“Ancheuj la fèj a l’é an crisi” as dis. As podrìa consideresse na consolassion ch’a sìa an crisi ëdcò la fèj ant la siensa, la fèj ant l’òm, la fèj ant la politica o la fèj ant ël progress. A parëss ch’a sìa restane mach pì la dësperassion e antlora la rispòsta, ëd sòlit, a l’é: “Pensomje nen e tiroma anans ël mej ch’i podoma”.
Ël fàit a l’é che tuta sta crisi ëd fej a l’é nen na ròba neuva. S’i penseve che ij dissépoj ëd Gesù a fusso stàit “d’eroe dla fej” i vë sbalieve. Lor a j’ero pròpi tanme nojàutri. Malgré ch’a l’ero testimòni dle còse strasordinarie che Gesù, ël magìster, a fasìa, soa fej ëd lor a l’era soens motobin fiaca, tant da fé anrabié Gesù midem, ch’a-j disìa: “Gent ëd pòca fej!”.
Ël test dl’Evangeli ch’i lesoma ancheuj a comensa pròpi con j’apòstoj ch’a-j ciamo a Gesù: “Mostrane la manera për fé chërse nòstra fej”. La rispòsta ch’a-j dà Gesù, coma ‘d sòlit, a l’é nen ch’a-j dìa peui tanta sodisfassion... A l’é un pò dròla - a la superfice. Gesù a-j dà nen ëd rispòste fàcij, ma ‘d rispòste ch’a son për feje pensé, për feje cambié, prima ‘d tut, soa manera ‘d pensé ‘d lor. E sossì a val ëdcò për nojàutri. Lesoma lòn ch’a-i é ant ël vangeli ‘d Luca, al capìtol dissèt, dal vers sinch:
“Antlora j’apòstoj a l’han dije al Signor: “Mostrane la manera për fé chërse nòstra fej”. E ‘l Signor a l’ha dije: “S’i l’avèisse na fej pcita tanme na grana ‘d smens ëd senëvra, a sarìa bin pro për dì a col moré: ‘Dësreis-te e vate a piantete ant ël mar’ e col èrbo av ubidrìa!”. “Chi é-lo col ëd vojàutri che s’a l’ha un sërvent a lavoré o a pasturé jë strop, e ch’a-j disa sùbit quand che chiel a torna dai camp: ‘Ven sì e butëte a tàula con mi’? Nò, a-j dirà pitòst: ‘Pront-me quajcòsa da mangé e butëte an òrdin për servìme fin-a ch’i l’àbia mangià e beivù. Apress ëd lòn it mangeras e it beivras ti”! Përchè ‘d lòn, ha-lo fòrsi d’obligassion a col sërvent për avèj fàit lòn ch’a l’avìa comandaje? I chërdo che ‘d nò. Parèj, vojàutri l’istess, quand ch’i l’avreve fàit tut lòn che Nosgnor a l’ha comandave, dì: ‘I soma ‘d sërvidor ch’a mérito gnun-e làude: i l’oma mach fàit lòn ch’i l’avìo da fé” (Luca 17:5-10).La prima ròba da dì ambelessì a l’é che na fej genérica, astrata, a l’ha gnun sens gnanca a considerela. La fèj a l’ha da fé arferiment, da pogesse an sù quajcòsa o, për dila mej, an sù Quajdun. I l’oma da domandesse se col “quajcòsa” o quajdun nòstra fiùsa a la mérita opura no. Se nòstra fèj as apògia ans n’idol, a na divinità fàussa, nòstra fèj “a fonsionrà mai” o a l’é na tromparìa. Nòstra fèj a l’ha da pogesse al Dé ver e viv ch’a l’e arvelasse an Gesù Crist. A l’é mach Chiel ch’a mérita nòstra completa fiusa. Antlora i podoma bin “butelo a la preuva”, ma ch’a sia a le condission che Chiel a l’ha stabilìje an soa Paròla, nen a le nòstre. Che lolì a sìa bin ciàir. Costa lession dai vangel a seurt franch bin.
La sconda ròba che Gesù a dis ambelessì a l’é che la fej as peul nen mzuresse. La fej o ch’it l’has o ch’it l’has pa nen. Da na certa mira, a l’é nen quajcòsa ch’a peul chërse o fesse chërse. A l’é vera ch’i podoma avèj d’esitassion, d’indecision, ma la decision i l’oma bin da pijela. Gesù a dis: “Col ch’a l’é nen con mi, a l’é contra ‘d mi, e col ch’a travaja nen con mi a travaja an efet contra ‘d mi” (Luca 11:23). Cora ch’i l’oma pijala cola decision, fin-a na fej ch’a podrìa disse “pcita” a podrìa “fé” ‘d còse strasordinarie, second ël paragon che Gesù midem a fà dla smens ëd senëvra. Lolì a l’é përchè a l’é nen nòstra fèj ch’a “dësreìsa j’erbo”, ch’a l’abia na fòrsa an chila medésima, ma a l’é Nosgnor ch’a cambia le còse se Chiel a decid ëd felo e che noi i na sio ij mojen e ij testimòni. É-lo ch’is fidoma ‘d chiel o nò? É-lo ch’i chërdoma ch’ij sò propòsit as compisso an Gesù Crist? É-lo ch’i vorsoma che sò volèj as compissa an nojàutri e con nojàutri, coma ch’a dis l’orassion dël Pàter?
La tersa ròba ch’a seurt bin da la paràbola “drola” che Gesù a dis an st’ocasion-sì a l’é ch’i l’oma da comprende bin chi ch’a soma nojàutri e, dzurtut, chi ch’a l’é Chiel.
An efet, anans ëd rësponde a la question dla fèj a-i é d’arzolve un problema pitòst seri e ch’a l’ha da fé con nojàutri. I l’oma n’opinion tròp àutra ‘d noi medésim: chi pensom-ne d’esse! Tante vire i pensoma che Nosgnor Dé a sìa a nòstra disposission e ch’a l’abia Chiel da esse nòst servitor! Is ëspetoma ch’a sìa chiel a mostresse - ai nòstri tèrmin. Soens i andoma da chiel coma ch’i andèisso da la serva con la lista dla spèisa, dle còse che chila a l’ha da caté e da fé - për nojàutri! Rendomse cont che Dé a l’é ‘l Creator e Signor dl’univers, ël Ré dij ré e ‘l Signor dij signor. S’a l’é da parlesse ‘d servitor, ij servitur i soma nojàutri, e pa nen Chiel!
Dëdnans a Nosgnor Dé chi som-ne nojàutri? Ëd creature ch’a dipendo da chiel an tut e për tut. Tuìt ij respir ch’i foma e tùit ij bati ‘d nòst cheur a dipendo da soa compiasensa! I l’oma gnun drit an nojàutri ch’i podoma pretende ch’a sio divers da coj che chiel medésim a l’ha stabilì për nojàutri an Soa lej e convension. E peuj, vardoma bin, i podoma spetess-ne ancora men-o ‘d lòn, përchè j’uman - nojàutri - a son ëd creature arvirose ch’a pretendo d’esse ëd dio an lor istess e ch’a veulo esse lor a decide coma ch’a l’han da vive! Magara a fan finta d’esse religios cora ch’as buto an pé ‘d dio e ‘d religion, ma ch’a son cole ch’a-j fan pì còmod! “I vorsoma nen che ‘l Signor, ël Dé ver e viv, a regna an sù nojàutri e i decidoma nojàutri a chi sogetesse!”.
Vera, j’uman a l’han fàit na “guèra d’indipendensa” contra ‘l Signor dl’univers e a chërdo d’avèjla vinciula. A son dësbarassasse ‘d Dé e a l’han dit “I soma nojàutri ij padron an ësto mond e i foma lòn ch’i vorsoma”. ...e peuj quajdun a l’ha fin-a ‘l coragi ëd pretende che ‘l Signor a-j “dimostra soa esistensa” e ch’a scota soa preghiere!? “Ma ndandevla a pijé ant la giaca!”, a podrìa dì Nosgnor Dé - e an efet a lo dis. An efet, tut lòn ch’i meritoma da Chiel a l’é sò giudissi ‘d condan-a!
L’apòstol Pàùl a scriv ant la letra ai Roman: “La flin-a 'd Nosgnor as manifesta dal cél contra minca impietà e ingiustissia dj'òm ch'a craso la vrità e a fan lòn ch'a l'é nen giust. Lor a conossrìo la vrità a rësguard ëd Nosgnor përchè Chiel a l'ha rendujla ciàira, përchè fin-a da la creassion dël mond tùit a l'han vëddù la tèra e 'l cel. A l'é pròpi an considerand lòn che Nosgnor a l'ha fàit ch'as peudo vëdde ciàire Soe qualità invisìbij - Soa potensa eterna e Soa natura divin-a. A l’é për lòn ch’a l'han gnun-a scusa! Éh, a conosso Nosgnor ma 's arfudo 'd rendje onor e 'd dije grassie coma ch'a meritrìa. Bin al contrari, as angagio ant ëd rasonament sensa criteri an sù coma che Nosgnor a dovrìa o a dovrìa nen esse. A n'arzulta che soa ment ëd lor a dventa nebiosa e confusa. A l'han la presunsion d'esse 'd savant, ma a son dventà 'd fòj. Al pòst ëd rende l'adorassion al Dé glorios e inmortal, a adoro 'd buracio ch'a smijo a dj'òm mortaj, a dj'osej, a 'd bestie o a 'd serpent. A l’é për lòn che Nosgnor a l'ha bandonaje a fé tute le còse vërgoniose dont a l'han l'anvìa. A n'arzulta ch'a finìsso për fé 'd còse ignòbij e degradante an tra 'd lor. A l'han dësbaratà la vrità 'd Nosgnor con ëd fandònie e a l'han adorà e servì la creatura al pòst dël Creator, ch'a sarìa da benedì për sèmper. Amen!” (Roman 1:18-25).Se la situassion a l’é parèj - e a l’é parèj, fomse gnun-e ilusion - antlora as peul bin comprende coma Gesù, ant la paràbola ch’i na foma nòstra rilession ancheuj, a dis: “ Përchè ‘d lòn, ha-lo fòrsi d’obligassion a col sërvent për avèj fàit lòn ch’a l’avìa comandaje? I chërdo che ‘d nò”.
Nosgnor Dé a l’ha gnun-e obligassion anvers a nojàutri. “Crisi ‘d fej? Fé pitòst lòn ch’i l’avrìe da fé e ciuto, ch’a sarìa bin mèj!”.
La paròla che Gesù an dis ancheuj a ciapa drit al cheur tùit j’arogant ch’as chërdo d’esse e ch’a l’han mach ëd pretèise, ma, ant l’istess temp, a l’é nen fàita për dëscoragé coj che, con un cheur ùmil a son vnùit da ‘l Signor Gesù Crist coma sò Salvator e Signor con ëd pentiment e fidandse ‘d Chiel. A son vnùit da Chiel përchè Chiel a l’ha ciamaje con amor quand ch’a l’ha dije: “Vnì da mi tùit vojàutri ch'i seve strach e carià, e mi iv daraj arpòs. Buteve an sël còl mè giov e amprendi da mi, ch'i son gentil e ùmil ëd cheur, e i trovreve l'arpòs che vòstr' ànime a l'han da manca, përchè mè giov a l'é 'n belfé a portelo e mè càrich a l'é nen ëd pèis" (Maté 11:28-30).
A l’é parèj che Nosgnor a-j dà soa grassia, la grassia ‘d seurte fòra da sta umanità arvirosa e condanà për fé part dël Regn ëd Nosgnor, un regn ëd pas e d’armonìa, anté che ciaschëdun a stà al pòst ch’a l’é ‘l sò: Nosgnor a l’é Dé e a l’é degn - a l’ha tùit ij drit ëd sovrastansa, e nojàutri i soma soe creature, cole ch’a treuvo ‘l sens ëd soa vita ‘d lor giusta ant ël sërvissi ‘d Chiel, ch’a l’é un Rè bon e giust. Quand ch’i pijeroma ‘l pòst ch’a l’é ‘l nòst, coma ‘d servitor ëd col Rè, antlora i l’avroma ‘dcò la goj ëd sente ch’a l’é vera për nojàutri lòn che Gesù a disìa ai sò dissépoj:
“A-i é nen n'amor pi grand che dé la vita pr' ij sò amis. Vojàutri i seve ij mè amis s'i feve tut lòn ch'iv comando. Iv ciamo pi nen sërvent përchè 'l sërvent a sa nen lòn ch'a fà sò padron, ma i l'hai ciamave ij mè amis përch' i l'hai fave conòsse tut lòn ch'i l'hai sentì da mè Pare. I seve nen stàit vojàutri a serne mi, ma i son stàit mi a serne vojàutri e i l'hai fidave la mission d'andé daspërtut e dé 'd frut, e 'n frut ch'a dura për sèmper” (Gioann 15:13-16).A l’é costa-sì la religion génita. Coma ch’a disìa un magister cristian temp fà: “La forma e l’essensa dla religion a l’é ant ël conòsse, arconòsse e fé part con tut ël cheur a costa obligassion, visadì ëd vive an permanensa an fonsion ëd Nosgnor Dé an tut lòn ch’i soma e ch’i soma bon a fé. A l’é parèj përchè Chiel a l’é Dé: a l’é për motiv ëd Soa natura che sossì a l’é dovuje e ch’a n’é degn. A l’é për sòn che nojàutri is consacroma e is sacrificoma bin volenté a Nosgnor butandse a sò servissi. I lo fasoma përchè Chiel a l’é Nosgnor, përchè a Chiel a l’é quajcòs ëd dovù, e i lo foma con piasì. Serve Nosgnor con tut ël cheur, volenté e con piasì, a l’é nen na ròba ch’a la peussa e ch’a la veuja fé l’òm corompù e dëscadù ant ël pëccà. Përchè costi sentiment-sì a seurto an chiel a l’é dabzògn dl’assion misericordiosa dlë Spirit Sant, quand ch’a argenera na përson-a e a la porta a Crist” W. à Brakel (1635-1711).
N’òm o na fomna ch’a ciama a Nosgnor ëd fé l’esperiensa ëd tut sossì, l’esperiensa dla grassia, a l’avrà pù gnun-a “crisi ‘d fèj”, përchè a trovrà coma ch’a-i é gnente ‘d mèj ant la vita che fidesse an Nosgnor.
2 d’Otóber - Domenica apress Pancòsta ch’a fà 22
Test biblich da lese: Lamentassion 1:1-6; Salm 137; 2 Timòt 1:1-14; Luca 17:5-10
Orassion: Nosgnor tut-potent e etern! Ti ‘t ses sèmper pì dispòst a sente che nojàutri ‘d preghé, e a dé pì che nojàutri i veulo o i mérito; Arversa an sù noi l’abondansa ‘d toa misericòrdia, an perdonandne lòn che nòstra cossiensa a n’ha tëmma, e an donandne cole bon-e ròbe che nojàutri i soma nen degn d’arsèive, s’a fussa nen për ij mérit e la mediassion ëd Gesù Crist, nòst Salvator; ch’a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për semper. Amen.
Nessun commento:
Posta un commento