Ij patiment e la mòrt ëd Gesù Crist (sman-a santa 2016)

Ant l'ocasion dla sman-a santa, anté ch'ij cristian a arcòrdo ij patiment e la mòrt ëd Gesù Crist an cros, iv ësmon-o la letura dël capìtol 22 e 23 dël vangel scond Luca. Scoté la prima letura e seguitela con ël test ëscrit. Ant ij dì ch'a vniran i publicherai 'dcò 'l capìtol 23.



Check this out on Chirbit

Complòt contra Gesù

22:1 Ora a s’avzinava ‘l temp dla festa dij pan sensa alvà, ch’a l’é ‘dcò ciamà la Pasqua. 22:2 Ij gran sacerdòt e ij magister ëd la lej a sercavo com a podrìo felo meuire, ma a l’avìo tëmma dla reassion dla gent¹.

22:3 Antlora Sàtana a l’é intrà an Giuda, ch’a l’avìa lë stranòm Iscariot, ch’a l’era ant ël nùmer dij Dódes. 22:4 Sto-sì a l’é andass-ne e a l’ha parlà ai gran sacerdòt e ai cap dla guardia dël templ dla manera ch’a l’avrìa da dèjlo ant le man. 22:5 Ëd lòn a son restane content, e a son trovasse d’acòrdi ëd deje d’arzan. 22:6 Giuda a l’ha acetà e a sercava l’ocasion për dèjlo ant le man sensa provoché na solevassion dël pòpol.

Preparassion dla sin-a ‘d Pasqua

22:7 Ora a l’é rivà ‘l dì dij pan sens’ alvà, col ch’a ventava sacrifiché l’agnel ëd Pasqua. 22:8 Gesù a l’ha mandà anans Pé e Gioann, disandje: “Andé e prontene la sin-a ‘d Pasqua, parèj ch’i la foma ansema”. 22:9 E lor a l’han ciamaje: “Doa veus-to ch’i la prontoma?” 22:10 E chiel a l’ha dije: “Vardé, cand ch’i sareve intrà ant la sità, av vnirà ancontra n’òm ch’a pòrta na doja d’eva: seguitelo fin-a ant la cà andova ch’a intra. 22:11 Dije al padron dla ca: ‘Ël Magìster at manda dì: Andova ch’a l’é la sala andova ch’i l’hai da mangé la sin-a ‘d Pasqua con ij mè dissépoj? 22:12 Chiel av mostrerà na gran stansia al prim pian già pronta con ëd steuja e ‘d cussin. Pronté la sin-a ambelelà”. 22:13 Antlora a son andass-ne e a l’han trovà tut com a l’avìa dije e a l’han prontà la sin-a ‘d Pasqua.

L’ùltima sin-a

22:14 Cand ch’a l’é rivà l’ora, Gesù a l’é butasse a tàula con j’apòstoj, 22:15 e a l’ha dije: “I l’hai tant desiderà ‘d mangé con vojàutri costa sin-a ‘d Pasqua prima che comenso ij mè patiment². 22:16 Përchè iv diso ch’i na mangërai pi nen, fin-a che la Pasqua a treuva sò compiment ant ël Regn ëd Nosgnor”.

22:17 Antlora a l’ha pijà na copa, a l’ha ringrassiane Nosgnor e a l’ha dit: “Pijela e fene part an tra ‘d voi, 22:18 përchè iv diso ch’i beivrai pì nen dël frut dla vigna, fin-a che ‘l Regn ëd Nosgnor a sìa rivà”. 22:19 Peuj, pijand ël pan, a l’ha ringrassiane Nosgnor e a l’ha fane part a tuti, un tòch pr’ un, e a l’ha dit: “Sossì a l’é mè còrp ch’a l’é dàit për vojàutri. Fé sossì an memòria ‘d mi”. 22:20 Dl’istessa manera a l’ha ‘dcò daje la copa dòp la sin-a, an disand: “Sta copa a l’é la neuva aleansa sigilà con mè sangh, col ch’a l’é spantià për vojàutri.

22:21 Ma ch’i sapie che la man ëd col ch’am tradiss a l’é con mi a costa tàula. 22:22 Ëd sicur ël Fieul ëd l’òm as na va, conform ch’a l’é prestabilì; contut, che maleur a l’avrà l’òm ch’a o tradiss!”. 22:23 Antlora a son butasse a ciamesse tra ‘d lor chi ch’a podrìa mai esse col ëd loràutri ch’a fussa rivà a comëtte na ròba parèj.

Discussion a propòsit ëd col ch’a l’é ‘l pì important

22:24 A l’é ‘dcò sortì fòra na discussion a propòsit ëd chi an tra ‘d lor a podèissa esse considerà ‘l pì grand, ël pì important. 22:25 Ma Gesù a l’ha dije: “Ij rè dle nassion a-j trato coma s’a na fusso padron e coj ch’a l’han ëd podèj sù lor a son ciamà benefator. 22:26 Ma vojàutri i l’eve nen da esse parèj; al contrari, ch’ ël pì grand tra ‘d voi a sìa parèj dël pì pcit; e col ch’a l’ha ‘l govern³ parèj ëd col ch’a serv. 22:27 Chi é-lo ‘l pì important: col ch’a l’é setà a tàula o col ch’a serv? È-lo nen col ch’a l’é a tàula? Pura mi i son an tra ‘d vojàutri tanme col ch’a serv”.

22:28 Ora vojàutri i seve coj ch’i l’eve tenù bon con mi ant ij moment ëd preuva. 22:29 Pròpi coma mè Pare a l’ha acordame un Regn, adess mi iv acòrdo ‘l drit 22:30 ëd mangé e ‘d bèive a mia tàula an mè Regn. E vojàutri i sareve setà an sù ‘d tròno për giudiché le dòdes tribù d’Israel.

Predission dl’arnegament ëd Pé

22:31 Simon, Simon, varda: Sàtana a l’ha ciamà ‘d crivleve minca un ëd vojàutri coma ch’as fà con ël gran, 22:32 ma i l’hai pregà për ti che toa fej a ven-a nen a manch. Ti, donca, cand ch’it saras un dì convërtì, rinfòrsa ij tò frej”. 22:33 E Pé a l’ha dije: “Signor, i son bele pront d’andé ansem a ti, sia an përzon, sia a la mòrt!”. 22:34 Ma Gesù a l’ha dije: “Pé, lassa ch’it disa quajcòsa: ël gal a cantërà nen ancheuj prima ch’it l’àbie negà tre vire ch’im conòsse!”⁴.

La borsa, ël sach e la spa

22:35 Peuj Gesù a l’ha dije: “Cand ch’i l’hai mandave a prediché la Bon-a Neuva sensa borse, sensa sach e sensa n’àutra pàira ‘d sàndole, eve mancà ‘d quajcòsa?”. A l’han rësponduje: “Ëd gnente”. 22:36 E chiel a l’ha dije: “Ma adess che col ch’a l’ha na borsa a la pija, e për l’istess col ch’a l’ha ‘n sach; e che col ch’a l’ha gnun-e spa, a venda ‘l mantel e ch’a cata na spa! 22:37 Përchè iv diso ch’a venta ‘dcò che sossì ch’a l’é scrit, a sìa compì an mi: “E a l’é stàit butà al rangh dij malfator”. A l’é sicur che le còse ch’a son ëstàite profetà ‘d mi, a van esse compìe”. 22:38 E a l’han dije: “Signor, varda-sì doe spa”. Chiel a rëspond: “I n’hai pro!”⁵.

Preghiera ‘d Gesù an sël mont dj’Ulivé

22:39 Antlora Gesù a l’é partì e a l’é andass-ne, second sò sòlit, al mont dj’Ulivé, e ij sò dissépoj a l’han seguitalo. 22:40 Cand ch’a l’é rivà an col pòst ansilì, a l’ha dije: “Preghé ch’intre nen an tentassion”. 22:41 Peuj, essendse slontanà da lor d’un tir ëd pera, a l’é anginojasse e a pregava, disand: 22:42 “Pare, si mach it volèisse porté lontan da mi sta copa ‘d patiment! Contut, ch’a sìa fàit nen ël mè volèj, ma ‘l tò”. 22:43 Antlora a l’é comparuje n’àngel dël cél e a lo confortava. 22:44 Gesù, pien d’angossa⁶ a pregava con un fervor tant grand che sò sudor a l’é dventà tanme dë stisse ‘d sangh ch’a tombavo a tèra. 22:45 Peuj, essendse aussà da soa orassion, a l’é tornà dai sò dissépoj, ch’a l’ha trovaje andormì, strach da la tristëssa⁷ ch’a l’avìo. 22:46 E a l’ha dije: “Përchè dormive? Ausseve, e preghé ch’intre nen an tentassion”.

Gesù tradì e arestà

22:47 Damentre che Gesù a parlava ancora, a l’é rivà na tropa ‘d gent, e col ch’a l’avìa ‘l nòm Giuda, un dij Dòdes, a l’é vnù dëdnans a lor e a l’é avzinasse da Gesù për deje ‘l salut con un basin. 22:48 E Gesù a l’ha dije: “Giuda, tradisses-to ‘l Fieul ëd l’òm con un basin?”. 22:49 Antlora, ij dissépoj ch’a j’ero d’ antorn a chiel, vedand lòn ch’andasìa a rivé, a l’han dije: “Signor, omne da daje adòss con la spa?”. 22:50 E un ëd lor a l’ha daje adòss al servitor dël gran’ sacerdòt, e l’ha portaje vìa l’orija drita. 22:51 Ma Gesù a l’ha dije: “Lassje fé!” e avendje tocà l’orija a l’ha varìlo. 22:52 Peuj Gesù a l’ha dije ai gran’ sacerdòt, ai cap ëd le guardie dël templ, e ai nòtabij ch’a j’ero vnùit për ciapelo: “I seve sortì con dë spa e ‘d baston coma s’i fussa ‘n brigant! 22:53 Bin ch’i sia stàit tùit ij dì con vojàutri al templ, i l’eve nen butame le man adòss; ma costa-sì a l’é vòstra ora, l’ora dël podèj dël top”.

Pé a arnega Gesù

22:54 Parèj a l’han arestà Gesù e a l’han mnalo vìa. A l’han falo intré ant la ca dël gran’ sacerdòt, e Pé a seguitava da lontan. 2:55 Ora le guardie a l’avìo viscà ‘n feu an mes a la cort e a son setassne aranda. Pé a l’è ‘dcò setasse con lor. 22:56 Antlora na serva ch’a l’avìa armarcà soa presensa, a l’ha vardalo fiss e a l’ha dit: “Ëdcò sto-sì a l’era un ch’a andasìa con col Gesù!”. 22:57 Ma Pé a l’ha negalo, disand: “Fomna, i lo conòsso nen!”. 22:58 E un pòch apress, n’àutr a l’ha vëddulo e a l’ha dije: “Ti ‘t ses ëdcò ëd cola gent-là!”. Ma Pé a l’ha rësponduje: “Nò, òm, i n’a son nen!”. 22:59 E apopré ant lë spassi ëd n’ora dòp, quejdun d’àutri a l’ha fortì: “Ëd sicur ësto-sì a l’era ‘dcò ansema a chiel, përchè as sent ch’a parla coma un ëd la Galilèa!”. 22:60 E Pé a l’ha dije: “I sai nen lòn ch’it dise!”. E pròpi an col moment-lì, mentre ch’a parlava ancora, ël gal a l’ha cantà. 22:61 Antlora ‘l Signor a l’é virasse e a l’ha vardà Pé. Antlora Pé a l’é arcordasse dla paròla dël Signor, ch’a l’avìa dije: “Ël gal a cantërà nen ancheuj prima ch’it l’àbie negà tre vire ch’im conòsse!”. 22:62 Parèj Pé a l’é sortì fòra e a l’ha butasse a pioré, pien d’ameror.

J’insolense dle guardie dël templ

22:63 Ora, coj ch’a tnisìo Gesù a l’han comensà a burlesse ‘d chiel e a-j dasìo ‘d còlp. 22:64 A l’han bindaje j’euj e a-j dasìo dë s-ciaf an sla facia e a-j ciamavo: “Ti, ch’it ses un profeta, andvina ‘n pò chi ch’a l’ha date!” 22:65 E a disìo diverse d’àutre còse contra chiel, ofendendlo ‘d paròle”.

22:66 Cand ch’a l’é fasse dì, a l’é riunisse ‘l consèj dël Sanedri dël pòpol, ij gran’ sacerdòt e ij magister ëd la Lej. Peuj a l’han fàit comparì Gesù a la session dël consèj. 22:67 A l’han dije: “Se ti’t ses ël Mëssia⁸ dislo ciàir”. E a l’ha rësponduje: “S’iv lo disèissa, i lo chërdrie nen, 22:69 e s’iv fasèissa ‘d domande im rëspondrie nen. 22:69 D’oranans ël Fieul ëd l’òm a sarà setà a la drita dël Dé tut-potent”. 22:70 Antlora tuti a l’han dit: “Donca, ses-to ‘l Fieul ëd Nosgnor?”. E chiel a l’ha dije: “I lo dise vojàutri medésim ch’i lo son”. 22:71 Parèj a l’han dit: “Còsa l’omne pì da manca ‘d testimonianse? Dagià ch’i l’oma sentilo nojàutri medésim da soa boca”.

Nòte

1 O “dël pòpol”.

2 O “anans mia passion”, “prima ch’i patissa”.

3 O “col ch’a comanda”.

4 “d’avèjme conossù!”.

5 O “assé”.

6 O “essend an agonìa”.

7 O “afann”.

8 O “ël Crist”.

Duminica 20 'd Mars 2016 - Duminica 'd Passion, Ramoliva

Liturgia dla Ramoliva: Luca 19:28-40; Salm 118:1-2,19-29.
Liturgia dla Paròla: Isaia 50:4-9; Filippèis 2:5-11; Luca 22:14-23:56; Salm 31:9-16

Orassion: Nosgnor tut-potent e etern, an tò amor afetuos për le creature uman-e, it l'has mandà tò Fieul, nòst Salvator Gesù Crist për arveste nòstra natura e për patì la mòrt an sla cros, dandne l'esempi 'd grand' umiltà; acòrdane, an toa misericòrdia ch'i peuda marcé an sël senté 'd soe soferense e 'dcò pié part ëd soa arsurression; për Gesù Crist, nòst Signor, ch'a viv e regna con ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, ora e për sèmper. Amen.