venerdì 29 gennaio 2016

Gnun profeta a l’é bin arseivù an sò pais! [Duminica 31/1/2016)




Check this out on Chirbit

As dis: “Fidesse a l’é bin, nen fidesse a l’é mej, nì dj’amis nì dij fratej”. A podrìa disse l’istess ëd Gesù, cand ch’a l’é stàit ant la sinagòga ‘d sò paìs, Nazareth, pr’ ël servissi divin, dòp che già soa arnomansa ‘d predicator lìber e ‘d varitor a l’era spantiasse ant la region. Prima a l’avìo parlà bin ëd chiel e a lo laudavo, apress, cand ch’a l’han sentì ij sò discors, a son anfuriasse, a l’han taparalo via e a vorìo fin-a masselo! Lesoma lòn ch’a dis ël test dl’evangeli ëd sta Duminica.
“Tuti a parlavo bin ëd chiel7 e a së stupìo dle paròle ‘d grassia ch’a surtìo da soa boca. A disìo: “Com a peul esse? Sto-sì é-lo nen ël fieul ëd Giusep?”. E chiel a l’ha dije: “Bin sicur am arciamrìe a la ment ël proverbi ch’a dis: ‘Médich, variss-te da ti’, l’é a dì, fà sì, an tò pais, lòn ch’i l’avoma sentì dì ch’a l’ha fàit a Capernaum. Ma an vrità iv diso che gnun profeta a l’é bin arseivù an sò pais. A-i ero ‘d sicur diverse pòvre vidue an Israel ant ël temp ëd Elìa, quand che ‘l cél a l’é stàit sarà për tre agn e ses mèis; ëd manera ch’a l’é stàje na gran famin-a për tut ël pais. Pura, Elìa a l’é nen stàit mandà da gnun-e ‘d lor; ma mach da na forestera, na fomna ch’a l’era na vidoa an Sarepta, ant la tèra ‘d Sidon. A-i era ‘dcò diversi lebros an Israel al temp dël profeta Elisé e gnanca un ëd lor a l’é stàit varì, ma mach Naaman, un ch’a l’era da la Sìria”. Quand ch’a l’han sentì sti discors, tuti coj ch’a j’ero ant la sinagòga a son anfuriasse, a son levasse e a l’han campalo fòra ‘d la sità. A l’han mnalo fin-a a la broa dla montagna dont la sità a l’era fabricà, con l’intension ëd campelo giù. Ma Gesù a l’é riussì a passé da ‘n mes a lor e a l’é andass-ne” [Luca 4 (21-30)].
Armarcoma sì la libertà che Gesù a l’avìa da j’istitussion religiose e politiche. A l’era un “làich” e a l’avìa e a sercava gnun-e autorisassion (dal mond) an lòn ch’a fasìa. Armarcoma peuj che Gesù a varìa nen tuti, përchè a l’avìa ‘d disserniment. A podrìa disse che Gesù a fasèissa dle “discriminassion” e pròpi për lòn coj ëd Nazareth a l’ero anfuriasse. Ëdcò nojàutri i l’oma nen d’avèj tëmma ‘d fé ‘d distinsion, d’avèj ëd bon sens, bele s’a va contra l’ideologia egalitaria d’ancheuj. L’amor a comprend ël bon sens. Col ch’a l’é ‘l criteri për dé na definission vàlida dl’amor? Ij criteri për savèj lòn ch’a l’é l’amor a l’han nen da esse, për nojàuti, coj dël mond, ma coj ch’a la Paròla ‘d Nosgnor (an Gesù Crist e scrita ant la Bibia) an dà. Na magnìfica descrission ëd l’amor as treuva ant la sconda letura dë sta Duminica, ël famos capìtol 13 dla litra dl’apòstol Pàul ai cristian ëd Corinto. Scotomla:
Ël senté dl’amor. “S’i parlèissa tute le lenghe dël mond, e fin-a cole dj’àngej, s’i l’hai nen d’amor, i sarìa mach un cuèrcc che fà ‘d fracass o ‘n tarabass ch’a stroma. E s’i l’avèissa ‘l don ëd professìa, s’i conossèissa tùit ij misteri e ògni sòrt ëd siensa; e s’i l’avèissa tanta ‘d cola fej da podèj bugé fin-a ‘d montagne, s’i l’hai nen d’amor, i sarìa gnente. E s’i fèissa part ai pòver ëd tùit ij mè beni, e s’i dèissa mè còrp an sacrifissi, i l’avrìa ‘n motiv për feme bel, ma s’i l’hai nen d’amor, lolì am serv a nen. L’amor a l’ha ‘d passiensa e ‘d bel deuit; l’amor a patiss nen d’anvìa, as vanta nen e a l’ha gnun-a superbia, a l’é nen grossé e a agiss nen pr’ interesse; a s’anrabia nen e as la pija nen. A l’é nen content d’ingiustissie, ma a s’arlegra dla vrità. L’amor a s’arend mai, a perd mai la fej, a l’ha sèmpre dë speransa, e a ten dur an minca circostansa. A vnirà ‘l dì che ‘l don ëd professìa, ‘d lenghe e ‘d conossense foravìa a serviran pì nen, ma l’amor a seguitrà për sèmper. Ancheuj ij nòstri don ëd conossensa e ‘d professìa a l’han ëd lìmit, ma cand ch’a vnirà ‘l temp dël compiment, lòn ch’a l’era limità e parsial a servirà pì nen. Cand ch’i j’ero na masnà, i parlavo parèj ëd na masnà, i pensava e i fasìa ‘d rasonament parèj ëd na masnà, ma cand ch’i son dventà n’òm, le ròbe da cit i l’hai butaje da banda, a son servime pì nen. Ancheuj i vëddoma ‘d manera fosca, nen ciàira, coma ‘n speciandse ant l’eva, ma un dì i vëdroma tut con ciarëssa përfeta2. Ancheuj mia conossensa a l’é limità; contut, un bel dì, i conossrai dël tut, tal coma Nosgnor am conòss. A son tre le còse ch’a dureran për sèmper: la fej, la speransa e l’amor, ma la pì granda a l’é l’amor” [1 Corint 13 (1-13)].
Costa letura a l’ha nen da manca d’àutri comentari: a parla da sola e a nojàutri, con l’agiùt ëd Nosgnor, a vanta mach butela an pratica! La tersa letura a parla dla vocassion dël profeta Geremìa. Ij sërvent ëd Nosgnor a l’é Chiel ch’a-j ciama. Ëdcò an së cas-sì a son ëd gent ch’a fan nen part ëd n’istitussion. A son ëd gent ùmil e ch’a l’han gnun-e ambission ëd cost mond. A son ëd gent ch’as sent nen a l’autëssa dl’incàrich ch’a l’han arseivù. Se Nosgnor a’t ciama, dis nen d’esse nen la përson-a pì adata. Se Nosgnor a l’ha ciamate, at darà ‘dcò la forsa e j’arsorse per dé compiment a la mission.
La vocassion e 'l mandà 'd Geremìa. “La paròla che Nosgnor a l'ha adressame a dis: "Anans ëd formete ant le ventraje 'd toa mare, mi i l'hai sernute; e fin-a anans che ti it fussa partorì, mi i l'hai consacrate; i l'hai stabilite profeta amvers le nassion". E i l'hai dit: "Ah, Nosgnor! Dabon mi i sai pa parlé, përchè i son trop giovo". Ma Nosgnor a l'ha rëspondù: "Dis nen 'Mi i son parèj ëd na masnà' përchè ti 't andras da tuti coj che mi it manderai, e tut lòn che mi it comanderai ti 't lo diras. Gnune tëmme dëdnans ëd lor përchè mi i it darai mia protession", oracòl ëd Nosgnor. Antlora Nosgnor a l'ha dëstendù la man e tocame la boca; e a l'ha dime: "Varda, i l'hai butà mie paròle an toa boca. Pròpi ancheuj i l'hai stabilite an sle nassion e an sij regn për ranché e svërsé, për dësreisé e demolì, për costrùe e pianté" [Geremìa 1 (4-10)].
Terminoma con quaj paròle ‘d preghiera dal Salm 71. Ant cost Salm lë scritor a prega a che Nosgnor a ven-a a giutelo e a dà espression a soa fiusa che Nosgnor a lo guernrà e a-j rendrà giustissia. 

“Signor, i l’hai trovà na sosta an ti! Lassme maj confonde! Rendme san e salv, tirme fòra dai pericoj përchè ti’t fas lòn ch’a l’é giust; scotme e salv-me. It ses ti mia rocafòrt e fortëssa, anté ch’i peudo sèmper stërmeme. Mè Dé it ses ti, s-cianch-me da le man dij pervers, da la strèita ‘d coj ch’am craso sensa pietà. Signor, it ti ses mia speransa, i son fidame ‘d ti fin da cand ch’i j’ero giovo. Vera, it ses stame dacant fin-a da mìa nassensa; fin-a ant ël vènter ëd mia mare ti ‘t l’has guername. A l’é për lòn che i chito mai ëd laudete!” [Salm 71 (1-6)].

Orassion: Tut-potent e etern Dé, ti 't governe tute le còse, sìa an cél che an sla tèra. It pregoma: sie misericordios e scota le sùpliche 'd tò pòpol, e ant ël temp d'ancheuj dane toa pas; për Gesù Crist, nòst Signor, ch'a viv e regna con ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, ora e sèmper. Amen.

Duminica 31 'd Gené 2016 - Quarta Duminica apress l'Epifanìa - Geremìa 1 (4-10); 1 Corint 13 (1-13); Luca 4 (21-30); Salm 71 (1-6).

Nessun commento:

Posta un commento