Sapiensa antica [Duminica 22/5/2016]

Check this out on Chirbit

Se ij giovo a savèisso e ij vèj a podèisso! Bele s’a l’é pro vera che “la sapiensa a sta nen ant la barba”, coma ch’as dis, na vòta ij vèj a j’ero tenù an gran considerassion e onor. As disìa: “Consèj da vej e agiut dai giovo”. Sta considerassion a l’era dzurtut për soa esperiensa ‘d lor, dal fàit che lor a l’avìo amprendù “coma ch’a l’é la vita”, lòn ch’a pì a conta ant la vita, amprendù a fé le ròbe coma ch’as dev, e vìa fòrt. Vera, a son mach ëd fòj coj ch’a mepriso la sapiensa antica.

Quaj d’ann fà i l’hai catà ‘n lìber ch’a l’ha për tìtol “La sapiensa antica dla nòstra gent” e ch’a conten tanti proverbi piemontèis dël passà ch’a son përdabon un tesòr e ch’a son ancheuj squasi dësmentià. Darmagi! I dovrìo bin passeje anans a nòstra gioventù. Contut, cand che mi i j’era giovo i l’hai arseivù da quajdun n’àutr liber, un tesòr ch’i chërdo ch’a sia ancora pì pressios e ch’a l’ha mai pì lassame. A l’é un lìber ëd sapiensa antica ch’a và motobin pì andarera dij proverb ij pì vej ch’a-i sio an Piemont: a l’é la Bibia, la Paròla ‘d Nosgnor tramandà da generassion a generassion dal pòpol ëd Nosgnor. Tanti a la mepriso ma, grassie a Nosgnor, d’àutri a la ten-o an bon cont, a-j l’han cara, e a vivo confòrma lòn ch’a mostra coma ch’a fasìa Nosgnor Gesù Crist, përché la Bibia an deurb la pòrta ch’a men-a a la salvëssa. A l’é antica ma sèmper d’ancheuj.

La vos ëd la sapiensa, o saviëssa, a ‘rsona ancora ancheuj, coma c’ha dis una dle leture bibliche arservà për ësta Duminica.

Dal liber dij Proverbi:

“L'eve nen sentù la ciamada ch'a fà la Saviëssa e l'Inteligensa ch'a fà 'rsoné daspërtut soa vos? Vardela là an sij pòst elevà dacant le strà; a l'é piassasse pròpi a la crosiera dle vie. Vardela là a le pòrte dla sità e a l'intrada dij quarté, là ch'a dis a àuta vos: ‘I faso n'apel a tuti vojàutri, mia vos as adressa a tuta la gent, gnun-e 'cession’ (...) Nosgnor a l'ha dame fòrma fin-a dal prinsipi, prima 'ncora ch'a s'ancaminèissa la creassion. A l'ha instalame da l'eternità, dal comensament, prima ch' ël mond a esistèissa. I son nassùa prima ch'a-i fusso le profondità dj'océan, prim' ancora che le surgìss a gargojèisso d'eva. I son nassùa prima che le montagne e le colin-e a seurtisso fòra, prima che Dé a l'avèissa fàit ël mond e ij camp, o ch'a fussa seurtì fòra la prima póer midèma dla tèra. Cand che Nosgnor a l'ha stabilì ij cej, prima che Chiel a trassèissa l'orisont ëd dj'océan, i j'ero già là. Già i esistìo prima che le nivole a fusso butà là 'n àut, prima ch' a fusso scavà bin ancreuse le surgiss. I j'era già là prima ch' a fussa butà 'n lìmit ai mar përch' a 'ndèisso nen pì 'd dlà dij sò confin. Quand che Nosgnor a l'ha trassà le fondassion dla tèra mi i j'ero l'architet ch'a-j stava a le còste. Mi i l'hai sèmper compiasuje e i l'hai mai chità d'arlegreme 'd Soa presensa. I j'ero pròpi contenta quand ch' ël mond a l'é stàit creà e i son arlegrame tant ëd l'umanità” [Proverbi 8:1-4; 22-31].

A l’é për lòn ch’a son beà coj che la Bibia a la mepriso nen, ch’a l’han cara e ch’a la studio con soagn. A lor lë Spirit ëd Nosgnor a-j deurb j’euj e la ment për ch’a la comprendo. Sossì a l’é lòn ch’a dis Nosgnor Gesù Crist ai sò dissépoj. I lo trovoma ant un tòch dl’Evangeli ch’a l’é la sconda letura biblica dë sta Duminica.

Dal vangeli scond Gioann:

“A-i é diverse còse ch'i l'hai 'ncora da dive, ma i peude ancora nen capije. Ma quand ch'a sarà vnù lë Spirit ëd la vrità, Chiel av menerà an tuta la vrità, përchè a parlerà nen për sò cont, ma a dirà tut lòn ch'a l'avrà sentì, e av nunsierà le còse ch'a l'han da vnì. Chiel am glorificherà, për motiv ch'a pijerà dël mè e ch'av lo dirà. Tut lòn ch'a l'ha mè Pare a l'é mè: a l'é për lòn ch'i l'hai dit ch'a pijerà dël mè e ch'av lo dirà” [Gioann 16:12-15].

Arsèive Gesù Crist coma nòst Signor e Salvator, ant ij sò tèrmin, an dà motobin ëd profit. Scoté lòn ch’a scriv l’apòstol Pàul (e costa-sì a l’é nòstra tersa letura biblica):

“Ora, donca, già ch’i soma stàit diciarà giust për la fej, i soma an pas con Nosgnor grassie a nòst Signor Gesù Crist. Për sò mojen an son ëstàite dovertà le pòrte a costa condission ëd grassia anté ch’i stoma bin ferm e adess i spetoma con fiusa e ‘d gòj ël dì ch’i pijeroma part a la glòria ‘d Nosgnor. E nen mach lòn! Fin-a ant le tribulassion i trovoma ‘n motiv për arlegrene, përchè i savoma che la tribolassion a fà chërse nòstra costansa, e la costansa l’esperiensa, e l’esperiensa la speransa. E costa speransa a l’é bin fondà përchè i savoma bin coma ch’a sia grand l’amor che Nosgnor a l’ha për nojàutri, l’amor dont lë Spirit Sant ch’i l’oma arseivù a l’ha ampinìne ‘l cheur” [Roman 5:1-5].

Terminoma con la letura d’un Salm, ël nùmer 8. An cost imn al sovran creator, l’autor a làuda la maestà ‘d Nosgnor e as maravija che Nosgnor a l’abia dàit a l’umanità ‘d podèj dominé an sla creassion.

“Nosgnor! Nòst Sovran! Tò nòm maestos a ampiniss la tèra. Toa glòria a l’é pì àuta dël cél! It l’has mostraje ai pcit e a le masnà, ëd conté ‘d toa fòrsa! It l’has fàit sté ciuto ij tò nemis e tuti coj ch’a s’arviro contra a ti. Cand ch’i vardo ‘d neuit al cél steilà e ch’i vëddo l’euvra ‘d toe man, la lun-a e le stèile ch’it l’has butaje, i’m diso: “Còsa mai ch’a son j’uman përché ti tl’àbie d’arcordete ‘d lor? Còsa mai ch’a son ij mortaj përchè ti’t l’abie da tenje an considerassion? Pura, it l’has faje nen tant da meno che j’àngej1, it l’has coronaje ‘d glòria e d’onor. It l’has fàit ch’a podèisso dominé toa creassion: it l’has butà tut ai sò pé ‘d lor; jë strop e le mandrie e tute le bestie sarvaje; j’osej ant ël cél, ij pëss dël mar, e tut lòn ch’a noata ant ij senté dj’ocean. 8:9 Nosgnor! Nòst Sovran: tò nòm maestos a ampiniss la tèra!”

Pregoma con n’orassion ch’armarca la festa ch’as selebra costa Duminica, visadì cola dla Trinità.

Orassion - Nosgnor tut-potent e etern! It l'has dàit a nojàutri, ij tò sërvent, për la confession ëd na vera fej, la grassia d'arconòsse la glòria dla Trinità eterna e, ant ël podèj ëd toa divin-a maestà, ëd adoré l'unità: Ten-ne costant an costa fej e adorassion e pòrt-ne a la fin a vëdd-te an Toa ùnica e eterna glòria, ò Pare; che con ël Fieul e lë Spirit Sant a viv e regna, un sol Dé, pr' ij sécoj dij sécoj. Amen.

Duminica 22 'd Magg - Prima Duminica apress Pancosta - Duminica dla Trinità - Proverbi 8:1-4, 22-31; Roman 5:1-5; Gioann 16:12-15; Psalm 8