Dal prim capìtol dla Confession ëd Fej 'd Westminster:
I. Le Scriture Sante
1.1 Combin che la lus ëd natura, e j'euvre dla Creassion e dla Providensa a manifesto 'd manera ciàira la bontà, la sapiensa e la potensa 'd Dé, tant che gnun a podria giustifichesse e dì d'avèjlo nen vëddulo, lòn a l'é nen pro për dé cola conossensa 'd Dé e 'd Sò volèj ch'a l'é necessaria për la salvëssa. A l'é për lòn ch' a l'é piasuje a Dé d'arvelé Chiel medèsim e fé conòsse Sò volèj a Soa Cesa an motobin ëd ocasion e 'd manere. Dòp, për mej guerné e propaghé la vrità, për deje na pì sicura protession [1] e për ël confòrt dla Cesa, contra la corussion ëd la carn e la malìssia 'd Sàtana e dël mond, Dé a l'ha dàit tuta cost' arvelassion an guerna a la scritura. A l'é sossì ch' a rend le Scriture Sante màssim necessarie, përché Dé a l'ha pì nen servisse dle manere che prim' a l'avìa d arvelé Sò volèj a Sò pòpol.
1.2 Sota 'l nòm ëd Scriture Sante a son ora contnù tùit ij liber tant dël Vej coma dël Neuv Testament, ch'a son costi-sì:
Dël Testament Vej: Gènesi, Èsod, Levìtich, Nùmer, Deuteronòmi, Giosué, ij Giùdes, Rut, prim e second liber ëd Samuel, prim e second lìber ëd ij Rèm prim e second lìber ëd le Crònache, Esdra, Neemìa, Ester, ël lìber dla sapiensa, Giòb, ij Salm, ij Proverbi, Ecclesiaste, Càntich ëd ij Càntich, Isaia, Geremia, le Complente (Lamentassion), Esechiel, Daniel, Osèa, Gioel, Amos, Abdìa, Giòna, Michèa, Nàom, Abacuch, Sofonìa, Aggèo, Sacarìa, Malachìa.
Dël Testament Neuv: Maté, March, Luca, Gioann, j'At dj'apòstoj, Litra ai Roman, prima e seconda litra ai Corint, ai Gàlat, a j'Efesin, ai Filipèis, ai Colossèis, prima e seconda litra ai Tessalonicèis (1 Te), prima e seconda litra a Timòteo, a Tito, a Filémon, a j'Ebreo, ëd Giaco, prima e seconda litra 'd Pé, prima, seconda e tersa litra 'd Gioann, ëd Giuda, Arvelassion..
Tuti costi liber-sì a son dàit për ispirassion ëd Dé për esse la régola dla féj e dla vita [2].
1.3 Ij liber che 'd sòlit a son ciamà apòcrif [2], a son nen inspirà da Dé e a son pa da consideresse na part dël cànon ëd la Scritura. Për lòn, a deuvo nen otnì d'autorità ant la Cesa 'd Dé, né esse aprovà o dovrà 'd pì 'd lòn ch'a sìa 'n qualsëssìa àutr ëscrit uman.
1.4 Ël motiv përch' i consideroma la Scritura Santa n'autorità, visadì ch'a-j dovoma fiusa e osservansa [4], a l'é nen përché quejdun o na cesa a l'àbia stabililo [5], ma përchè Dè, sò Autor, ch'a l'é vrità Chiel médesim, a l'ha fàit an manera ch'a lo dventèissa. A l'é parèj ch'i l'arsèivoma coma Paròla 'd Dé,
1.5 A son tante le rason ch'a peudo portene a avèj n'àuta reverensa e stima dle Scriture sante: la testimoniansa ch'a na dà la Cesa e l'autëssa dla materia tratà, la fòrsa e 'l bon efet ëd soa dotrin-a, la majestà 'd sò stil, l'armonia ëd soe part, ël bu dël tut (ch'a l'é dé glòria a Dé), ël ciair mostrament ch'a dà dl'ùnica vìa ch'a pòrta a la salvëssa dl'òm, soe tant' àutre ecelense incomparabij, tuta soa përfession. Tut sòn a l'é già na preuva bondosa ch'a son Paròla 'd Dé. Epura, pien-a përsuasion e sicurëssa ch'a son vrità anfalanta e ch'a l'han n'autorità divin-a, an ven mach da l'euvra interna dlë Spirit Sant ch'a na rend testimoniansa për e con la Paròla an nòstri cheur.
1.6 L'antregh volèj [6] 'd Dé, col ch'a riguarda lòn ch'a l'é necessari për Soa glòria [7], la salvëssa dj'uman, la fej e la vita, a l'é o contù espress ant la Scritura, o a peul ess-ne derivà coma na conseguensa [8] bon-a e necessaria. As peul nen fene 'd gionte, né për pretèise neuve arvelassion dlë Spirit, né apeland-se a 'd tradission uman-e. Con tut lòn, për comprende ai fin ëd la salvëssa lòn ch'a l'é 'rvelà ant la Paròla, i arconossoma ch'a l'é necessaria l'anluminassion interna dlë Spirit Sant. A-i resta 'd question ch'a son comun a le assion uman-e e a la società, e ch'a riguardo 'l cult ëd Dé o 'l meinagi dla cesa, ch'a peudo esse regulà a la lus ëd la natura e dla saviëssa cristian-a, conforma a le régole generaj dla Paròla, ch'a dovran sèmper esse rispetà.
1.7 Lòn che la Scritura a conten a l'é nen sèmper dël tut ciàir daspërchiel e për tuti coj ch'a la leso; contut, lòn ch'a l'é necessari da esse conossù, chërdù e osservà ai fin ëd la salvëssa, a na i-è tant proponù e spiegà ëd manera ciàira, ant un pòst o n'àutr ëd la Scritura, che nen mach ij savant, ma 'dcò coj ch'a l'han nen studià a peudo pro comprendlo con ëd mojen ordinari.
1.8 Ël Testament Vej an ebraich, ch'a l'é la marelenga (ël vernàcol) dël antich pòpol ëd Dé, e 'l Testament Neuv an grech, che, ant ël temp ëd soa composission, a l'era la lenga la pì conossùa an general fra le nassion, essend stàit ispirà an manera direta da Dé e, per sò special soagn e providensa, conservà pur e incontamnà an tùit ij temp, a son për lòn autèntich. Cole Scriture a son l'istansa ùltima che la Cesa a dev apelesse an tute le controversie 'd religion. Tutun,përchè coste lenghe originaj a son nen comprendùe da tut ël pòpol ëd Dé, ch'a l'ha 'l drit e l'interesse a le Scriture e ch'a l'é comandà 'd lesje e scandajeje ant la tëmma 'd Dé, (për lòn) a deuvo esse voltà ant la lenga parlà dal pòpol (ël volgar) ëd minca nassion anté ch'a-j rivo, parèj che la Paròla 'd Dé, butà ant ël leugh d'onor an minca ca e lesùa da tùit, a peussa mné a cola adorassion e a col servissi 'd Dé ch'a-j sìa agradì e, për la passiensa e dla consolassion ch'a dan le Scriture, a peussa avèj la speransa.
1.9 La régola d'interpretassion dla Scritura ch'a faliss mai a l'é la Scritura medésima. Quand ch'a ven fòra na question ch'a rësguarda 'l sens pien e ver d'un qualsëssìa test ëd la Scritura (ch'a l'é mai mùltip ma unich) as peul scrutinelo e comprendlo da àutri test ëd la Scritura ch'a parlo pì ciàir.
1.10 Ël giudes màssim ch'a l'ha da esaminé tute le controversie an materia 'd religion e tùit ij decret dij concili, d'opinion dë scritor antich, dotrine uman-e e spirit privà, e dont le sentense i podoma pasiene, a peul nen esse d'àutri che lë Spirit Sant ch'an parla për ël mojen ëd le Scriture.
Nòte
[1] O "conferma".
[2] Condòta, manera 'd comportesse.
[3] O "nen autèntich". A son ciamà 'dcò "déutero-canònich", ch'as arfan a 'n second cànon.
[4] O "ubidiensa".
[5] O "testimoniansa".
[6] Let "consèj".
[8] O "dedussion".
[7] Per la glòria ch'i l'oma da deje.
Test e spiegassion detalià an lenga italian-a as peul trovesse ambelessì: https://sites.google.com/site/confessionidifede/cfw
Nessun commento:
Posta un commento