La paròla "filosofia" a ven da la combinassion ëd doi términ grech: "filéo" ("volèj bin") e "sofìa" ("sapiensa"). A la litra, filosofia a veul dì "volèj bin a la sapiensa". Ij grech ëd l'antichità, che 'd sòlit as dis ch'a l'abio dësveloppà la siensa dla filosofia, a l'ero anteressà a j'astrassion ëd la metafisica (lòn ch'a l'é fàit ël mond) e dl'epistemologìa (la sorgiss ëd la conossensa). La question ëd l'ética (lòn ch'i dovrìo fé minca dì), però, a l'era dl'amportansa la pí granda për Sòcrate, Platon e Aristòtele. Socrate a sercava d'arporté la virtù o l'ética a na question ëd "giusta conossensa". Platon a sercava ël model ùltim dël bin.
Ij pensador dël Vej Testament as angagiavo bin pòch con dë speculassion metafìsiche. La Bibia a comensa con l'afermassion ëd Dé, ch'as peul conòsse nen tant për ël mojen ëd na speculassion dl'intëlet ma dzurtut përché Chiel medésim a l'è arvelasse.
Lòn ch'a cissava la filosofìa dj'ebreo a l'era sensa dubi l'amor për la sapiensa. Costa sapiensa, però, a l'era nen ëspeculativa ma pràtica. La sapiensa ebraica as ocupava dla vita, con na vita ch'a l'ha da piasèj a Dé. Ël pensador ebreo as domandava: "Cole ch'a son j'amplicassion dl'ubidiensa? Com è-lo che Dé a peul esse glorificà da mia condòta?". A l'è për lòn che 'l Testament Vej a diciara che: "Ël timor ëd Dé a sta al prinsìpi dla sapiensa" (Proverbi 9:10).
Për andé ancreus, lese "L'apel ëd la sapiensa" an: https://sites.google.com/site/bibiapiemonteisa/testament-vej/proverbi/proverbi-8
Nessun commento:
Posta un commento