venerdì 2 ottobre 2015

A l'era n'òm onest e giust ch'a rispetava Dé e ch'a stava da leugn dal mal (Duminica 4 d'Otòber 2015)



Check this out on Chirbit

Le selession ëd leture bìbliche për duminica 4 d'Otòber a tira nòstra atension al sël suget ëd "l'òm giust". L'idèja d'esse giust, o conform a giustissia, ant la Bibia, a l'é nen tant lòn ch'i pensoma nojàutri 'd sòlit. "Giustissia" a l'é nen lòn ch'a corespond a lòn ch'i pensoma nojàutri ch'a sia giust, ma a l'é giust lòn ch'a l'é conform a la lej moral stabilìa da Nosgnor, lòn ch'a l'é an comunion con ël volèj dël Dé ver e viv coma ch'a l'é arvelasse durant la stòria 'd sò pòpol sernù e, ùltim, an Gesù Crist. Se noi is comparisionoma a col criteri-lì, i vedoma sùbit che gnun ëd nojàutri a l'é "giust". Antlora i vëdoma ch'i l'oma "un problema": gnun ëd nojàutri a l'é "a pòst" con Nosgnor. A l'é për lòn ch'a l'é vnùit ël Salvator Gesù Crist, visadì për cambiene e rendne giust an fidandse a Chiel (l'òm giust për ecelensa) coma Sò dissépoj. A-i é gnuna d'àutra speransa d'esse acetà da Dé s' i soma nen rendù giust da Chiel. I l'oma da manca d'esse "giustificà", l'é a dì: rendù giust, përchè i lo soma nen. La prima letura bìblica a l'é 'l prinsìpi dla stòria 'd Giòb, l'òm che Nosgnor a consìdera giust, l'òm giust ch'as mantniss fërm con passiensa an soa integrità d'amis ëd Dé, ch'a càpita lòn ch'a càpita. I l'oma peui Salm 26 andova l'autor a invita Nosgnor a buté a la preuva soa dritura, a fortiss soa nossensa e a diciara soa fidelità a Dé. A l'é na prefigurassion dël Crist: ël nossent ch'a pija 'l pòst dël pecator e, pagand chiel ël pressi dij pecà dël colpèivol, a lo cambia an soa imagine 'd santità. La tersa letura a ven da le litre dël Testament, cola a j'ebreo, ël prim capìtol. I vëdoma ambelelà chi ch'a l'é Gesù e coma che Chiel a sìa pì grand che Mosé e dj'àngej midem. Gesù Crist, protagonista dla creassion: paròla definitiva 'd Dé; Signor dzura tuti. Ant la quarta letura (cola dl'evangeli) i vëdoma Gesù che (an March capìtol 10) 'a buta an evidensa 'l dovèj ëd rispeté ël fondament dla società uman-a, l'union an tra n'òm e na fomna, coma n'aleansa séria, e bin ël rispet ch'i l'oma da avèj për le masnà.

Preghiera: Tut-potent e etern Dé, ti 't ses sèmper dispòst a scotene pì 'd lòn che nojàutri lo soma 'd preghete, e dispòst a doné pì 'd lòn che nojàutri i l'oma piasì d'avèj o ch'i meritoma. Arvërsa dzura 'd noi l'abondansa 'd toa misericòrdia. Përdonane lòn che nòstra cossiensa a l'ha tëmma, e dane cole bon-e ròbe che nojàutri i soma nen degn ëd ciamete, s'a fussa nen pr'ij mérit e la mediassion ëd Gesù Crist, nòst Salvator; ch'a viv e regna con Ti e con lë Spirit Sant, un sol Dé, për sèmper e sèmper. Amen.

I.

"A-i era na vòlta n'òm, ant la tèra 'd Uz, ch'as ciamava Giòb. A l'era n'òm onest e giust ch'a rispetava Dé e ch'a stava da leugn dal mal. (...) Un dì a l'é riunisse la cort dël cél a la presensa dël Signor. An tra 'd lor a l'é vnùje 'dcò l'Acusator, Sàtana. Ël Signor a-j domanda: "E ti, da 'ndoa ch'it ven-e?". E chiel a-j rëspond: "Da fé 'd gir për la tèra për vardé lòn ch'a-i riva". Ël Signor a l'ha dije: "L'has-to armarcà mè servitor Giòb? A-i é gnun d'àutri an sla tèra ch'a sia parèj ëd chiel: a l'é onest e giust, am rëspeta e a sta da leugn dal mal. Ti 't l'has cissame a ruinelo ma 't l'has otnì gnente: ancora chiel as mantniss ferm an soa integrità". L'Acusator a-j rëspond: "Pel për pel! N'òm a sarìa pront a arnùnsié a tut mach për salvesse la pel! Ma preuva 'n pò a stende la man a tochèje soa përson-a. I scomëtto ch'at maledirà an facia!". Antlora 'l Signor a l'ha dije a l'Acusator: "It lo buto an toe man, ma rispetje la vita!". E l'Acusator a l'é artirasse da la presensa dël Signor e a l'ha arfilaje a Giòb na marseugna grama ch'a l'ha pijalo da la testa ai pé. Giòb setà ant la sënner, as gratava con un ciap rot ëd tèra cheuita. Soa fomna a-j disìa: "Ancora it të mantnisse ferm an toa integrità? Malediss Dé e meuir na vòlta bon-a!". Giòb a l'ha rësponduje: "Ti 't parles coma na fomna svantà. S'i acetoma 'l bin coma 'n don ëd Dé, l'avriomne nen d'acetene 'dcò 'l mal?". An mes a tut sossì, gnun-a paròla a l'é surtìa da la boca 'd Giòb ch'a podèissa consideresse 'n pecà" (Giòb 1:1; 2:1-10).

II.

"Aferma mia nossensa, mè Signor, përché i l'hai portame bin; i l'hai avù fiusa ant ël Signor sensa avèj un qualsëssìa dubi.  Vardme bin, butme a la preuva, fà l'esam ëd mie motivassion e 'd mè cheur. I l'hai la certëssa che tò amor fidel am vnirà mai a manché e i l'hai vivù conforma toa vrità. Ij busiard a son mai stàit ij mè compagn e i son mai andàit ansema a 'd gent fàussa. I l'hai an ghignon coj ch'as buto ansema mach për tramé lòn ch'a l'é mal e i arfuso 'd fé società con le canaje. Im lavo le man për diciaré mìa nossensa e i ven-o a tò autar, ò Signor, cantand a àuta vos mia arconossensa e nunsiand toe maravije. Ò Signor, i veuj bin a la ca anté ch'it stas, ël leugh andoa toa gloriosa presensa a l'ha fasse n'abitassion. Contme nen an tra ij pecator, tra coj ch'a comëtto 'd crìmen ëd sangh. Soe man a son anflà d'intension grame; ciapé 'l bocon a l'é lòn ch'a-j pias ëd pì. I son nen parèj ëd lor; mi i vivo con onestà. Àbie misericòrdia 'd mi e riscatme. Ij mè pè a marcio an sla stra drita. Ant la granda ciambrèa 'd tò pòpol i laudrai 'l Signor" (Salm 26).

III.

"An motobin d'ocasion e 'd manere, ant l'antichità, Dé a l'avìa parlà a nòsti pare për boca dij profeta; contut, ora, an costi dì-sì ch'a son j'ùltim, a l'ha parlà a nojàutri ant la përson-a dël Fieul, ch'a l'era 'l mojen medésim ëd la creassion e ch'a l'é stabilì ardité d'ògni còsa. Chiel a l'é lë splendor ëd la glòria 'd Dé e l'impronta 'd sò esse medésim. Chiel a sostniss l'univers con ël podèj 'd soa paròla e ora, fàita la purificassion dij pecà, a l'é setasse ant ij leugh pì àut a la drita dla maestà divin-a. Sossì a mostra coma 'l Fieul a sia tant pì grand che j'àngej, pròpi coma 'l nòm che Dé a l'ha daje a l'é tant pì grand che ij sò. (...) A l'é nen a d'àngej che Dé a l'ha sogetà 'l mond arnovà dont ch'i parloma. Ant le Scriture quajdun a l'ha rendune testimoniansa quand ch'a l'ha dit: "Còs é-lo mai l'òm, che ti i l'abie da arcordete 'd chiel? Lòn ch'a l'é 'n mortal përchè ti a lo tnissa present? Ti 't l'has butalo 'n pòch pì an bass dj'àngej, it l'has coronalo 'd glòria e d'onor, it l'has butà ògni còsa sota 'd sò control". Për lòn, se Dé a l'ha sogetaje ògni còsa, sossì a veul dì ch'a l'ha lassà gnente ch'a sìa fòra 'd sò domini. Contut, i l'oma ancora nen vëddù che tute le còse a sio sogetà a soa autorità. Lòn ch'i vëdoma a l'é Gesù, ch'a l'ha 'rseivù na posission "un pò pì an bass dj'àngej"; e pròpi përchè chiel a l'ha patì la mòrt për nojàutri, a l'é adess "coronà 'd glòria e d'onor". Éh, Dé a l'ha fane la grassia che chiel a patìssa la mòrt për tuti. Dé, ch'a l'ha creà ògni còsa për chiel istess, a l'ha sernù 'd porté motobin ëd fieuj a la glòria. E a l'era mach giust che chiel a l'avèissa fàit ëd Gesù, pr' ël mojen dij sò patiment, ël condotié përfet, adat a portèje a la salvëssa. Tant col ch'a santifica coma coj ch'a son santificà, a ven-o tuti da 'n medésim pare: a l'é për lòn che chiel a l'ha gnun-a onta 'd ciameje ij sò frej. Përchè chiel a l'ha dit a Dé: "I nunsiarai tò nòm ai mè frej e it laudrai an mes a la ciambrea 'd tò pòpol" (Ebreo 1:1-4; 2:5-12).

IV.

Antlora ij Farisé a son ëvnùit da chiel e, për butelo a la preuva, a l'han ciamaje s'a l'é përmess a n'òm ëd divorsiesse da soa fomna. Ma chiel a l'ha faje cost'àutra domanda: "Cos é-lo che Mosè a l'ha comandave 'd fé?". Lor a l'han dije: "Mosè a përmet a n'òm ëd dé a soa fomna un document ëd divòrsi e parèj ëd mandela via". E Gesù a l'ha rësponduje: "Mosè a l'ha scrivù costa nòrma për motiv dla durëssa 'd vòstr cheur. Ma fin-a dal prinsipi dla creassion, Dé a l'ha fàit n'òm e na fomna. A l'é për lòn che l'òm a chita sò pare e soa mare për butesse ansema a soa fomna, e ij doi a fan un còrp sol. A l'é parèj ch'a son pì nen doi, ma 'n còrp sol. An conseguensa, as peul nen separesse lòn che Dé a l'ha butà ansema". Tornà peui a ca, ii sò dissépoj a l'han faje d'àutre domande a sla question, e Gesù a l'ha dije: "Col ch'as divorsia da soa fomna e ch'as marida con n'àutra, a comët adulteri contra la prima. Dl'istessa manera, se la fomna as divorsia da sò marì e ch'as marida con n'àutr, a comët adulteri". Quajdun, peuj, a l'ha presentà a Gesù ëd pcite masnà përchè a j'amponèissa le man, ma ij sò dissépoj a-j crijavo a coj ch'a i-j presentavo. Quand ch'a l'ha vist lòn, Gesù a l'é restane indignà e a l'ha dije: "Lassé ven-e da mi le pcite masnà; antërdijlo nen, përchè 'l Regn ëd Dé a l'é për coj ch'a son coma lor. An vrità iv diso che chionque a 'rseivrà nen ël Regn ëd Dé parèj ëd na pcita masnà, a j'intrerà nen". Sichè, dòp d'avèje pijà ant ij sò brass, a l'ha daje soa benedission amponendje le man (March 10:2-16).

Anliure ai tes bìblich complet: Giòb 1:1; 2:1-10Salm 26Ebreo 1:1-4; 2:5-12Marco 10:2-16 - Predicassion an italian an sël test dla litra a j'ebreo: "Il primato di Cristo su tutto e su tutti".

Nessun commento:

Posta un commento