); Ebreo 10 (5-10); Luca 1 (39-55).